آيا افراد با سحر و جادو قدرت تصرف در عالم تکوين را دارند؟ چرا خداوند چنين قدرتي به آنهاده داده است تا ديگران را گمراه کنند؟

سحر نوعي عمل خارق العاده است كه آثاري از خود در وجود انسانها به جا مي گذارد كه گاهي يك نوع چشم بندي و تردستي است و گاه تنها جنبه رواني و خيالي دارد. بنابراين سحر دو نوع شد: 1. سحري كه در آن امر غير واقعي و غير حقيقي، حقيقي و واقعيت دار جلوه مي كند با اين كه واقعيتي ندارد، بلكه فقط چشم بندي و تردستي ساحران باعث چنين نمود و جلوه اي مي شود. 2. سحري كه يك نوع تأثير راستين و واقعي در روح و روان انسانها مي گذارد. شاهد قسم اول اين آيه از قرآن است كه «ريسمان ها و عصاهاي جادوگران زمان موسي در اثر سحر خيال مي شد كه حركت مي كنند» و شاهد قسم دوم اين آيه ديگر: «پس از آن دو ـ هاروت و ماروت ـ چيزهايي ياد مي گرفتند كه با آن بين مرد و همسرش جدايي مي انداختند.» آنها كاري مي كردند كه در قلب و روح زن و مرد تنفر از يكديگر ايجاد شود و از هم جدا شوند كما اينكه در روزگار ما نيز اين اتفاق ها مي افتد. اما در تبيين و تحليل اقسام سحر و اينکه آيا سحر دخل و تصرفي در کار خداوند مي باشد؟ و اينکه آيا اعمال ساحر خارج از اراده و خواست خداوند است؟ يا اينکه ساحر در تحت سيطره الهي قرار دارد و با اذن و اراده او چنين اعمالي را انجام مي دهد باید گفت: در قسم اول که ساحر نوعي چشم بندي و تردستي مي کند، اين عمل او دخل و تصرف واقعي در خلقت و تکوين نيست، چون ساحر در نتيجه تعليماتي كه از استاد خود گرفته يا در اثر تجربياتي كه كسب كرده از يك طرف با خواص اشياء و مواد موجود در طبيعت آشنا مي شود. مثلاً در آن زمانهاي قديم كه همه مردم از خاصيت جيوه ـ فلزي كه به راحتي و سريع در اثر حرارت منبسط و در اثر سرما منقبض مي شود ـ آگاه نبودند امكان داشت كه عده اي كه به اين خاصيت پي برده بودند از آن در طناب ها و امثال آن استفاده كرده تا در اثر حرارت منبسط شده و شروع به تكان خوردن و حركت بكند و مردم فكر كنند كه طنابها مار شده و حركت مي كنند، و شايد خيلي از سحر و تردستي هايي كه در زمان ما انجام مي شود به خاطر آن باشد كه آنها با استفاده از خاصيت هاي شناخته شده اشياء كارهايي مي كنند كه ما فكر مي كنيم، كارهاي خارق العاده اي است. و از طرف ديگر ساحر با قدرت ادراكي انسان آشناست مثلاً مي داند كه درست ديدن يا درست شنيدن انسان در شرايط خاص شكل مي گيرد بنابراين آنها با آشنايي با اين شرايط كارهايي مي كنند كه به چشم يا گوش آدم چيز بدون واقعيت، واقعيت دار جلوه كند و انسان فكر كند چيز مخصوصي را كه ساحر اراده كرده است، ديده يا شنيده است. اين قسم از سحر همانطور که مشخص است کاري و اثري خارجي و واقعي ندارد و لذا دخل و تصرف او در خلقت نمي تواند باشد و دخالتي در کار خداوند نکرده است. اما در قسمي ديگر از سحر ما مي بينيم که ساحر حقيقتا در خارج تأثير گذاشته و نوعي تردستي و غير واقع را واقع نشان دادن نبوده، بلکه حقيقتا در خارج تأثيرات و آثار آن باقي است. اينگونه سحر دخل و تصرف در تکوين و خلقت است، مثلا ميان زن و شوهر اختلاف و جدايي مي اندازد و يا چه بسا روح انسان زنده اي را احضار کرده و از او اسرار و نهان هايش را مي پرسد و نيز چه بسا انساني را بوسيله خواب مغناطيسي خواب کرده در همان حال چيزي را که مي خواهند به وي تلقين مي کنند. علامه طباطبائي در اين باره آورده اند که از بسياري از صلحاي دين دار ما حکايت شده که در خلال مجاهدات ديني خود به کرامات خارق العاده و حوادث عجيب و غريبي دست يافته اند که حتي در بين امثال و اقران خود انگشت نما شده اند. نظير تجسم بعضي از امور در برابر چشمهايشان و مشاهده اشخاص و وقايعي که حواس ساير مردم