در اصول کافی، باب استطاعت از بعضی از ائمه(ع) نقل شده است که استطاعت در معیّت فعل و همراه با آن است، امّا در توحید صدوق، امام می‌فرماید: استطاعت قبل از فعل است؟ لطفاً این اختلاف مسئله را توضیح دهید.

استطاعت به معنای توانایی و قدرت انجام کارهاست و باید دانست که قدرت خداوند متعال مقدّم بر فعل است؛ زیرا قدرت در مورد خدا عین فعلیت و وجوب بوده و در ذات خداوند است. اما در مورد انسان حق این است که باید قائل به تفصیل شد. به این بیان که منظور از قدرت دو چیز است:الف. فاعل در ذات خود اگر بخواهد انجام می‌دهد و اگر نخواهد انجام نمی‌دهد. قدرت به این معنا وجداناً مقدم بر فعل است؛ مثلاً شخص ساکت قادر بر تکلم در زمان سکوت است.ب. با مهیا شدن تمام مقدمات فعل، آن فعل ضرورتاً موجود می‌شود. قدرت به این معنا مقارن زمانی با فعل است و مقدم بر آن نیست، اگرچه از لحاظ رتبه مقدم است.از این‌رو، با توجه به مطالب فوق، استطاعت در حال انجام فعل، منافی با عدم استطاعت در قبل از عمل ندارد و بالعکس. .

اسلام کوئست

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/23

لینک کوتاه