ضمن بیان نقش ام الفضل در شهادت امام جواد ـ عليه السلام ـ، این که نقل شده که ام الفضل همسر امام جواد ـ عليه السلام ـ از کرده خود پشيمان شد و اگر پشيمان شده پس چرا بدن حضرت را سه روز در پشت بام خانه اش قرار داد و يا به کنيزان اجازه آب بردن براي امام را نداد؟

امام جواد ـ عليه السلام ـ نهمين پيشواي شيعيان در سال 195 هجري قمري در مدينه متولد شد و بعد از شهادت پدر بزرگوارشان امام رضا ـ عليه السلام ـ در سال 203ق امامت و رهبري شيعيان را در سنين خردسالي بر عهده گرفتند. مأمون که با به شهادت رساندن امام رضا ـ عليه السلام ـ آسوده خاطر شده بود ولي براي اين که خود را در شهادت آن حضرت بي گناه جلوه دهد و همچنين فرزند بزرگوار آن حضرت يعني امام جواد را تحت نظر داشته باشد، دختر خود ام الفضل را به عقد ازدواج آن امام درآورد. و به همين منظور امام را از مدينه به بغداد احضار کرد. بعد از مراسم ازدواج، مأمون از جانب امام خيالش راحت شده بود چون دخترش به عنوان يک جاسوس در خانه امام جواد عمل مي کرد. بنابراین با برگشت امام به مدينه، موافق کرد. اما وقتي که در سال 220ق مأمون درگذشت و حکومت به معتصم رسيد دوباره امام را به بغداد احضار کرد، و اين احضار که جنبه سياسي داشت منجر به شهادت آن حضرت شد. درباره شهادت امام جواد ـ عليه السلام ـ منابع اقوال و نظرات مختلفي بيان داشته اند. مسعودي مي نويسد: ام الفضل دختر مأمون وقتى با امام جواد ـ عليه السلام ـ از مدينه نزد معتصم آمد؛ امام را مسموم كرد.. برخي منابع هم گزارش کردهاند که امام به دستور معتصم مسموم شد. اما قرايني وجود دارد که نشان مي دهد شهادت امام به دستور معتصم و به دست ام الفضل صورت گرفته است: نخست، آن که ام الفضل از امام جواد ـ عليه السلام ـ داراي فرزندي نشد. دوم، ناراحتی ام الفضل از این که امام به او توجه نمیکند. حتي در اين باره ام الفضل يک بار نامه اي به پدرش مأمون نوشت و از امام شکايت کرد ولي مأمون در جواب نامه نوشت: ما تو را به عقد ابوجعفر (امام جواد) در نياورديم که حلالي را بر او حرام کنيم ديگر از اين شکايت ها نکن. برخي منابع هم به ابراز ندامت و گريه ام الفضل بعد از مسموم کردن حضرت اشاره دارند. طبري شيعه مي نويسد: وقتي که امام از اثر ظهر مسموم شد و اثر آن آشکار گرديد ام الفضل گريه کرد. امام از علت گريه اش پرسيد و فرمود: خداوند تو را به بلايي گرفتار خواهد کرد که قابل علاج نباشد. لذا بعد از شهادت آن حضرت با وجود اينکه ام الفضل از هدايا و مزاياي فراوان دربار معتصم برخوردار شد ولي به خاطر گرفتاري به بيماري لاعلاج همه را هزينه درمان خود کرد و در نهايت هم با همان بيماري از دنيا رفت. اما در مورد دف زدن در کنار جنازه امام جواد ـ عليه السلام ـ يا اينکه جنازه امام را به دو روز پشت بام خانه خود نگه داشت مطالبي در منابع کهن و معتبر وجود ندارد. آنچه که هست و اکثر منابع به آن اشاره کرده اند همان اظهار پشيماني بعد از ظهور آثار زهر در امام جواد ـ عليه السلام ـ از طرف ام الفضل بوده است. ندامتي که ديگر هيچ سودي به حال امام و به حال خود ام الفضل نداشت. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه