آيا در روايت شغل معلمي و بافندگي مكروه يا منفور شناخته شده است؟ كما اين كه در بحارج 100 ص 78، نقل شده كه :((لا تستشيروا المعلّمين و لا الحَوَكة فانّ الله تعالي قد سلبهم عقولهم؛، با معلمان و بافندگان مشورت نكنيد كه خداوند عقل‌هاي آنها را گرفته است .)) سند و دلالت حديث را توضيح دهيد.

اولاً: با توجه به منابع روائي، سند اين حديث متصل به معصوم نیست ؛ زیرا هر جايي كه اين حديث نقل شده به صورت مرسله و بدون ذكر سند آمده است. بنابراين نمي‌توانيم به اين روايت اعتماد كنيم، و يكي از منابعي كه اين خبر را نقل كرده، شرح نهج البلاغة ابن ميثم بحراني است كه بعد از نقل حديث مذكور مي‌نويسد: اين روايت در كمي عقل آموزگاران و بافندگان مبالغه آميز است. ثانياً: در مورد شغل معلمي لازم است گفته شود كه اولين معلم، خالق جهان است آن جا كه مي‌فرمايد: «و علّم آدم الاسماء كلّها؛ خداوند علم اسماء (علم اسرار آفرينش و نامگذاري موجودات) را به آدم آموخت.» علاوه اين كه معلمي، شغل همة پيغمبران به خصوص پيامبر اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ بوده، چنان كه خداوند در قرآن فرمود: لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولاً مِنْ أَنْفُسِهِمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ، «خداوند احسان بر مردم با ايمان نمود كه در ميان آنان رسولي از خودشان بر انگيخت كه آيات او را براي آنان مي‌خواند و تزكية شان مي‌كند و كتاب و حكمت بر آنان تعليم مي‌نمايد» و در جاي ديگر مي‌فرمايد: هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولاً مِنْهُمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ؛ «اوست خداوندي كه در ميان مردم درس نخوانده پيامبري از خود آنان برانگيخت كه آيات خداوندي را براي آنان تلاوت مي‌كند و آنان را تزكيه مي‌نمايد و به آنان كتاب و حكمت مي‌آموزد». و آيات ديگري كه دلالت بر عظمت علما و معلمين دارد. از طرف ديگر وقتي به روايات اسلامي مراجعه مي‌كنيم مي‌بينيم كه احاديث زيادي در مدح تعليم و تعلّم آمده، براي مثال مرحوم ثقة الاسلام كليني در كتاب شريف كافي روايت مي‌كند كه حفض بن غياث مي‌گويد: كه امام صادق ـ عليه السّلام ـ به من فرمود: «من تعلّم العلم و عمل به و علّم لله دعي في ملكوت السماوات عظيما؛ كسي كه علم را بياموزد و به آن عمل كند و براي خدا به ديگران تعليم دهد در ملكوت آسمان‌ها عظيم و بزرگ خوانده مي‌شود». هم چنين روايت ديگري نقل مي‌كند كه ابوبصير مي‌گويد: شنيدم از امام صادق ـ عليه السّلام ـ كه مي‌فرمود: «من علم خيراً فله مثل اجر من عمل به؛ كسي كه به ديگران خيري را تعليم دهد؛ براي او ثوابي است. مثل ثواب كسي كه به آن عمل كند». اما در مورد شغل بافندگي؛ در فقه اسلامي آن را مكروه مي‌دانند به عنوان مثال مرحوم ابن ادريس در كتاب سراثر مي‌فرمايد: از جمله اعمالي كه مكروه هستند يكي خريد و فروش كفن است و ديگري بافندگي ...، هم چنين علامه حلّي در قواعد همين مطلب را بيان فرمودند. شايد بتوان علت كراهت آن را ارتباط با زنان عنوان كرد چون بافندگي در گذشته بدست زن‌ها صورت مي‌گرفت. هر چند در عصر كنوني موضوعيت ندارد. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه