چگونه مي توان جلوي انحرافات مصيبت امام حسين ـ عليه السلام ـ را گرفت؟

نهضت عاشورايي امام حسين ـ عليه السلام ـ با انگيزه امر به معروف و نهي از منکر و براي نجات اسلام و مبارزه با طغيان بود. اهداف و آرمان هاي مقدس، چهره هاي متعالي و درخشان و انگيزه هايي اجتماعي و سياسي داشت. آن همه تشويق براي گريه بر سيد الشهداء و عزاداري براي سيد مظلومان نيز، براي زنده نگهداشتن اين مکتب جهاد و شهادت و حفظ ارزش ها بود. متأسفانه در طول تاريخ تحريف هايي چه در انگيزه ها و اهداف، چه در چهره هاي حماسه ساز و چه در برنامه هاي مربوط به عاشورا به عمد يا از روي غفلت و اشتباه انجام شده است. لذا براي جلوگيري از هر کدام بايد طبق همان مورد برخورد کرد. در ذيل به برخي نکات در اين زمينه اشاره مي شود: 1. اولا بايد علما و دانشمندان که بدعت ها و انحرافات را مشاهده مي کنند بيان کنند و راه درست را تشريحكنند. چنانچه پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ مي فرمايند: وقتي که بدعت ها و انحرافات در دين و بين امت ظاهر شد بر علماست که با آن مقابله کنند و حقيقت را بيان کنند و اگر چنين نکنند لعنت خداوند شامل حال آنان مي شود. پس اولين راه جلوگيري از تحريفات در هر چيز اين است که علماي جامعه حقايق را براي مردم تشريح کنند. و مردم را از واقعيت آگاه سازند و به اصطلاح مردم را در برابر خرافات و موهومات واکسينه کنند. نقاط ضعف مردم را با تبليغ اصلاح کرده، با عوامل پيدايش تحريفات مبارزه کنند. همان گونه که برخي از بزرگان دين اين گونه کرده اند شهيد مطهري با نگارش کتاب حماسه حسيني و بحث در مورد تحريفات عاشورا با اين عمل مبارزه کرد. عالمان برجسته ديگر مثل جعفر مرتضي عاملي و علامه سيد مرتضي عسگري نيز در اين مسير زحماتي کشيده اند. 2. روش دوم نيز اين است که مردم از چنين مطالب و مجالسي استقبال نکنند امروزه با توجه به گسترش وسايل ارتباطي، کمتر مناطقي يافت مي شوند که به افراد دانشمند و عالم به مسائل و تاريخ عاشورا دسترسي نداشته باشند. ولي با اين وجود در مجالسي شرکت مي کنند که خودشان هم مي دانند در آن مجلس نسبت به تاريخ عاشورا کجروي و انحراف وجود دارد. ولي بنا به خواست خودشان کارشان را توجيه مي کنند. وقتي که قرآن مي گويد: «و حال آنکه در کتاب بر شما اين حکم را فرستاده که چون شنيديد به آيات خدا کفر مي ورزند و ريشخند مي زنند با آنان منشينيد تا در سخن ديگر فرو روند که شما هم مثل آنان خواهيد بود». پس وقتي که در جريان تاريخ عاشورا انحرافي ايجاد کنند گو اينکه به امام معصوم و اهل بيت او دروغ بسته اند گناه دروغ هم برگوينده است و هم بر شنونده آن. شهيد مطهري مي نويسند: به طور کلي عامه مردم مصرف کننده کالاي (تحريف) مي باشند. اينها اگر اين کالاها را که غالبا خودشان مي دانند کالاي تقلبي است مصرف نکنند عرضه کننده (تحريف کننده) آن را عرضه نمي کند. عيب قضيه اين است که عامه حتي مشوّق هم هستند. 3. لزوم اصلاحات بر محور دين: در هر صورت يکي از وظايف بزرگان ديني و مصلحان مذهبي، مبارزه با آفت ها و انحرافات معنوي و تاريخي حادثه عاشورا است. لذا مسئولين امر بايد همت گمارند که يادبود و گراميداشت ايام عاشورا متناسب فرهنگ روز جامعه باشد که هم جذابيت و هم اثرگذاري داشته باشد بدون اينکه در محتواي آن دگرگوني ايجاد شود. چرا که مهم ترين هدف عاشورا اصلاح ديني در طول تاريخ اسلام است. همان گونه که امام حسين ـ عليه السلام ـ از مدينه تا کربلا، همواره به آفت ها و صدماتي که به دين وارد شده اشاره کرده و هدف از قيام را اصلاح اين آسيب ها معرفي نموده است. «آيا نمي بينيد که به حق عمل نمي شود و از باطل جلوگيري نمي گردد». 