با توجه به آنکه ماه صفر به ماهی نحس و سنگین در میان مردم مشهور است آیا در روایات و آیات قرآن و آموزه‌های دینی چنین تصریح شده است؟ به عبارت بهتر چرا به ماه صفر ماهی نحس می‌گویند؟

پاسخ از حجت الاسلام محمدرضا جواهری، عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد: شهرت ماه صفر به نحوست در جامعه اسلامی و قاطبه مسلمین ریشه در حوادث اندوهبار، دردناک و سختی دارد که در این ماه به پیامبر (صلّی الله علیه و آله) و اهل بیت پیامبر (صلّی الله علیه و آله) وارد شده است. به تصریح تاریخ اسلام در ماه صفر حوادث دردآور و اندوهباری رخ داده که این حوادث اسباب مشکوک بودن این ماه به نحس و شومی را فراهم کرده است. در ماه صفر بهترین خلق و خاتم انبیای الهی یعنی حضرت محمد مصطفی (صلّی الله علیه و آله) در بستر بیماری قرار گرفتند و این بیماری به رحلت آن حضرت در بیست و هشتم این ماه در سال ۱۱ هجری منتهی شد، یعنی ایشان از ۱۵ تا ۲۸ این ماه حضرت رسول (صلّی الله علیه و آله) بیمار بودند! علاوه بر این، در این ماه سبط نبی مکرم اسلام (صلّی الله علیه و آله) یعنی امام مجتبی (علیه السلام) نیز به شهادت رسیدند همین طور حضرت ثامن الحجج (علیه السلام) در ۱۷ ماه صفر به نقل مرحوم طبرسی و ابن اثیر و یا در انتهای این ماه یعنی سی ام آن، به شهادت رسیدند و شهادت ایشان در ایران اسلامی رخ داده است و از آنجایی که مردم ایران با آثار فراوان و بی نظیر هجرت امام رضا (علیه السلام) در طول سه سال اقامت ایشان در این کشور مواجه شده بودند و برایشان سرنوشت ساز بوده است شهادت آن حضرت را عامل نحوست ماه صفر می‌دانند! در طول تاریخ اسلام حوادث دیگری نیز در این ماه رخ داده که اندوهبار و تلخ است، برای مثال در روز نخست ماه صفر سال ۶۱ هجری اسرای اهل بیت علیهم السلام وارد شام شدند، در این ماه کاروان اسراء در رنج و اندوه و غل و زنجیر بنی امیه بودند و با آن‌ها به خشونت رفتار می‌شد. همچنین، حضرت رقیه (علیها السلام)، دختر سه ساله امام حسین (علیه السلام) در پنجم این ماه در سال ۶۱ هجری و در خرابه شام رحلت کردند یعنی بعد از واقعه کربلا و نیز روز نخست این ماه آغاز جنگ صفین واقع شده است و صحابی پیامبر (صلّی الله علیه و آله) عمار یاسر از پیشگامان تشیع در نهم ماه صفر در سن ۹۳ سالگی به شهادت رسید که شهادت او برای شیعیان و اهل بیت (علیهم السلام) سنگین و دردناک بوده است. علاوه بر این، محمدبن ابی ابکر از صحابی باوفای امیرمومنان (علیه السلام) در مصر در سال ۳۸ هجری در ماه صفر به شهادت رسید، او نیز کارگزار مولای متقیان در مصر بود و عشقی خاص به حضرت امیر (علیه السلام) داشت و در حکومت اسلامی ایشان به شهادت رسید. بنابراین، مجموعه این حوادث دردناک و مصیبت‌های بزرگ برای پیامبر (صلّی الله علیه و آله) و اهل بیت (علیهم السلام) و ذریه ایشان و نیز اصحاب آن حضرت، باعث شده است مردم ماه صفر را نحس و سنگین بدانند. شایسته است توجه کنیم نحس و سعد بودن روز‌ها برای عموم انسان‌ها در طول زندگی شان در دست خودشان است یعنی انسان‌ها با شناخت، اندیشه و اراده خویش سعد یا نحس بودن ایام زندگی را رقم می‌زنند؛ برای مثال همان طور که بیان شد وقوع بلایا و گرفتاری‌های اهل بیت (علیهم السلام) در ماه صفر موجب شهرت آن به نحوست شده است. اما در این میان صدقه همیشه شایسته و سزاوار بوده و در ماه صفر نیز مورد سفارش و تاکید است شاید برای آنکه از این طریق شیعیان که در زمان ائمه علیهم السلام به نحس بودن این ماه گرایش یافته بودند و اهل بیت (علیهم السلام) به آن‌ها آموزش داده اند که برای دفع بلا صدقه بدهند و با سفارش به دادن صدقه در این ماه یادآوری کرده اند که جامعه از حرکت و نشاط و پویایی باز نماند و با صدقه روز نحس را به روز سعد تبدیل کند. به عبارت بهتر افراد حتی می‌توانند ایام نحسات را با صدقه به ایام سعد تبدیل و بلا و سختی را از خود دور کنند. البته اخلاق حسنه، انجام واجبات و ترک مُحَرمات در کنار دادن صدقه باعث می‌شود که هر زمانی برای مسلمانان عید و سعد باشد. .

راسخون

مرجع:

ایجاد شده در سه روز پیش

لینک کوتاه