از احساس آن عاجز است و استجابت دعا و شفاي مريضاني که اميد بهبودي در آنها نيست و نيز نجات از مهالک و مخاطر به وسيله طرق غیرعادي و گاهي هم نظاير اين ها براي غير اهل صلاح هم اتفاق مي افتد. در تبيين و تحليل اين نوع از کارها و اموراتي که به سحر شبيه اند مي گویيم که نبايد تصور شود که اين کارها خارج از اذن و اراده و اجازه الهي بوده و دخالت در تکوين بي اذن الهي و خارج از قوانين تکوين و خلقت مي باشد، بلکه اين شخص هم با اذن الهي و در راستاي اراده خداوند به چنين عملي دست زده است. توضيح مطلب اين است که خداوند در انسان و نفس او يک نيروها و قدرتهايي قرار داده است که اين نيروها در اثر پاره اي از اعمال و مجاهدات و رياضتها، براي شخص حاصل مي شود. بنابراين کساني که در معرفت شناسي و نفس شناسي کار کرده اند و قوا و استعدادها و نيروهاي نفس را در پي آن مجاهدات و رياضتها شناخته اند ميتوانند از قواي نهفته نفس استفاده کنند و دست به امور خارق العاده و سحر گونه اي بزنند و نمونه هايي از کرامات و امور خارق العاده که از بزرگان و بعضي افراد نادر مي شنويم از اين دست است. مطلب مهم و قابل توجه اين است که کساني که در اين زمينه کار کرده اند پس از طي مراحل تهذيب نفس و رياضتها و عبادات خاصي که در اين زمينه لازم است براي آنها، اين قوا و نيروهاي نفس کشف مي شود و مي توانند از آن قواي نفس استفاده کنند. بنابراین افراد در اين باره دو دسته مي شوند: عده اي از آن نيروها و قوا در جهت منفي و تخريب و انواع طلسمات و... استفاده مي کنند و عده اي از اين قوا و نيروهاي نفس در جهت مثبت مثلا شفاي مريض و .... استفاده کرده در جهت خدمت به مردم و آن هم در موارد نادر استفاده مي کنند که اصلا قسم دوم را سحر نمي شود ناميد، بلکه نوعي کرامت است و قسم اول اگر واقعا تحقق يابد به سحر نزديکتر است. البته همه اينها در راستاي اذن الهي است و کاري بر خلاف اراده الهي صورت نگرفته است؛ يعني حق اينگونه تصرف را خداوند به انسان داده آن هم در ازاي چنين رياضت ها و عبادات خاص. اعطاء اين قدرت هم توسط خداوند است. البته خداوند اين نوع اجازه و تصرف را براي کارهاي ناپسند و خرابکاري به انسان نداده، بلکه هدف اوليه اين بوده که در جهت درايت و استکمال نفس در مسير الهي بکار رود، اما چون خداوند انسان را مختار آفريده و خواسته که انسان با اراده و اختيار خود زندگي کند و استعدادها و قابليت هاي خود را بروز دهد، لذا جلو استفاده منفي از اين قدرت را به جبر از انسان نمي گيرد و اجازه خداوند به اين معنا نيست که شرعا راه را براي ساحر باز گذاشته باشد، بلکه از سحر منع کرده و آن را گناه شمرده است، مگر براي عده اي که آن را براي ابطال سحر ديگران به کار برند. در اين باره در قرآن آمده است که:« و آنان به وسيله سحر جز به اذن خداوند به کسي زيان نمي رسانند.». بنابراين با توجه به آنچه بيان شد ساحر هرگز قدرت تصرف در عالم تکوين بي اذن الهي را ندارد و اگر در برخي مواقع عملش تأثيري داشته باشد به اذن و اراده خداوند است که چون هيچ چيزي و هيچ امري در عالم وجود ندارد که بتواند فوق قدرت خداوند باشد و مستقل در تأثير باشد بلکه همه امور تحت قدرت خداوند قرار دارد و هيچ حرکتي وتأثيري در عالم هستي واقع نمي شود مگر به اذن خداي تبارک و تعالي و مطلب ديگر اين است که در بخش و قسمي از سحر همانطور که گفته شد ساحر با تعليماتي که کسب مي کند از خواص پنهاني اشياء و مواد استفاده مي کند و در واقع تأثير آن مواد و خواص اشياء است که عمل مي کند نه اراده و خواست ساحر و ساحر فقط توانسته آن خواص را در جايگاه مخصوص بکار ببرد و از آن به نفع خود استفاده کند. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه