ایا تحصیل در رشته ععلوم انسانی نیز واجب کفای است یا در رشته های دانشگاهی آن؟

علوم را از لحاظ حکم فراگیری در پنج گروه می توان دسته بندی نمود:دسته اول: علومی که از یادگیری و تعلیم آنها صریحاً نهی شده مثل علم سحر و یا برای برد و جامعه فساد آفرین هستند و همینطور علومی که شخص به قصد ضرر زدن به دیگران می آموزد، تعلم این دسته از علوم حرام می باشد مگر در مواقع ضرورت، مثلاً سحر را برای ابطال سحر دیگران بیاموزد. دسته دوم: علومی که حرام و منهی نیستند و خود بر دو گروه اند: ۱) دانش هائی که مقدمه سازندگی مادی و یا معنوی، دنیوی و یا اخروی، فردی و یا اجتماعی می باشند و بدون آنها اساس حیات مادی و معنوی انسان به مخاطره می افتد. تحصیل این علوم به صورت واجب عینی مثل شناخت عقائد و تکالیف شرعیه و یا واجب کفائی مثل علم طب و شیمی و سایر علوم دانشگاهی بر همگان لازم است. ۲) دانش هائی که نقش حیاتی در زندگی فرد و یا اجتماع ندارند. این علوم بر سه قسم اند: الف)مستحب: هر دانشی که مقدمه‌ تقویت بنیه مادی و یا معنوی فرد یا جامعه است و بدون آن ضربه ای به نیازهای اساسی وارد نمی شود، اما در صورتیکه با قصد قربت فرا گرفته شوند عمل مستحبی محسوب می گردند. مانند علم معماری و شهر سازی و عمران و مدیریت شهری. ب) مباح: همین دانش ها اگر بدون قصد قربت آموخته شوند مباح به حساب می آیند. ج) مکروه: دانش هایی که مقدمه ‌فساد نیستند، اما سودی نیز در بر ندارند اگر موجب تضییع عمر گردند و انسان را از مقصد دور نمایند، لغو و مذموم و مکروه به شمار می آیند. مثل علم انساب. پیامبر (ص) درمورد علم انساب فرمود: این را اگر کسى نداند، زیان نمى کند و کسى که مى داند، نفعى نمى برد. ( میزان الحکمه، ح 14114) .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه