تعداد کسانیکه از اب نهر دررزمان لشکر کشی طالوت به سمت جالوت نوشیدند چه مقدار بود وچه کسانی نوشیدند وچه کسانی ننوشیدند

با تشکر از ارتباط شما با این مرکز به توضیحات زیر توجه کنید . 1.      بر طبق برخی روایات کسانی که از آن نهر آب نوشیدند 60000 نفر بودند و و کسانی که اب ننوشیدند 313 نفر بودند که این عدد در دو روایت زیر در تفسیر نور الثقلین ذکر شده است : الف. فلما وردوا النهر أطلق الله لهم ان یغرف کل واحد منهم غرفة بیده فشربوا منه الا قلیلا منهم فالذین شربوا منه کانوا ستین ألفا و هذا امتحان امتحنوا به کما قال الله. ب. و روى عن أبی عبد الله علیه السلام انه قال: القلیل الذین لم یشربوا و لم یغترفوا ثلثمائة و ثلثة عشر رجلا تفسیر نور الثقلین، ج 1، ص: 249 2.     کسانی که از آن اب نوشیدند انسان های سست ایمان و کسانی که ننوشیدند مومنان ثابت قدم و استوار بودند . 3. تفصیل این ماجرا چنین است َ: لَمَّا فَصَلَ طالُوتُ بِالْجُنُودِ قالَ إِنَّ اللَّهَ مُبْتَلِیکُمْ بِنَهَرٍ فَمَنْ شَرِبَ مِنْهُ فَلَیْسَ مِنِّی وَ مَنْ لَمْ یَطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنِّی إِلاَّ مَنِ اغْتَرَفَ غُرْفَةً بِیَدِهِ فَشَرِبُوا مِنْهُ إِلاَّ قَلِیلاً مِنْهُمْ فَلَمَّا جاوَزَهُ هُوَ وَ الَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ قالُوا لا طاقَةَ لَنَا الْیَوْمَ بِجالُوتَ وَ جُنُودِهِ قالَ الَّذِینَ یَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاقُوا اللَّهِ کَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلِیلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً کَثِیرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ وَ اللَّهُ مَعَ الصَّابِرِینَ (بقره - 249) و هنگامى که طالوت (به فرماندهى لشکر بنى اسرائیل منصوب شد، و) سپاهیان را با خود بیرون برد، به آنها گفت: خداوند، شما را به وسیله یک نهر آب، آزمایش مى کند، آنها (که به هنگام تشنگى،) از آن بنوشند، از من نیستند، و آنها که جز یک پیمانه با دست خود، بیشتر از آن نخورند، از من هستند! جز عده کمى، همگى از آن آب نوشیدند. سپس هنگامى که او، و افرادى که با او ایمان آورده بودند، (و از بوته آزمایش، سالم به در آمدند،) از آن نهر گذشتند، (از کمى نفرات خود، ناراحت شدند، و عده اى) گفتند: امروز، ما توانایى مقابله با جالوت و سپاهیان او را نداریم. اما آنها که مى دانستند خدا را ملاقات خواهند کرد (و به روز رستاخیز، ایمان داشتند) گفتند، چه بسیار گروه هاى کوچکى که به فرمان خدا، بر گروه هاى عظیمى پیروز شدند! و خداوند، با صابران (و استقامت کنندگان) است. طالوت فرماندهى سپاه را به عهده گرفت و در مدتى کوتاه لیاقت و شایستگى خود را در اداره امور مملکت و فرماندهى سپاه به اثبات رسانید سپس آنها را براى مبارزه با دشمنى که همه چیز آنها را به خطر انداخته بود دعوت کرد و به آنها تاکید کرد تنها کسانى با من حرکت کنند که تمام فکرشان در جهاد باشد و آنها که بنائى نیمه کاره یا معامله اى نیمه تمام و امثال آن دارند در این پیکار شرکت نکنند. به زودى جمعیتى به ظاهر زیاد و نیرومند جمع شدند و به جانب دشمن حرکت کردند. بر اثر راهپیمایى در برابر آفتاب همگى تشنه شدند، طالوت براى این که به فرمان خدا آنها را آزمایش و تصفیه کند گفت به زودى در مسیر خود به رودخانه اى مى رسید خداوند بوسیله آن شما را آزمایش مى کند کسانى که از آن بنوشند و سیراب شوند از من نیستند و آنها که جز مقدار کمى ننوشند از من هستند! همین که چشم آنها به نهر آب افتاد خوشحال شدند و به سرعت خود را به آن رسانیدند و سیراب گشتند. تنها عده معدودى بر سر پیمان باقى ماندند. هنگامى که طالوت (به فرماندهى لشکر بنى اسرائیل منصوب شد و سپاهیان) را با خود بیرون برد، به آنها گفت: خداوند شما را با یک نهر آب امتحان مى کند، آنها که از آن بنوشند از من نیستند و آنها که جز یک پیمان با دست خود، بیشتر از آن نچشند از منند (فَلَمَّا فَصَلَ طالُوتُ بِالْجُنُودِ قالَ إِنَّ اللَّهَ مُبْتَلِیکُمْ بِنَهَرٍ فَمَنْ شَرِبَ مِنْهُ فَلَیْسَ مِنِّی وَ مَنْ لَمْ یَطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنِّی إِلَّا مَنِ اغْتَرَفَ غُرْفَةً بِیَدِهِ). در اینجا لشکریان طالوت در برابر آزمون بزرگى قرار گرفتند، و آن مساله مقاومت شدید در برابر تشنگى، و چنین آزمونى براى لشکر طالوت- مخصوصا با سابقه بدى که براى بنى اسرائیل در بعضى جنگها داشتند- ضرورت داشت، چرا که پیروزى هر جمعیتى، بستگى به مقدار انضباط و قدرت ایمان و استقامت در مقابل __________________________________________________ 1) فصل در اصل به معنى بریدن و قطع کردن است و در اینجا به معنى جدا سازى مى باشد (جدا شدن از شهر و دیار) و جنود جمع جند در اصل به معنى زمینى است که داراى سنگهاى بزرگ و روى هم انباشته اى باشد، سپس به هر چیز متراکم و چشمگیر اطلاق شده و معمولا به انبوه لشکر جند مى گویند. و تعبیر به لَمْ یَطْعَمْهُ به جاى لم یشربه اشاره به این است که آنها بیش از یک کف از آب آن نهر ننوشند و حتى در دهان نکنند و نچشند. دشمن و اطاعت از دستور رهبر و فرمانده دارد. طالوت مى خواست بداند انبوه لشکر تا چه اندازه، فرمان او را اطاعت مى کنند، به ویژه اینکه آنها با تردید و دودلى و حتى اعتراض، رهبرى او را پذیرفته بودند، گر چه در ظاهر تسلیم شده بودند ولى شاید هنوز در باطن، شک و تردید بر دلهاى آنها حکومت مى کرد، به همین دلیل مامور مى شود که آنها را امتحان کند، تا روشن شود، آیا این سربازان که مى خواهند در برابر شمشیر آتشبار دشمن بایستند، توانایى تحمل مقدارى تشنگى را دارند یا نه؟ ولى اکثریت آنها- همانطور که در شرح داستان قبلا خواندیم و در آیه مورد بحث به طور فشرده به آن اشاره شده از بوته این امتحان سالم بیرون نیامدند، چنان که قرآن مى گوید: آنها همگى جز عده کمى از آنها، از آن آب نوشیدند (فَشَرِبُوا مِنْهُ إِلَّا قَلِیلًا مِنْهُمْ). و به این ترتیب، دومین تصفیه در ارتش طالوت انجام یافت، زیرا تصفیه اول همان بود که به هنگام اعلام بسیج عمومى گفته بود کسانى که تجارت یا بناى نیمه کاره و امثال آن دارند، همراه من نیایند. سپس مى افزاید: هنگامى که او (طالوت) و افرادى که به وى ایمان آورده بودند (و از بوته آزمایش سالم به در آمدند)، از آن نهر گذشتند گفتند: امروز ما (با این جمعیت اندک) توانایى مقابله با جالوت و سپاهیان او را نداریم (فَلَمَّا جاوَزَهُ هُوَ وَ الَّذِینَ آمَنُوا مَعَهُ قالُوا لا طاقَةَ لَنَا الْیَوْمَ بِجالُوتَ وَ جُنُودِهِ). این جمله به خوبى نشان مى دهد که همان گروه اندک که از آزمایش تشنگى سالم به در آمدند همراه او حرکت کردند . تفسیر نمونه، ج 2، ص: 243       .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه