عرف چیست و چند قسم است؟

«عرف» معادل واژه‌هایی؛ مانند رسم، روش، عادت، معمول، قانون غیر مدوّن، و آنچه را که در میان مردم معمول و متداول است، می‌باشد.برخی عرف را آنچه دانسته‌اند که طبیعت‌های سالم بشری آن‌را می‌پذیرند.در علم اصول نیز چندین تعریف براى عرف ارائه شده است؛ برخى عرف را شامل مرتکزات ذهنى نیز دانسته‌‏اند. و گروهى عرف و عادت را از نظر مصداق، یکى می‌دانند.عرف از نگاه‌های مختلف، تقسیمات متعددى دارد از جمله؛ (عرف عام و خاص)، (عرف عملى و قولى)، (عرف صحیح و فاسد) و ...عرف در استنباط احکام، نقش‌های گوناگونی دارد: گاهى کاشف حکم شرعى است، گاهى شارع تعریف و تحدید برخی احکام شرعى را به عرف واگذار کرده است. گاهى نیز فهم عرفى، معیار کشف مقصود متکلم قرار می‌‌گیرد. و گاه در تشخیص موضوعات و تطبیق احکام بر مصادیق، عرف نقش مهمی به عهده دارد.برخى از اهل ‌تسنن؛ مانند حنفیه و مالکیه، عرف را حجّت دانسته و آن‌را مبناى بسیارى از احکام فقهى خود قرار داده‌‏اند.ولى علماى شیعه معتقدند که اگر مقصود، حجیّت عرف به صورت کلى و موجبه‏‌ى کلى باشد، و عرف به عنوان یک اصل مستقل در ردیف سایر ادله‌‏ى استنباط حکم شرعى قرار داده شود، مورد قبول نخواهد بود و با این توسعه حجّت نیست، با این وجود، عرف نقش کمکی بسیار مهمی در فقه شیعی دارد. .

اسلام کوئست

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/23

لینک کوتاه