خطاب آیه در \"اخْلُفْنِی فِی قَوْمِی وَأَصْلِحْ وَلَا تَتَّبِعْ سَبِیلَ الْمُفْسِدِینَ\"، به کیست و آیه از زبان چه کسی بیان شده است؟

آیه مورد پرسش در بیان حکایت سفارش حضرت موسی (ع) به برادرش جناب هارون (ع)، هنگام حرکت به میقات و جدایی از قوم خود است؛ چرا که وقت خلیفه قرار دادن و جانشین انتخاب کردن، هنگام جدایی و برای ایام غیبت است. بنابراین، حضرت موسی زمانی که قرار شد برای دریافت وحی   و گرفتن احکام تورات و تکلم با خدا به میقات برود، حضرت هارون را که خود پیامبر بود، به جانشینی خود در میان مردمش قرار داد و به او سفارش نمود که به اصلاح امور مردم بپردازد و از پیروی روش اهل فساد اجتناب کند.[1]   گفتنی است که هارون (ع) خود نیز پیامبر خدا و معصوم از گناه و پیروی اهل فساد بود، و به یقین حضرت موسی بهتر از هر کس به مقام برادرش عارف بود، پس قطعاً مقصود آن حضرت از این کلام نهی هارون از کفر و معصیت نبود، بلکه مقصودش این بود که در اداره امور مردم، به نظریات مفسدان گوش ندهد، و تا زمانی که حضرت موسی (ع) در میان مردم حضور ندارد، از آنان پیروی ننماید.[2] بنابر این، و با این بیان، منظور از "وَ أَصْلِحْ وَ لا تَتَّبِعْ سَبِیلَ الْمُفْسِدِینَ"، اصلاح امور مردم و بر حذر داشتن هارون از پیروی و اجرای سلیقه و راه و روشی است که مطابق نظر مفسدان و مورد پیشنهاد آنان باشد.   از این آیه معلوم می‏شود که در آن روز در میان بنی اسرائیل مردمی مفسد وجود داشته‏اند که همواره در کمین بوده‏اند که زحمات این دو بزرگوار را خنثا نموده و با نقشه‏های شوم خود در کار ایشان کارشکنی کنند؛ لذا موسی به هارون (ع) سفارش می‏کند، مبادا راه و روش و پیشنهادات ایشان را بپذیرد و در نتیجه دستخوش کید و مکر ایشان گردد و اتحاد امت که با تحمل محنت‏ها و زحمات به دست آمده، به اختلاف و دوگانگی مبدل شود.[3]   این پرسش پاسخ تفصیلی ندارد.   [1] قرار بود که موسی (ع) سی شب (یک ماه تمام) در آن جا بماند، سپس ده روز دیگر بر آن افزود شد که در مجموع چهل روز به طول انجامید. از این رو برای خود جانشین تعیین نمود: "و ما با موسی، سی شب وعده گذاشتیم سپس آن را با ده شب (دیگر) تکمیل نمودیم به این ترتیب، میعاد پروردگارش (با او)، چهل شب تمام شد".‏ آل عمران، 42. [2]     المیزان فی تفسیر القرآن، ج‏8، ص: 236 [3]     همان   .

موتور جستجوی پرسش و پاسخ دینی امین

مرجع:

ایجاد شده در 1401/04/03

لینک کوتاه