4. الگوگيري از ائمه معصومين: بعد از واقعه عاشورا عزاداري براي امام حسين ـ عليه السلام ـ شروع شد و اولين عزادار آن حضرت فرزندان و خواهران امام بودند و در دوره هاي بعد همه ائمه بر مصيبت امام حسين ـ عليه السلام ـ عزاداري کردند بايد ديد که اين بزرگواران به چه ترتيب بر امام حسين ـ عليه السلام ـ تعزيه مي گرفتند چنانچه امام رضا ـ عليه السلام ـ از حالات پدر بزرگوارشان در ايام محرم نقل مي کنند: آن گاه که محرم آغاز مي شد، ديگر پدرم مسرور و خندان ديده نمي شد و حزن و ملال بر او چيره مي گشت. تا روز عاشورا که آن روز، روز مصيبت و حزن و گريه اش بود و مي فرمود: در چنين روزي بود که امام حسين ـ عليه السلام ـ کشته شد. و امثال اين گونه موارد در تعزيه عاشورا از سوي معصومين بسيار است که مي توان با الگوگيري از آنها هم به شهادت امام حسين ـ عليه السلام ـ گريست و هم اهداف و برنامه هاي قيام امام حسين ـ عليه السلام ـ را تشريح نمود. 5. شناخت صحيح امام حسين ـ عليه السلام ـ و ارائه تحليل درست از قيام آن حضرت: وقتي که شخص يا جامعه درک و شناخت صحيح از امام حسين ـ عليه السلام ـ داشته باشند و مقام و شأن امام را بدانند و به فلسفه قيام آگاه باشند در اين صورت مي توان جلوي خيلي از تحريفات را گرفت. زيرا عدم شناخت صحيح از امام و قيام و تنها دل سوزاندن و اشک ريختن براي امام حسين ـ عليه السلام ـ موجب پيروي کورکورانه از يک عده افراد مغرض، جاه طلب مي شود که به هر قيمتي مي خواهند در جامعه مطرح بشوند. لذا کساني که از اين گونه افراد به طور ناآگاهانه پيروي کنند، آن ها هم برداشت هاي ناروا از دين، از امام حسين ـ عليه السلام ـ و از واقعه کربلا ارائه مي دهند پيامبر اکرم اسلام ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ مي فرمايند: براي هر چيزي ستوني است و ستون دين آگاهي و علم است. لذا وقتي که مردم ما آگاهيشان نسبت به واقعه عاشورا بيشتر باشد کمتر به انحرافات دچار مي شوند. بنابراين به طور کلي مي توان گفت که راهکارهاي جلوگيري از انحرافات و زدودن خرافات و بدعت ها از چهره مقدس فرهنگ عاشورا بدين ترتيب است: 1. تحليل ابعاد فرهنگي، تاريخي، اجتماعي و سياسي عاشورا و گسترش آن. 2. لزوم معرفت و شناخت امام حسين ـ عليه السلام ـ در مراسم عزاداري و بيان علل قيام آن حضرت. 3. آشنا کردن مردم با آموزه هاي ديني و ارزش هاي اسلامي صحيح. 5. الگوگيري از ائمه معصومين در مراسم سوگواري سالار شهيدان. 6. برگزاري ساده مراسم و دوري از تجمل ها و چشم هم چشمي ها. 7. رويکرد آموزشي و فرهنگي به مقوله خرافات و بدعت ها و مقابله با آنها. 8. استفاده از کلمات امام حسين ـ عليه السلام ـ در تشريح علل قيام و اهداف آن حضرت. 9. اولويت دادن به فرائض ديني نسبت به سوگواري يعني واجبات را فداي امام حسين ـ عليه السلام ـ و عزاي آن حضرت نکنيم چنانچه در بيشتر تحريفات و بدعت ها اين امر مشاهده مي شود. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه