نشانه هاي فرعي ظهور امام زمان (عج) چيست؟

در جوامع روائي شيعه و سني، از امور متعددي به عنوان (علائم ظهور) ياد شده است. در سؤال مورد نظر تصريح نشده است كه مقصود از نشانه هاي فرعي ظهور چيست، اما بهر حال نشانه هاي ظهور را از زواياي مختلفي مي توان نگريست، مثلا از لحاظ پيوستگي و گسستگي نسبت به ظهور، علائم منفصل و به تعبير ديگر علائم پيش از ظهور و علائم مقارن با ظهور را تشكيل مي دهند، و از نظر ميزان قطعيت، به علائم محتوم و علائم مشروط و غير حتمي انقسام مي يابند، و از جهت طبيعي و انساني بودن و شخصي يا عمومي بودن سه دسته (حوادث خارق العاده ). (اوضاع عمومي اجتماعات بشري) و (متخاصمان، نيروها و چهره ها) را تشكيل مي دهند. براي اين كه به سؤال، جواب وافي و كامل داده باشيم، پيش از تبيين علائم، لازم است به دو نكته اشاره نمائيم. الف) مأخذ برخي از علامت ها، خبر واحد يا احاديث مجهول و روايات مقطوعه و مرفوعه كه مورد مناقشه و جدل واقع شده مي باشد، هر چند در اين مقاله تبيين همه علامات و نشانه هاي ظهور نه ميسّر است ونه چنين قصدي داريم بلكه به ذكر نشانه هايي مي پردازيم كه اكثراً در كتب معتبر و متعدد روائي وارد شده است. ولي بهرحال تضميني براي عدم راهيابي نشانه هاي ضعيف السند وجود ندارد، البته قدر متقين از نشانه هاي محتوم در ميان مجموعه نشانه ها، قابل تحصيل و تشخيص است. ب) لسان روايات در پاره اي از نشانه ها به احتمال زياد، زبان نمادين يا به اصطلاح سمبليك است. بنابراين مدلول مطابقي برخي از واژگان مراد نيست، بلكه معناي كنائي و استعاري ممكن است مراد معصوم عليه السلام بوده باشد. نخست به تبيين مجموعه اي از نشانه ها بطور كلي و عام در دو بخش: نشانه هاي پيشيني و منفصل و نشانه هاي متّصل و پسين پرداخته و در پايان توضيح كوتاهي درباره نشانه هاي حتمي از ميان مجموعه نشانه هايي كه در روايات وارد شده خواهيم داد: 1ـ علائم منفصل و پيشين (قبل از ظهور) خود به سه دسته تقسيم مي شوند: (حوادث خارق العاده)، (اوضاع عمومي اجتماعات بشري) و (نيروها و چهره: الف : حوادث خارق العاده كه پيش از ظهور واقع مي شود و در روايات به آن اشاره شده است عبارت اند از: 1ـ كسوف خورشيد در نيمه رمضان و خسوف ماه در آخر آن (بر خلاف قوانين حركات طبيعي اجرام آسماني) 2ـ فرو رفتن زمين در سرزمين (البيداء) ميان مكّه و مدينه و قريه (جابيه) و قريه (حوستا) 3ـ توقّف مسير خورشيد در آسمان از هنگام ظهر تا نيمه هاي عصر. 4ـ ظهور سرخي آفاق گستري در آسمان. 5 ـ ظاهر شدن تصوير صورت و سينه اي در قرص خورشيد. 6 ـ صيحه آسماني در ماه رمضان و نداي غيبي هاتفي كه نام مقدس حضرت و نام پدر بزرگوارش را فرياد مي زند. 7ـ مرگ هاي سرخ و سفيد كه پيش از ظهور حضرت بسياري از مردمان را هلاك مي سازد. ب) اوضاع عمومي جوامع بشري: احاديث بسياري در كتاب هاي روائي شيعي و سني وارد شده كه اوضاع و احوال حاكم بر حيات عمومي نوع بشر را در سطح بين المللي، تيره و نابسامان و اسفناك ـ ترسيم مي كند كه به گوشه اي از آنها اشاره مي گردد: 1ـ زوال علم و معرفت و خرد ورزي و انتشار جهل و تقليد (آن هم در قالب هاي مدرن) 2ـ شيوع فساد مالي و جنسي و قتل و غارت و شهادت به دروغ. 3. افزايش قيمت ها و صعوبت معاش و فراواني مرگ و مير و وقوع حوادث تلخ طبيعي مثل زلزله و وزيدن بادهاي ويرانگر و خشك سالي هاي متوالي. 4. تكيه زدن حاكمان فاجر وظا لم بر اريكه قدرت. 5. بي رونقي نماز و عبادت و رونق يافتن دروغ گوئي و چاپلوسي و بي ثباتي مردم در دين خود. 6. تشبّه زنان به مردان و مردان به زنان و شراكت زنان با مردان در معاملات. ج) در احاديث باب نشانه هاي ظهور، بخشي از نشانه هاي آغاز قيام امام زمان عليه السلام به تبيين و ترسيم چهره هاي دو اردوگاه حق و باطل و رهبران برجسته سياسي و فكري و نظامي و عملكرد سپاهيان اين دو جبهه اختصاص يافته است كه به پاره اي از آنها اشاره مي كنيم: 1. خروج سفياني، نام اين فرد پليد كه رهبري جبهه باطل و نيروي مهدي ستيز را به عهده دارد، عثمان بن عنبسه بن ابي سفيان است و بر اساس روايات به مدّت نه ماه براي نواحي پنجگانه دمشق، حمص، اردن، حلب و قنسرين حكومت خواهد كرد و خون هاي زيادي را خواهد ريخت تا اين كه سرانجام در منطقه فلسطين شرقي به دست سپاهيان مولانا الحجه سلام الله عليه اسير شده و در كنار درياچه (طبريه) به قتل مي رسد. 2. ظهور شصت كذّاب كه مدعي نبوت اند. 3. قيام دوازده تن از آل ابي طالب كه مردم را به خود مي خوانند و سوداي رهبري دارند. 4. قتل نفس زكيه در مكّه و ميان ركن و مقام در 25 ذي الحجه و او جواني است كه در مدينه براي ياري و نصرت آل محمد صلي الله عليه و آله به پا مي خيزد، از اين رو در برخي از روايات از وي به عنوان «مستنصر» ياد شده است. و هنگامي كه سپاه سفياني به مدينه مي رسد، برادر او را مي كشد و وي به حرم امن الهي (مكه ) مي گريزد و در آنجا مظلومانه ذبح مي شود. و در برخي روايات نام او، محمد بن الحسن آمده است. 5. قيام يماني، فردي كه از يمن قيام مي كند، از نسل زيد بن علي بن الحسين ـ عليهم السلام ـ مي باشد، او و سفياني و خراساني هر سه در يك روز حركت خود را آغاز مي كنند و پرچم هاي خود را بر مي افرازند. از ائمه طاهرين ـ عليهم السلام ـ رواياتي نقل شده مبني بر اين كه در ميان اين سه پرچم، لوائي هدايتگرتر از پرچم يماني نيست، زيرا او به حق و صراط مستقيم دعوت مي كند. 6. قيام سيّد خراساني (شعيب بن صالح) و خروج پرچم هاي سياه از خراسان در حمايت از موعود امم. 7. ظهور مرد مغربي از مصر و تسلط بر شام. 8. ورود پرچم هاي قيس و عرب به مصر. 9. ورود پرچم هاي كِنده به خراسان. 10. پياده شدن برادران ترك در (الجزيره) (علامه سيد محمد صدر معتقد است كه مقصود از جزيره سرزمين ما بين النهرين درعراق است كه در متون كهن بدين اسم ناميده مي شده است) و پياده شدن روميان در (الرمله) (آن چنان كه ياقوت حموي در معجم البلدان، ج3، ص69 مي گويد: (الرمله) شهر بزرگ و مركزي منطقه فلسطين بوده كه از بين رفته است. 2. و علائم پسيني (نشانه هاي متصل) 1. علامت و نشانه سال ظهور آن است كه عدد آن فرد (يعني مختوم به هفت، نه، پنج، سه و يك مي باشد و علامت روز ظهور هم بر اساس برخي روايات شنبه مصادف با عاشوراي حسيني خواهد بود. 2. صبح روز ظهور، افراد زير بالش خود صحيفه مي يابند كه بر آن نوشته شده: (طاعّه معروفه) 3. هنگام ظهور، ملكي (يا تكه ابري) برفراز وجود شريف بقيه الله الاعظم ـ عجل الله تعالي فرجه ـ ندا در مي دهد: (اين است مهدي (خليفه الله) او را تبعيت كنيد.) 4. عيسي بن مريم ـ عليه السلام ـ از آسمان فرود ميايد و پشت سر امام ـ عليه السلام ـ نماز مي گذارد. 5. جبرئيل از سمت راست و ميكائيل ـ عليه السلام ـ از سمت چپ، حضرت را مشايعت مي كنند. و جبرئيل خروش بر مي دارد: (البيعه لِلله) 6ـ همزمان با سال ظهور، مردمان شاهد بيست و چهار نوبت بارش باران و رحمت الهي و سرسبزي و طراوت زمين و پديد آمدن بركات بي شمار خواهند بود. روايات زيادي وارد شده كه برخي از نشانه هاي منفصل و پيشيني (قبل از ظهور ) را در كنار هم به عنوان نشانه هاي تخلف ناپذير و حتمي معرفي كرده است. چنان چه از امام صادق ـ عليه السلام ـ نقل شده كه فرمود: خروج سفياني، نداي آسماني، فرو رفتن زمين در بيداء، قتل نفس زكيه از نشانه هاي قطعي ظهور است. و در برخي روايات قيام يماني نيز از نشانه هاي حتمي ظهور به حساب آمده است. بهرحال با توجه به رواياتي كه در اين باب وارد شده است، اين پنج نشانه كه به آن اشاره شد از علائم قطعي و حتمي ظهور و سائر نشانه هاي پيشيني كه در اين مقاله توضيح داده شد از نشانه هاي عمومي و غير حتمي و به تعبيري كه در سؤال مطرح گرديده از نشانه هاي فرعي ظهور به حساب مي يايند. و نشانه هاي پيشيني و متصل هم كه روشن است همزمان با ظهور و تحقق شان با تحقق ظهور همراه خواهند بود. و بر انسان آگاه به احاديث و رواياتي كه در باب نشانه هاي ظهور و احوالات آخر الزمان وارد شده اند پوشيده نيست كه نشانه هاي بيشتر و جزئي تر افزون بر آن چه كه در اين مقاله آمده است در روايات وجود دارد كه مي توانيد به كتاب هاي مربوطه مراجعه نموده و اطلاعات بيشتر کسب نمائيد. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه