من یک روو سیاه هستم که غرق گناه شدم.زنا 😔زندگیم با همسرم پر از نا محبتی بود.الان ۱۰ ماهه که اقدام به جدایی کردم اما اون توو این زمینه هم داره زجرم میده.کمکم میکنید که به توبه واقعی برسم؟

هر گناهی در صورت توبه واقعی قابل بخشایش است. همانطور که می دانید توبه شرایطی دارد و توبه هر گناه به حسب همان گناه متفاوت است اما در نهج البلاغه شرایط کلی توبه بیان شده : شخصى در محضر امام علی علیه السلام عرضه داشت: «استغفرالله»؛ گویا حضرت از نحوه سخن او، و یا سابقه کارهایش با خبر بود که این استغفار جنبه ظاهرى دارد، نه واقعى؛ از این رو فرمود: «استغفار یک کلمه است، ولى شش معنا (و مرحله) دارد که عبارتند از:1. پشیمانى از گذشته 2. تصمیم بر ترک آن براى همیشه 3. حقوقى را که از مردم ضایع کرده اى به آنها باز گردانى؛ به گونه اى که هنگام ملاقات پروردگار، حق کسى بر تو نباشد.4. این که: هر واجبى که از تو فوت شده (مانند: نماز، روزه، حج و...) حق آن را به جا آورى (قضا یا کفّاره اش را بپردازى)5. گوشت هایى که به وسیله حرام بر اندامت روییده، با اندوه بر گناه آب کنى، تا چیزى از آن باقى نمانده، و گوشت تازه به جاى آن بروید!6. به همان اندازه که لذت و شیرینى گناه را چشیده اى، درد و رنج طاعت را نیز بچشى، و پس از پیمودن این شش مرحله، بگو: استغفرالله». نهج البلاغه، فیض الاسلام، ص 1281، حکمت 409.توبه واقی در روایات ،«توبه نصوح» نام دارد که داراى چهار شرط باشد: الف. پشیمانى قلبى، ب. استغفار زبانى، ج. ترک گناه، د. تصمیم بر ترک آن در آینده.2. یا اینکه: «توبه نصوح» آن است که گناه خود را همواره در برابر چشم خود ببینى و از آن شرمنده باشى!3. و یا اینکه: «توبه نصوح» آن است که همراه با چشمى گریان و قلبى بیزار از گناه باشد.وقتى که «معاذبن جبل» از پیامبراکرم صلى الله علیه وآله درباره توبه نصوح سؤال کرد، حضرت در جواب فرمود: «توبه نصوح آن است که شخص توبه کننده به هیچ وجه به گناه بازنگردد، آنچنان که شیر به پستان هرگز برنمى گردد». علامه طبرسى، مجمع البیان، ج 1، ص 318.این تعبیر لطیف بیانگر این واقعیت است که توبه نصوح چنان انقلابى در انسان ایجاد مى کند که راه بازگشت به گذشته را به کلّى بر او مى بندد! براى آگاهى بیشتر ر.ک: مکارم شیرازى، تفسیرنمونه، ج 24، ص 290 و...یکى از آداب و شرایط توبه خالصانه، این است که تائب واجد سه ویژگى باشد: 1. از اینکه توبه اش پذیرفته نشود، باید بترسد. 2. امید داشته باشد که توبه اش پذیرفته شود. 3. اطاعت و بندگى خدا را ادامه دهد: «عسى ربکم ان یُکفّر عنکم سیّئاتکم».«حقیقت توبه»:توبه در حقیقت پشیمان شدن از گناه و بازگشتن از راهی است که انسان در گذشته بر خلاف رضای پروردگار رفته است. توبه حقیقی نیز همان توبه نصوح است؛ یعنی توبه و پشیمانی بدون بازگشت. اگر کسی احساس کند که واقعا از گذشته خود نادم و پشیمان گشته و راه خود را به سوی خداوند عوض کرده، باید بداند که اهل توبه واقعی است و اینچنین توبه ای هرگز رد نمی شود. به عبارت دیگر مشکل و نگرانی ای که در زمینه قبول توبه وجود دارد، از طرف خداوند- یعنی پذیرنده توبه- نیست؛ بلکه مشکل از جانب خود توبه کننده است که آیا موفق می شود راه خود را به سوی خداوند تغیر دهد یا نه؟هر گناهی قابل توبه است؛ چرا که خداوند خود فرموده است: «ان الله یغفر الذنوب جمیعا» خداوند همه گناهان را می آمرزد. در برخی موارد مانند «غیبت و تهمت» طلب رضایت از غیبت شونده نیز در صورت امکان لازم است، ولی در مورد گناهانی همچون «ارتباط با نامحرم»، پشیمانی واقعی، تصمیم بر عدم تکرار و طلب مغفرت از خداوند برای توبه کافی است.در آیه 70 سوره فرقان بیان شده است: «إِلاَّ مَنْ تابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ عَمَلاً صالِحاً فَأُوْلئِکَ یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِیماً مگر کسانی که توبه کنند و ایمان آوردند و عمل صالح انجام دهند که خداوند گناهان آنان را به حسنات تبدیل میکند و خداوند همواره آمرزنده و مهربان است».علامه طباطبایی در تفسیر المیزان میفرماید: ... پس هر کس گناهی مرتکب گردیده، اگر سه کار انجام دهد، افزون بر آن که از عذاب سخت و جاودان روز قیامت نجات می یابد، گناهانش به حسنات تبدیل میگردد:1. توبه یا بازگشت از گناه ؛کمترین مراتب توبه پشیمانی است. اگر توبه حقیقی تحقق نیابد، انسان از گناه جدا نمیگردد و همواره آن را انجام میدهد.2. عمل صالح ؛با عمل صالح توبه در وجود انسان مستقر میشود و به توبه حقیقی یا توبه نصوح میانجامد.3. ایمان ؛شرک باید در کنار توبه از گناهان گذشته خود، ایمان آورد تا گناهانش به نیکی ها تبدیل شود؛ ولی برای مؤمن گنهکار توبه و عمل صالح به تنهایی کافی است و گناهانش را به حسنات تبدیل میکند. از این رو، در آیه بعد میفرماید: «وَ مَنْ تابَ وَ عَمِلَ صالِحاً فَإِنَّهُ یَتُوبُ إِلَی اللهِ مَتاباً» کسی که توبه کند و عمل صالح انجام دهد، به سوی خدا بازگشت میکند.لازم به ذکر است که عالمان اخلاقی با استفاده از منابع اسلامی فرموده اند: شخص توبه کننده ،حتی اگر پس از توبه نصوح، به دلایلی دوباره به گناه آلوده گردد و توبه نماید، پذیرش و آمرزش الهی را در پی خواهد داشت و این فرایند تا هنگام مرگ ادامه خواهد داشت. «اقسام گناه و روش های توبه»:توبه را از یک لحاظ به دو قسم تقسیم کرده اند: یک دسته از گناهان، کوچک و کم شعاعند و صرفا با استغفار و پشیمانی قلبی، جبران می شود، اما دسته دیگری از گناهان، هم بزرگ و ویران کننده هستند و هم اثر وضعی دارند. این دسته، اضافه بر پشیمانی قلبی و استغفار با زبان، ‌اقدام عملی و جبران مافات و ترمیم خرابیهای بوجود آمده را نیز می طلبد!در تقسیم بندی دیگر، گناهانی را که ممکن است انسان مرتکب شود می توان به سه دسته تقسیم تقسیم کرد:الف. ستم به خویشتنیعنی انسان از این ناحیه به جان، مال و حیثیت خویش صدمه زده و موجب عدم پیشرفت یا فقر و عقب افتادگی و گرفتاری خود شده است. در این گونه موارد، گرچه گنهکار در حق خود ظلم کرده، ولی چون معمولاً پای شخص دیگر و حق دیگری در بین نیست، با استغفار و جبران خطاها و ضررها، آسانتر می توان از آنها توبه کرد و راه خیر و صلاح و سعادت دنیوی و اخروی را در پیش گرفت.ب. حق اللهفطرت پاک و سالمی که خداوند در نهاد انسان قرار داده، اعضاء و جوارح و نعمتهای فراوان مادی و معنوی، پانزده میلیارد سلولی که در مغز اوست و سرانجام «ارسال رسل و انزال کتب» همه برای پویایی و سعادت اوست، اما با تأسف آدمی بر اثر تأثیرپذیری از عوامل درونی و بیرونی، همه این نعمتها را نادیده انگاشته و راه تمرد و عصیان را در پیش می گیرد! اما راه کاری که برای این دسته گناهان وجود دارد این که: اگر شرک و کفر صورت گرفته، باید «توحید و یکتاپرستی» را جایگزین آن نمود و اگر در احکام و فروع دین کوتاهی و تعلل شده، باید به تکمیل و جبران آنچه از دست رفته اقدام کرد.ج. حق الناسشرایط توبه در «حق الناس» سنگین تر از توبه در «حق الله» است و این گناه، یعنی تجاوز به حقوق دیگران را امام علی (علیه السلام) از آن به «مظالم العباد» (کلینی، اصول کافی، ج2، ص443) و امام زین العابدین (علیه السلام) به «تضییع حقوق الاخوان» (مجلسی، بحارالانوار، ج72، ص415) یاد کرده اند.در روایت آمده: پیامبراکرم (صلی الله علیه و اله) به خانه کعبه نگاه کرد، آن را مورد تعظیم قرار داد و سپس ادامه داد: حق و احترام یک مؤمن از تو بالاتر است، چون خداوند خانه کعبه را دارای یک احترام و عظمت دانست و از مؤمن سه چیز را: «مال-خون-سوءظن» (همان، ج67، ص71)بر این اساس مردم و مؤمنان دارای سه نوع حق، احترام و مصونیتند؛ به موازات همین سه حق ممکن است سه نوع ظلم هم به آنان روا شود و بر همین پایه سه نوع توبه هم واجب می شود که این سه عبارتند از: 1. تجاوز به مال 2. لطمه به جان 3. ضربه به آبرو.«توبه و جبران گذشته»: توبه؛ یعنی پشیمانی و تصمیم جدی بر ترک گناه. همچنین جبران خسارتهای مالی و حقوقی مردم و... حال اگرکسی به راستی و از روی اخلاص توبه کرد، مطمئن باشد خداوند کریم و مهربان - هم چنان که خود وعده فرموده است - توبه او را خواهد پذیرفت.گناهانی که فقط از حقوق خداوند است، چنانچه قضا و کفاره داشته باشد - مانند نماز، روزه و حج - انسان باید علاوه بر توبه و تصمیم بر ترک گناه، قضای آنها را نیز به جا آورد و کفاره آنها را بپردازد و آنهایی که قضا و کفاره ندارد - مثل دروغ و استمنا و... - فقط توبه و استغفار کافی است. در گناهانی نیز که در آنها حقوق مردم پایمال شده - مثل دزدی و از بین بردن اموال مردم یا قتل و جرح دیگران و ... - علاوه بر توبه و پشیمانی باید رضایت صاحبان حق را با پرداخت غرامت یا حلالیت گرفتن حاصل کرد.توجه به نکته ی ذیل می تواند راهگشا باشد:در روایات وارده از معصومین (علیهم السلام) تأکید زیادی بر نشکستن توبه و حفظ آن شده است که منظور از آن، اهمیت دادن به توبه و جدی گرفتن آن و رعایت و حفظ و استقامت بر سر این تعهد الهی است؛ نه این که اگر فردی چند بار توبه کرد و جداً توبه کرد، توبه اش مقبول نمی باشد و یا اثری ندارد و یا دیگر نباید توبه کند. پس جهت گیری چنین روایاتی، اهمیت دادن به توبه و بازی و شوخی و کم اهمیت نگرفتن آن است و گر نه از روایات فراوان دیگری استفاده می شود که اگر انسان گناه کرد هر چند پی در پی و فراوان هم باشد بر او واجب است که توبه نماید.سالم و سعادتمند باشید.-----------------------------------برای مطالعه بیشتر ر.ک منابع اخلاقی:-گناه شناسی/ محسن قرائتی.-گناهان کبیره/ شهید دستغیب.- شهید دستغیب، قیامت و قرآن (تفسیر سوره طور).- مقالات، استاد محمد شجاعی.- ترجمه جامع السعادات، مرحوم نراقی.- ترجمه الاخلاق، مرحوم شبر.- نقطه های آغاز در اخلاق، مهدوی کنی. ---- بازگشت به خویشتن یا توبه نصوح / رضوانعلی مصیبیبه این داستان توجه کنید:جابر بن عبدالله انصاری نقل می­کند: زنى نزد پیامبر (ص) آمد و عرض کرد: یا رسول اللَّه زنى که فرزند خود را کشته، آیا فرصت توبه دارد؟ پیامبر فرمود: قسم به خداوندى که جان محمد به دست اوست، اگر او هفتاد پیغمبر را کشته باشد؛ بعد از آن، توبه کند و پشیمان شود و خدا بداند که دیگر آن گناه را انجام نمی­دهد، خدا حتما توبه او را قبول می­کند و از او در می­گذرد. به درستى که درِ توبه به اندازه فاصله میان مشرق و مغرب باز است و یقینا توبه کننده از گناه، مانند کسی است که هیچ گناهی مرتکب نشده است.» (مستدرک الوسائل ج 12 ص 131 باب 87)- دوست گرامی. برای آشنایی با توبه واقعی به سایت مراجعه کنید. موفق باشید. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه