آیا قمه زدن حرام است و دلیل حرمت آن چیست؟

قمه زنی نیز مثل زنجیر زنی و شبیه خوانی و... از دیر باز مورد اختلاف نظر علما و پیروان و مقلدین آنان بوده و به استفتاء و افتاء مبنی بر جواز یا عدم جواز آن می پرداخته اند. این مراسم، از نظر شرعی پایه و مبنای دینی ندارد و صرفاً روی علاقه شیعیان به ابا عبدالله الحسین (علیه السلام) انجام می گیرد. فقها نیز آن را در صورتی که ضرری نداشته باشد مجاز می دانند. برخی از فقها نیز به خاطر تأثیر نامطلوب قمه زنی بر افکار دیگران و در پی داشتن وهن مذهب، آن را ممنوع دانسته اند. البته شرایط زمانی در این مسأله بی تأثیر نیست. امام خمینی (ره) در پاسخ به استفتایی که در سالهای اول پیروزی انقلاب اسلامی در این زمینه از ایشان شده بود، فرمودند: ”در وضع موجود، قمه نزنند...“ آیت الله خامنه ای نیز در دیدار با روحانیون در آستانه محرم (سال 1373 شمسی) در ضمن بیانات مبسوطی در خرافه زدایی از عزاداری سید الشهدا (علیه السلام) فرمودند: ”قمه زدن هم از کارهای خلاف است... این یک کار غلطی است که عده ای قمه را بگیرند و بر سر خود بزنند و خون بریزند... کجای این کار و حرکت، عزاداری است؟ این جعلی است. اینها چیزهایی است که از دین نیست...“ و آن را بدعت، خلاف و خرافه دانستند. و در پاسخ به نامة امام جمعه اردبیل، نوشتند: ”امروز این ضرر بسیار بزرگ و شکننده است و لذا قمه زدن علنی و همراه با تظاهر، حرام و ممنوع است“ علمای دیگر نیز در تأیید موضع و سخن رهبر انقلاب، آنرا موجب وهن مذهب و نا مشروع دانستند. البته این احساس مذهبی و عواطف دینی که سبب می شود به عشق حسین ـ علیه السلام ـ چنین کارهایی کنند باید در مسیر صحیحی هدایت شود تا شور و انگیزه جهاد و شهادت بیافریند بعلاوه آنان که به خاطر امام حسین (علیه السلام) حاضرند خون بدهند، چه بهتر که خون خود را در درمانگاهها و مراکز انتقال خون اهداء کنند یا با تأسیس بانک خون از فداکاران و ایثارگران، در روز عاشورا خون گرفته شود و نگهداری گردد تا از آن طریق، جان انسانهای بسیاری که نیازمند خونند، نجات یابد. گرچه این کارمثل قمه زنی، تأمین کننده احساس عاطفی فرد نباشد ولی قطعاً رضایت خداوند و سید الشهداء ـ علیه السلام ـ را بیشتر در پی دارد. کاش روزی صدقه دادن خون نیز مثل صدقه و کمک مالی لباس و غذا و ... مرسوم گردد و با قصد قربت انجام گیرد. کی گفت حسین، بر سرخویش بزن؟                   با تیغ، به فرق خویشتن نیش بزن؟ تیغی که زنی بر سرخود، ای غافل                          بر فرق ستمگران بد کیش بزن [1] .

پایگاه اطلاع رسانی حوزه

مرجع:

ایجاد شده در 1401/04/17

لینک کوتاه