آيا ادعاي ديدار با توقيع حضرت مهدی(علیه السلام) به علي بن محمد سمري (دروغگو بودن مدعيان مشاهده ) منافات ندارد؟

براي آنكه به درستي در اين مورد، گفت و گو كرد و به قضاوت نشست، ابتدا لازم است متن كلام حضرت را به دقت مرور كرد تا روشن شود امام مهدي(علیه السلام) چيست؟حديثي كه بحث مشاهده و دروغگو بودن مدعي مشاهده را مطرح مي‌كند، آخرين توقيع و نامه‌اي است كه امام زمان(علیه السلام) به چهارمين و آخرين نايب خاص خود، چند روز قبل از مرگ‌اش نوشته است. متن نامه چنين است:بسم الله الرحمن الرحيم"اي علي بن محمد سمري! خداوند، اجر برادرانت را در عزاي تو عظيم گرداند. به درتسي كه تو تا شش روز ديگر از دنيا مي‌روي. پس به كارهاي خود رسيدگي كن وبه احدي وصيت مكن كه پس از وفات، جانشنين تو شود. به تحقيق دومين غيبت(غيبت كبری) واقع گرديده است. پس ظهوري نيست؛ مگر بعد از اذن خداي(عزوجل) و آن بعد از مدتي طولاني و قساوت دل‌ها و پر شدن زمين از ظلم خواهد بود به زودي مي‌آيد نزد شيعيان من، كسي كه ادعاي مشاهده مي‌كند. بدانيد كسي كه ادعاي مشاهده كند، قبل از خروج سفياني و ندا، پس دروغگو و افترا زننده است. و لا حول ولاقوة الا بالله العلي العظيم"(كمال الدين، ج2، ب45، ح45).اين حديث در بردارنده نكاتي است از جمله:1.مدعيان مشاهده، در اين دوره، وجود خواهند داشت.2.مدعي مشاهده قبل از خروج سفياني و ندا(دو علامت حتمي ظهور) هم دروغ‌گو است و هم افترا زننده.افترا يا تهمت، آن است كه فردي به شخص ديگر عملي يا قولي را نسبت دهد؛ در حالي كه او چنين نكرده باشد. بنابراين بين دروغگو بودن و تهمت زدن، تفاوت است. هر دروغ‌گويي، تهمت زننده نيست. اگر كسي فقط مدعي ديدن باشد، ولي نسبتي به حضرت ندهد، ممكن است دروغ‌گو باشد اما تهمت زننده نيست. امام، در اين نامه هر دو صفت ناپسند را به مدعي مشاهده، وارد كرده است؛ يعني، مدعي مشاهده، نسبتي نيز به حضرت مي‌دهد.اين نكات در نامه، بزرگان را بر آن داشت تا با تامل و تدبر دقيق‌تر به محتواي نامه بنگرند و بعد اظهار نظر كنند.عده‌اي با توجه به اين كه نامه، در آخرين روز‌هاي عمر نايب چهارم صادر شده و در آن، تصريح به پايان نيابت خاصه شده است؛ چنين گفته‌اند كه: مراد از مدعي مشاهده، مدعي نيابت خاصه و داشتن ارتباط با حضرت است؛ زيرا، نيابت خاصه؛ يعني حضور نزد حضرت، همراه با شناخت آن بزرگوار و رساندن سؤالات مردم و ابلاغ پاسخ‌ها و پيام‌ها. اين فرد، هم ادعاي ديدار دارد و هم آنچه را مي‌گويد، از جانب حضرت بيان مي‌كند و حرف‌ها را پيام حضرت اعلام مي‌كند.(بحار الانوار، ج52، ص151).امام خميني(رحمت الله علیه) مي‌گويند: مراد از تكذيب مدعي مشاهده اين است كه فردي مدعي ملاقات باشد، ولي شاهد و دليلي نداشته باشد. (انوار الهدايه، ج1، ص256).شهيد آیت الله صدر(رحمت الله علیه) مي‌گويند: مراد، ادعاي انحرافي است كه شخصي با ادعاي مشاهده و ارتباط، بخواهد عقايد و نظر خود را با نام پيام‌هاي امام زمان به مردم القا كند.(تاريخ الغيبة الصغري، ج1، ص654 ـ 639)برخي نيز گفته‌اند: مراد از تكذيب مدعي ظهور است. (مهدي منتظر، ص93).بنابراين مي‌توان دريافت كه صرف ديدار، در روايت، منتفي نشده است و علما نيز نفي اصل ديدار را استفاده نكرده‌اند. به علاوه، روايت مدعي مشاهده را كذاب مي‌داند؛ حال اگر كسي امام را ببيند و به ديگران نگويد، تحت اين روايت قرار نمي‌گيرد. لذا اصل ديدار امر ممكني خواهد بود.نكته آخر اين كه علماي ما كه موفق به ديدار حضرت شده بودند، آن را براي مردم بازگو نمي‌كردند، بلكه اطرافيان و خواص آنان از روي شواهد و قرايني و يا در زمان‌هاي بعد، متوجه وقوع ديدار آن عالم با امام مي‌شدند. لذا علما تحت عنوان مدعي مشاهده (فرد اعلام كننده و مدعي ديدار و ارتباط) قرار نمي‌گيرند و اين روايت با داستان ملاقات برخي بزرگان تنافي ندارد.پرسش: آيا اين درست است که اگر ما منتظر باشيم و خود را از هر گونه گناه حفظ کنيم امام عصر به ما سر مي زند پس هر کس که امام مهدي(علیه السلام) را نديد منتظر نيست؟ آيا درست است که بگوييم ما وقتي مي توانيم بگوييم منتظر واقعي هستيم که از هر گونه گناه اجتناب کنيم؟امام زمان(علیه السلام) به همه شيعيان و محبان خود توجه دارد و البته اين طبيعي است كه اگر فرد خود را از آلودگي‌ها حفظ كرده و از گناه دوري كند، بيشتر مورد عنايت حضرت قرار مي‌گيرد. ولي اين كه گفته شود هر كس از گناه فاصله بگيرد آقا را حتماً مي‌بيند اين سخن دقيقي نيست؛ چرا كه غيبت به معناي نديدن است و اگر ديدارهاي در اين دوره روي مي‌دهد، بر اساس مصالحي است. بايد دانست هر چند دوري از گناه امكان ديدار را بيشتر مي‌كند؛ ولي اين زماني است كه ديدار داراي مصلحت باشد؛ وگرنه هر چند انسان پاك هم باشد، ديدار صورت نمي‌پذيرد. پس نديدن دليل بر آن نيست كه آدمي واقعاً منتظر نباشد. البته مردم منتظر در يك رتبه و درجه از جريان و حقيقت انتظار نيستند، برخي روحيه انتظار را در همه ابعاد وجود و زندگي خود پياده كرده‌اند و در درجه بالاي انتظار قرار دارند و برخي در درجات پايين‌تر، و اين بستگي به آن دارد كه يك فرد به چه مقدار از وظايف خود عمل مي‌كند؟ توجه او نسبت به تكاليف دين چگونه است؟ چه مقدار به ياد حضرت بوده و در امر ظهور او زمينه سازي مي‌كند؟ بله هر چه انسان از گناه دورتر شود، حالت انتظار در او شديدتر و واقعي‌تر مي‌گردد. فرزندان پدري كه مي‌خواهد از سفر برگردد، در مرتب نمودن منزل و فراهم ساختن مقدمات، شايد به يك اندازه نباشند، برخي بيشتر تلاش مي‌كنند و برخي كمتر(هر چند همه منتظرند) . بله اگر يكي از بچه‌ها رابطه فرزندي بين خود و پدر را فراموش كند، او ديگر هيچ تلاش و حركتي در اين زمينه ندارد. منتظران حضرت مهدي(علیه السلام) نيز چنين هستند. برخي آدم بودن خود را كاملا فراموش كرده‌اند. اينان هيچ درجه‌اي از انتظار را ندارند و ديگران هر چند به حقيقت آدميت و بندگي خدا نزديك‌تر شوند، روحيه و حالت انتظار در آن شديد تر است. .

راسخون

مرجع:

ایجاد شده در سه روز پیش

لینک کوتاه