نقش تقوي و عبادت در سلامت زندگي چيست؟ لطفا با منبع ذکر شود؟

دين برنامه اي است براي سعادت انسان که تمام ابعاد وجودي او را در نظر گرفته است. لذا موضوعي مثل تقوي که از مفاهيم اساسي ديني محسوب مي شود جنبه هاي مختلف زندگي فردي، خانوادگي، اجتماعي و... را در بر مي گيرد و چون پرداختن به همه امور فراتر از يک پرسش و پاسخ مکاتبه اي است تنها به برخي فوائد و اثرات آن در بعد فردي مي پردازيم: «در نگاه اول نسبت به دين داري، دو مؤلفه مهم در آن مي يابيم: باور ديني و رفتار ديني. همان گونه که بدون باور هاي ديني و مذهبي نمي توان کسي را دين دار ناميد، بدون رفتارهاي ديني نيز، دين داري تحقق نمي يابد. ايمان که شامل مؤلفه هاي شناختي و عاطفي است و عمل صالح که مؤلفه رفتاري مي باشد در جاي جاي قرآن به عنوان يگانه راه رستگاري معرفي مي شود. رفتارهاي ديني که بسيار گسترده مي باشند نيز داراي دو دسته مي باشند رفتارهاي عبادي و رفتارهاي اخلاقي». براي هر يک از اين سه قسم آثار و فوايدي در زندگي فردي و اجتماعي وجود دارد که بيشتر به آثار رفتارهاي عبادي اشاره مي شود. 1. آرامش رواني و کاهش فشارهاي رواني ويژگي مشترک همه عبادت ها آن است که هر کدام به گونه اي ياد خدا را در دل انسان زنده مي کنند و از جمله پيامدهايي که در آموزه هاي ديني براي ياد خدا آمده، موضوعي است که در بهداشت رواني کليدي ترين موضوع است و در واقع گمشده بزرگ بشر است و آن آرامش رواني يا به تعبير قرآن، اطمينان قلبي است. انسان براي به دست آوردن آرامش رواني و رهايي از اضطراب، همه وسايل رفاهي و ممکن را براي زندگي فراهم مي کند. ولي هر چه بيشتر تلاش مي کند بدان دست نمي يابد ولي قرآن مي فرمايد: أَلاَ بِذِکرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ؛ بدانيد که دل ها و جان ها تنها با ياد خدا آرامش مي يابند». مسلماً نمي توان ادعا کرد که افراد متدين هرگز دچار اضطراب يا افسردگي نمي شوند. اما تحقيقات نشان داده است که آنها قادرند سريع تر از افراد بي ايمان خود را از وضعيت هاي رواني نامطلوب بيرون بکشند. آنها در دنيايي زندگي مي کنند که تحت فرمان خداوند خيرخواه و از هر جهت قدرتمند است و از عموم مخلوقات مراقبت مي کند و فيض و بخشش بي منتهاي خود را به افراد اعطا مي کند. در چنين جهاني هر گونه اتفاق در زندگي خود، داراي هدف و معني است حتي اگر يک حادثه منفي مانند بيماري يا مشکلي مالي باشد. يک فرد متدين قادر است بدترين وضعيت ها را به تجربياتي مثبت بدل کند». 2. بالا بردن ظرفيت رواني عبادات، با توجه دادن فرد به عوالم بالاتر و پرواز دادن او از دنياي مادي، افق ديد وي را گسترش مي دهد. انسان پرستشگر با عالمي بسيار فراتر از عالم ماده مرتبط مي شود. در نتيجه بسياري از نگراني هاي ديگران را ندارد و اصولا آنها را مشکل نمي داند. به عبارت ديگر، ارتباط با خدا، ظرفيت رواني انسان را براي تحمل مشکلات، بالا مي برد. به همين دليل انسان دين دار در مراحل بالاتر ايمان، نه از چيزي در هراس است و نه از ناگواري ها افسرده مي شود». 3. ارضاي نياز حس پرستش از دير باز در وجود بشر بوده است و جزو نيازهاي اصيل وي به شمار مي آيد. اين نياز در انسان هست که عاشقانه موجودي را دوست بدارد و او را تقديس کند. گرچه ممکن است توجه بيش از حد به امور مادي و روزمرگي ها، از بروز اين احساس نياز به خالق هستي جلوگيري کند. ولي آن موجود مقدس در مواقع اضطراري که انسان ياوري براي خود نمي يابد، خود را بر وي نشان مي دهد». 4. پاک سازي درون «يکي ديگر از جنبه هاي تأثير عبادت بر سلامت رواني، نقش آن در پرورش روح و پاک سازي درون از ناهنجاري هاي اخلاقي است. ناهنجاري هاي اخلاقي نقش انکار ناپذيري در اختلال هاي رواني انسان ايفا مي کنند. عبادت در پالايش روان فرد از بيماري هاي اخلاقي مانند خودخواهي، غرور و بخل تأثير دارد». چون اساس تقوي: با بروز رفتاري اين گونه (رذائل) منافات دارد. 5. تقويت اراده و خويشتن داري «از جمله جنبه هاي تأثيرگذار عبادات بر سلامت رواني آن است که عبادت ها حس خويشتن داري را در انسان تقويت مي کنند. هر چند ارضاي نيازهاي ما در حد متعارف و عادي خود مي تواند در بهداشت رواني خود تأثيرگذار باشد، ولي ارضاي بي درنگ آنها، منزلت او را در حد يک حيوان پايين مي آورد و به تدريج سلامت رواني وي را به خطر مي اندازد. يکي از لوازم و اثرات عبادات تقويت اراده انسان است. عبادتي مثل روزه چنين هدفي را تأمين مي کند. زيرا فردي که هرگاه اراده مي کرد و مي خورد و مي آشاميد، مکلف مي شود که در طول روز از اين کارها و کارهاي ديگر که روزه را باطل مي کند بپرهيزيد و ارضاي نيازش را تا شب به تأخير اندازد». و اين يعني تقويت کنترل خود و تقويت اراده. 6. سلامت جسماني بعضي از دستورات که در دين وجود دارد فقط عبادي نيستند بلكه دستورات بهداشتي نيز مي باشند. ولي مي توان به قصد قربت انجام داد که ثواب هم داشته باشد. همان طور که هر کار خوبي را مي توان اين چنين انجام داد. در عبادات نيز بعضي از آنها علاوه بر جنبه معنوي آنها فوايد و آثار بهداشتي و جسماني دارند که روزه گرفتن بهترين مثال مي باشد. روزه گرفتن علاوه بر تأثير گذاري و تزکيه روح، سبب درمان بسياري از بيماري هاي جسمي نيز مي گردد. در طب قديم و جديد، اثر معجزه آساي «امساک» در درمان انواع بيماري ها به اثبات رسيده و قابل انکار نيست. زيرا مي دانيم عامل بسياري از بيماري ها، زياده روي در خوردن غذاهاي مختلف است و بهترين راه براي مبارزه با اين بيماري ها روزه است». .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه