آيا تحقيق و بررسي پيرامون انتخاب همسر ضرورت دارد؟ ديدگاه اسلام در اين رابطه چيست؟

مسأله ازدواج و تشكيل خانواده موضوعي حياتي است و براي هر كس معمولاً يك بار در طول زندگي اش اين فرصت طلايي پيش مي آيد. حياتي بودن آن از اين نظر است كه دختر و پسر مي خواهند براي خود شريكي در زندگي انتخاب كنند كه تا پايان عمر با او زندگي نمايند. شريكي كه فرزندان را پرورده ساخته از آن ها انسان هايي برومند به وجود آوردند. بنابراين، عقل ايجاب مي كند كه انسان درباره همسر آينده اش تحقيق كند و خصوصيات اخلاقي و ويژگي هاي روحي او را بررسي و مطالعه نمايد كه اين همسر توسط چه پدري پرورش يافته و در دامن چه مادري رشد نموده است؟ و در چه محيط و مكاني رشد پيدا كرده است؟ زيرا مطالعه و بررسي اين ويژگي ها اگر به انسان شناخت و آگاهي لازم را ندهد، لااقل شناختي نسبي كه بتوان در پرتو آن به هويت اخلاقي و روحي او پي برد، خواهد داد.[1]بنابراين، كساني كه به آينده فرزندان خويش مي انديشند و مي خواهند فرزنداني صالح، متدين، سالم و خوش اخلاق داشته باشند، بايد قبل از ازدواج درباره اين موضوع تأمل كنند.در قرآن مجيد در مورد زن و شوهر تعبير جالبي وجود دارد; آن جا كه مي فرمايد: «... آنها لباس شما هستند و شما لباس آنها هستيد».[2] تعبير به لباس در مورد زن و شوهر، از چند نظر قابل بررسي است:1ـ همان گونه كه لباس، انسان را از سرما و گرما و خطرات و نفوذ بيماري ها به بدن حفظ مي كند، زن و شوهر نيز يكديگر را از خطرها و آسيب ها و انحرافات جنسي حفظ مي كنند.2ـ همان گونه كه لباس، عيب هاي بدن را مي پوشاند، زن و شوهر نيز عيوب يكديگر را مي پوشانند.3ـ همان گونه كه لباس، زينت انسان است، زن و شوهر مايه زينت و آراستگي همديگر هستند.[3]4- از همه مهم تر اين است كه همان گونه كه انسان در خريد يك لباس كمال دقت را دارد در انتخاب همسر هم كه يك نوع لباس دايمي بر تن انسان است بايد كمال دقت را داشته باشد.به راستي چه تعبير جامع و زيبا و چه مثال جالب و دلنشيني! هم به آثار نيك و مثبت ازدواج اشاره دارد، هم همسران را به نكات جالب و فوايد ازدواج توجه مي دهد و هم به زن و مرد (زوجين) دستور مي دهد كه اگر مي خواهند همسراني ايده آل باشند، بايد لباس همديگر بوده و در حفظ آن كمال دقت را داشته باشند.امام صادق(ع) مي فرمايند: «همانا زن به مانند گردن بندي است كه به گردن انسان افكنده مي شود; فكر و انديشه كن و ببين كه چه چيزي را به گردن خود مي افكني».[4]همچنين پيامبر اكرم(ص) فرمودند: «ببينيد نطفه خودتان را در چه محلي مستقر مي كنيد زيرا كه عرق دساس است».[5] واژه «دساس» در كتب لغت به اين حقيقت تفسير شده كه نطفه، سجاياي اخلاقي پدران را به فرزندان منتقل مي­سازد[6] و اين همان سخني است كه دانشمندان علوم زيست شناسي و روان شناسي، از آن به عنوان قانون وراثت ياد مي كنند.در اين حديث، رسول گرامي اسلام(ص) از قانون وراثت سخن گفته و از آن به واژه عرق (كه همان ژن است) تعبير نموده و به پيروان خود توصيه كرده اند كه از قانون وراثت غافل نباشند و توجه كنند كه براي نسل آينده خود زميني پاك انتخاب كنند تا فرزندان آنان وارث صفات ناپسند نشوند.بنابراين، دقت و انديشيدن در انتخاب همسر واقعيتي است كه چندان نيازمند به برهان و دليل نيست. بر پسران و دختران لازم است كه دقت كنند; پدران و مادران نيز موظفند در انتخاب همسر براي پسران و دختران خويش كمال دقت را بنمايند تا همسران خوبي براي فرزندان خود انتخاب نمايند.پر واضح است كه با عقل و انديشيدن، بهتر مي توان بر نفي و اثبات امري تصميم گرفت، لكن ممكن است بررسي هاي عقلي و فكري در حدي نباشد كه انسان قاطعانه بتواند در جهت اثبات يا نفي آن اقدام نمايد بديهي است كه در چنين مواردي اسلام راهنما بوده و بايد از ديدگاه هاي افراد صالح بهره جست. مثلاً در چنين موردي مي توان با افراد دانا، با تجربه، ديندار و خير خواه مشورت كرد، همان طور كه در زمان معصومين(ع) افراد مي آمدند و با ائمه(ع) در امر ازدواج مشورت مي كردند; به عنوان نمونه، دو روايت ذكر مي شود:امام باقر(ع) فرمودند: مردي خدمت رسول خدا رسيد تا در امر ازدواج با او مشورت كند، رسول اكرم(ص) فرمودند: با زن ديندار ازدواج كن تا خدا به زندگي تو بركت دهد....[7]يكي از مسلمانان به نام حسين بن بشار واسطي، نامه اي خدمت امام رضا(ع) نوشت كه فردي از خويشاوندانم كه بد اخلاق است به خواستگاري دخترم آمده است; چه كنم؟ دخترم را به او بدهم يا نه؟ شما چه مي فرماييد؟ امام(ع) در جواب نامه نوشتند: اگر بد اخلاق است، دخترت را به او نده.[8]نتيجهدر اسلام براي بهبود جامعه و اصلاح شؤون حياتي آن، كوشش هاي فراواني در ابعاد مختلف صورت گرفته است، يكي از مهم­ترين و بنيادي­ترين اين تلاشها، اصلاح كانون خانواده بوده كه در رأس آن دو عنصر محوري و اساسي يعني پدر و مادر قرار دارند. شريعت مقدس اسلام براي تشكيل يك خانواده سالم و كامل و پرنشاط، توصيه ها و سفارش هاي زيادي نموده كه مهم ترين آن ها انتخاب همسري صالح و مطلوب است.همسري كه در آينده فرزندان صالحي پرورش دهند كه سازندگان و گردانندگان امور جامعه اند. سفارش به بررسي و تحقيق پيرامون گزينش همسر و توصيه به انتخاب شايسته ترين آن ها در اسلام، نشانه اهميت موضوع مي باشد. .

سامانه پاسخگویی به سوالات و شبهات

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/28

لینک کوتاه