چرا خداوند متعال نام امام هشتم را رضا گذاشت؟بنا به فرموده امام رضا چه کسانی در قیامت به آن حضرت نزدیکترند؟مامون چه دلایلی برای ولایتعهدی امام رضا داشت؟شرط امام رضا برای قبول کردن ولایتعهدی چیست؟

1-علت این که این لقب از سوی خدا به آن حضرت داده شده این است او مورد رضای خدا و پیامبر بود و امام موسی بن جعفر علیه السلام فرزند خود را رضا می نامید . علت این که فقط آن حضرت به این لقب معروف شد نه امامان دیگر این است که در آن زمان که از سوی عباسیان به ولایتعهدی پذیرفته شد, دوست و دشمن بر او اتفاق کردند و برای امامان دیگر چنین وضعی پیش نیامد . ( بحار الانوار ج 49 ص 4 ح 5 و 6 )2- امام رضاعلیه السلام فرمود :ان زوار قبرى لاکرم الوفود على الله یوم القیامه و ما من مؤمن یزورنى فتصیب وجهه قطره من الماء الا حرم الله تعالیل جسده على النار.(شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا، ج 1، ص 248، بیروت: مؤسسه اعلمى.)«زائران قبر من هنگام بار یافتن به میهمانى خداوند روز قیامت از همه گرامى تر خواهند بود و هیچ مؤمنى نیست که زیارت کند مرا و قطره اشکى بر صورتش بغلطد مگر این که خداى تعالى تن او را بر آتش حرام نماید».امام رضاعلیه السلام فرمود: «روزگار سپرى نمى شود مگر این که طوس محل آمد و شد شیعیان و زائرانم مى گردد. هرکس مرا در طوس که دور از وطنم است زیارت کند روز قیامت با من است و هم رتبه من، در حالى که گناهانش آمرزیده شود». (وسائل الشیعه، ج 10، ص 438.)3 و 4 - یکى از مسائلى که مأمون در آغاز حکومت با آن روبرو بود، شورش علویان بود. مأمون براى اینکه بتواند شورش علویان را خاموش کند امام رضا»علیه السلام« را به طوس - مقرّ حکومت خود - دعوت کرد و ولایت عهدى خویش را در ظاهر به آن حضرت واگذار نمود. بدین ترتیب قصد مأمون واقعاً واگذار کردن خلافت نبود، بلکه این حیله یى بود تا از این رهگذر موانع حکومت خویش را از سر راه بردارد. آوردن حضرت رضا (ع) از مدینه به مرو، با مشورت امام و با جلب نظر قبلی امام نبوده است. . مأمون امام را احضار کرد بدون اینکه اصلاً موضوع روشن باشد. در مرو برای اولین بار موضوع را با امام در میان گذاشت. ابوالفرج اصفهانی در کتاب مقاتل الطالبیّین نوشته است که مأمون، فضل بن سهل و حسن بن سهل را نزد حضرت رضا(ع) فرستاد ، ایندو موضوع را مطرح کردند، حضرت امتناع کرد و قبول نکرد. آخرش گفتند: چه می گویی؟! این قضیه اختیاری نیست، ما مأموریت داریم که اگر امتناع کنی همین جا گردنت را بزنیم. بعد می گوید: باز هم حضرت قبول نکرد. اینها رفتند نزد مأمون. بار دیگر خود مأمون با حضرت مذاکره کرد و باز تهدید به قتل کرد و گفت: چرا قبول نمی کنی؟! مگر جدت علی بن ابی طالب در شورا شرکت نکرد؟! می خواست بگوید که این با سنت شما خاندان هم منافات ندارد، یعنی وقتی علی(ع) آمد در شورا شرکت کرد و در امر انتخاب خلیفه دخالت نمود معنایش این بود که عجالتاً از حقی که از جانب خدا برای خودش قائل بود صرف نظر کرد و تسلیم اوضاع شد تا ببیند شرایط و اوضاع از نظر مردمی چطور است، کار به او واگذار می شود یا نه. پس اگر شورا خلافت را به پدرت علی می داد قبول می کرد، تو هم باید قبول کنی. حضرت در آخر تحت عنوان تهدید به قتل که اگر قبول نکند کشته می شود، قبول کرد. (مجموعه آثار شهید مطهری ج18ـ سیری در سیره ائمه اطهار(ع)،شهید مطهری . سایت تبیان. )حضرت رضا(ع) این شرط را هم قبولاند که من به این شکل قبول می کنم که در هیچ کاری مداخله نکنم و مسؤولیت هیچ کاری را نپذیرم. در واقع می خواست مسؤولیت کارهای مأمون را نپذیرد و به قول امروزیها ژست مخالفت را و اینکه ما و اینها به هم نمی چسبیم و نمی توانیم همکاری کنیم حفظ کند و حفظ هم کرد. (البته مأمون این شرط را قبول کرد.) لهذا حضرت حتی در نماز عید شرکت نمی کرد تا آن جریان معروف رخ داد که مأمون یک نماز عیدی از حضرت تقاضا کرد، امام فرمود: این بر خلاف عهد و پیمان من است، او گفت: اینکه شما هیچ کاری را قبول نمی کنید مردم پشت سر ما یک حرفهایی می زنند، باید شما قبول کنید و حضرت فرمود: بسیار خوب، این نماز را قبول می کنم، که به شکلی هم قبول کرد که خود مأمون و فضل پشیمان شدند و گفتند اگر این برسد به آنجا انقلاب می شود، آمدند جلوی حضرت را گرفتند و ایشان را از بین راه برگرداندند و نگذاشتند که از شهر خارج شوند. (مجموعه آثار شهید مطهری ج18ـ سیری در سیره ائمه اطهار(ع)،شهید مطهری. سایت تبیان .) .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه