به دختری علاقه‌مند شدم و دوست دارم در سن جوانی و قبل از آن‌که لذّت این‌کار از بین رود ازدواج کنم؛ امّا والدینم مخالفند و می‌گویند با ازدواج، علم و دانش ذبح می‌شود و بهتر است تا زمان فارغ‌التحصیلی، یافتن شغل مناسب و... صبر کنم. آیا غیر از این است که تأخیر در ازدواج آسیب‌زا است؟ مگر قرار است با چند سال بیشتر درس خواندن چه اتفاقی بیفتد که والدین اصرار می‌کنند به ازدواج فکر نکنیم. نظر شما در مورد ازدواج دانشجویی چیست؟

نیازهای عاطفی و غرایز در ایام جوانی، آدمی را به سوی دوست داشتن، عشق ورزیدن و در نهایت ازدواج سوق می دهد که البته این یک امر طبیعی و غریزی است و کمتر می توان راهی برای گریز از آن پیدا کرد؛ اما از یاد نبرید که ازدواج از جمله اموری است که نباید واقعیت شرایط و امکانات را در آن نادیده گرفت.هرچند ازدواج به عنوان یک عمل ارادی، تابع خواست، تمایلات و دیدگاه‌های فردی است؛ امّا زندگی اجتماعی انسان و روابط پیچیده او با پیرامونش، ازدواج را تحت روابطی دو سویه با متغیرهای اقتصادی، اجتماعی، جمعیتی و... قرار می‌دهد؛[ شهلا کاظمی پور، تحوّل سن ازدواج زنان در ایران و عوامل جمعیّتی مؤثر بر آن، پژوهش زنان، دوره 2، شماره3، پاییز 1383: صص 103-124.] لذاست که به عنوان یک پدیده اجتماعی مورد توجه محققین علوم مختلف از جمله جامعه‌شناسان، جمعیت‌شناسان، روان شناسان و... قرار گرفته است.حقیقت آن است که یکی از عوامل افزایش سن ازدواج، تحصیل است. امروزه تلقّی و برداشت برخی خانواده‌ها آن است که ازدواج فرصت ادامه تحصیل را از فرزندان‌شان سلب می‌نماید و به دلیل مسؤولیت همسری و یا والدینی نمی‌توانند درس بخوانند؛ بنابراین غالباً حاضر نیستند درباره ازدواج فرزندان‌شان در حال تحصیل اقدام کنند،‌ در حالی‌که اگر به گونه‌ای برنامه ریزی شود که دانشجویان قادر باشند در خلال تحصیل، ازدواج کنند، سن ازدواج در بین این قشر که مهم‌ترین و حسّاس‌ترین بخش جامعه هستند، کاهش پیدا می‌کند.از سویی اگر به تعویق افتادن سن ازدواج به افزایش سرمایه‌های انسانی دانشجو منجر گردد و وی با دیدی بازتر و اندیشمندتر همسر خود را انتخاب نماید، می‌توان گفت که این تأخیر نقش مثبتی در زندگی وی داشته است؛ ولی در بسیاری از مواقع افزایش بیش از حد سن ازدواج باعث سرخوردگی‌های عاطفی و روانی در فرد می‌شود که حتّی افزایش توانمندی‌های فردی هم نمی تواند این سرخوردگی‌ها را درمان کند. در حقیقت بهتر آن است که ازدواج در سن مطلوب انجام شود، نه آنقدر زود که صرفاً مبتنی بر غرایز جنسی باشد و نه آنقدر دیر که منجر به بروز برخی آسیب‌های اجتماعی و حتّی اختلالات روانی گردد که برخی از آن‌ها عبارتند از:افسردگی: در اغلب موارد افسردگی به دنبال یأس و یا در پی از دست دادن چیزی بروز می‌کند[ ابوالقاسم اکبری، مشکلات نوجوانی و جوانی، ص207.]و ناکامی و شکست در ازدواج به موقع، دختر و پسر جوان را از این جهت در معرض آسیب‌پذیری بیشتری قرار می‌دهد. کمال‌طلبی و وسواس زیاد در انتخاب همسر: برخی از جوانان که نتوانستند به موقع ازدواج نمایند با خود می‌گویند: «حال که سن و سال ما بالا رفته باید کسی را انتخاب کنیم که دیگران نگویند بعد از این همه صبر کردن چرا چنین فردی را انتخاب کردی»؛ بنابراین جهت جلوگیری از خرده‌گیری دیگران به ضوابطی در انتخاب همسر روی می‌آورند که کمتر کسی واجد احراز آن خصوصیات می‌باشد.مشکل آفرینی فرزندان بزرگ در خانواده: رفتارهایی نظیر دیر آمدن به خانه، کم‌توجّهی به ضوابط خانواده و... که در پی احساس آزادی و استقلال ناشی از ازدیاد سن در جوانانی که هنوز ازدواج نکرده‌اند، به وجود می‌آید، موجب بروز مشکلاتی در روابط آن‌ها با والدین و یا حتّی فرزندان کوچک‌تر خانواده می‌گردد تا جایی که برخی از والدین رفتار این افراد را زمینه‌ساز بدآموزی فرزندان کوچک‌تر خانواده می‌دانند.از دست رفتن طراوات و زیبایی جوان: معمولاً با افزایش سن از طراوت و زیبایی افراد کاسته می‌شود. سفیدی و یا ریزش مو در پسران و چین و چروک در پیشانی و صورت دختران از جمله تغییراتی است که تا حدودی از زیبایی جوان می‌کاهد. تن دادن به شرایط خودتحمیلی و بی‌دقّتی در انتخاب همسر: گاه برخی از افراد با ازدیاد سن، نگران از دست دادن فرصت‌ها شده، بدون بررسی، دل به دریا زده و در انتخابی شتاب‌زده با کسی ازدواج می‌نمایند که شرایط مناسب وی را ندارد. تصمیم به عدم ازدواج: در برخی موارد نیز با ازدیاد سن، جوان با این استدلال «ما که تا به حال ازدواج نکرده‌ایم، بقیه عمر را هم همین‌طور می‌گذرانیم»، تصمیم می‌گیرد در حالت تجرد باقی بماند. احتمال افزایش انحرافات: یکی از ویژگی‌های مهم دوره جوانی تنش‌های روانی شدید است که گاهی از آن به عنوان «جنون» یاد می‌شود. حال اگر افسردگی، احساس عدم کفایت، حسادت به دیگران و... نیز بر اثر عدم موفقیت در ازدواج بهنگام در فرد به وجود آمده باشد، ممکن است زمینه‌ساز بسیاری از انحرافات در وی گردد.احساس سربار بودن در خانواده: وقتی که سن دختر و پسری در خانه والدین بالا می‌رود، به ویژه اگر تنگناهای مالی نیز در خانواده وجود داشته باشد احساس می‌کند که اسباب دردسر والدین شده و سربار زندگی آن‌هاست؛ بنابراین از داشتن چنین احساسی رنج خواهد برد. ثبات ویژگی‌های شخصیتی و کم شدن انعطاف پذیری در برابر شریک زندگی: شرط اساسی موفقیت در زندگی مشترک توافق و تفاهم زوجین است که به دلیل انعطاف‌پذیری زوج‌های جوان در سنین پایین‌تر بهتر حاصل می‌شود؛ در حالی‌که معمولاً با افرایش سن، ویژگی‌های شخصیتی از ثبات بیشتری برخوردار گشته و ایجاد تغییر در افراد دشوارتر می‌گردد.به هر حال ازدواج، یکی از مسائلی است که اگر با برنامه و دقت با آن روبه‌رو نگردید، مشکلات جدی در روند تحصیل و کسب دانش ایجاد خواهد شد؛ ولی اگر با بصیرت و برنامه اقدام نمایید نه تنها مشکلی ایجاد نمی‌شود، بلکه می‌توانید از آن در جهت پیشرفت و ترقی خود نیز بهره گیرید؛ بنابراین توجه به نکات و توصیه‌های زیر پیشنهاد می‌گردد. الف. اگر بیم آلوده شدن به گناه در اثر طغیان و فشار غریزه جنسی ندارید و سن شما از سن متعارف ازدواج نگذشته است، بهتر است قدری ازدواج‌تان را به تأخیر اندازید تا به گفته والدین‌تان با تلاش هر چه بیشتر، شرایط و امکانات لازم را برای ازدواج به دست آورید. ب. اگر تصمیم خود را برای ازدواج گرفته‌اید؛ به نظر می‌رسد بهترین گزینه در شرایط فعلی اقدام به خواستگاری و فراهم نمودن مقدمات ازدواج از راه توافق برای نامزدی طولانی مدّت است. این امر باعث می‌شود که شما انگیزه بیشتری برای اتمام تحصیل و دست‌یابی به شغل مناسب پیدا کنید؛ زیرا با عقد بستن احساس مسؤولیت شما چند برابر می‌شود و همین باعث می‌شود که با جدیّت بیشتری دنبال تحصیل و کسب و کار بروید.قبل از هر اقدامی آگاهی‌های لازم در زمینه آیین و وظایف همسرداری، تدبیر امور خانواده و... را از طریق مطالعه و مشاوره کسب نمایید. در انتخاب همسر دقت کافی داشته باشید؛ زیرا همسر می‌تواند بهترین کمک تحصیلی و یا بدترین عامل افت تحصیلی برای قشر دانشجو باشد. همسری انتخاب کنید که نه تنها از جهت انگیزه و علاقه به پیشرفت علمی کفو شما باشد، بلکه در ایجاد و تقویت انگیزه نیز در شما تأثیرگذار باشد.سعی نمایید همسری انتخاب نمایید که خانواده وی دوستدار علم و دانش باشند تا با درک شرایط شما فرزند خود را در تحمل مرارت‌های تحصیل یاری کنند.قبل از ازدواج با همسرتان از او قول همکاری و تحمل مشقات زندگی دانشجویی را بگیرید. برنامه جامعی برای زندگی، کار و تحصیل خود داشته باشید. کم‌کم در جستجوی کار بر آیید تا بتوانید در کنار تحصیل، کاری نیز دست و پا کرده و بر مشکلات اقتصادی فائق آیید. از طریق وام، قناعت، پس انداز و فعالیت بیشتر برای خود ذخیره اقتصادی داشته باشید.مراقب باشید تحصیل، شما را از وظایف همسری غافل نسازد.در هر ازدواجی، مشکلاتی وجود دارد؛ اما آنهایی که ازدواج‌هایی بادوام دارند خوب دریافتند که بقا و تداوم شیرینی یک زندگی مشترک، در گرو توانایی‌ها و مهارت‌های خاصی است که باید به عنوان تضمین کننده‌ای قابل اطمینان برای خوشبختی،‌ خود را به آن مهارت‌ها مجهز کنند؛‌ بنابراین از آموزش مهارت‌هایی نظیر حل مسأله،‌ مدیریّت تعارض و... غفلت نورزید.[ برای مطالعه بیشتر ر.ک: مدیریت تعارض همسران،‌ محمد کاظم عاطف وحید،‌ فهیمه لواسانی،‌ احمدرضا محمدپور، مشهد: نشر آهنگ قلم، 1388. ] در فرصت‌های مختلف از همسر خود به دلیل همراهی‌اش تشکر و سپاسگزاری کنید. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه