منظور از «زبان قال» چیست؟ همچنین منظور از «زبان حال» چیست؟ این دو با هم چه تفاوتی دارند؟

«زبان حال» همان زبان دل است به معنای وضع و حال شخص که از اندیشه و نیت و احوال درونی او حکایت کند، (فرهنگ فارسی دکتر معین محمد)و «زبان قال» صرف گفتار و سخن و گویش که حاکی از دل و نیت شخص نباشد. از سخنگوی حال پرس نه قال از زره گر زره طلب نه جوال( سنایی)چون سخن از دل برآید بر دل نشیند و این همان زبان حال است.و چون سخن از دل برنخاسته باشد در امواج هوا گم می شود و تأثیری بر هیچکس ندارد. که این مطلب در شعر به این صورت منعکس گشته است. (جانم فدای آنکه دلش با زبان یکی است) یعنی به آنچه می گوید معتقد است.در شعر عربی این چنین آمده است: اذا السر و الاعلان فی المؤمن استوی فقد عز فی الدارین و استوجب الثناءیعنی: هرگاه پنهان و آشکار بنده مؤمن مساوی باشد در دو جهان عزیر و مستوجب آفرین و ستایش است، (ر.ک: معراج السعاده، نراقی، ملا احمد، ص 446، انتشارات علمیه اسلامیه) .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه