در خصوص فرزندان مسلم بن عقیل توضیح داده و کدامیک در کربلا به شهادت رسیدند؟

همسر و فرزندان مسلم علیه السلاممسلم با «رقیه» دختر امیرالمؤمنین ازدواج کرد و حاصل این ازدواج دو پسر به نام های عبداللّه و علی بود. نقل شده است که جناب مسلم، در طول زندگی خود دو دختر امیرالمؤمنین (علیه السلام) را به همسری درآورده است به این نحو که پس از مدّتی زندگی با رقیه، وی از دنیا رفت و مجدّداً دختر دیگری از امیرالمؤمنین علیه السلام را به همسری اختیار نمود. چنانکه محمدبن‌حبیب می نویسد: «گفته شده است که پس از وفات رقیه، مجدّداً داماد امام علی علیه السلام گشته و رقیه صغری (ام کلثوم) را به همسری خود در آورده است» ولی برخی منابع معتبر بیش از یک دختر‌ بنام (رقیه) برای امیرمؤمنان علیه السلام گزارش نکرده اند در تعداد فرزندان جناب مسلم نیز اختلاف نظر هست: گروهی، پنج پسر و یک دختر، گروهی چهار پسر و یک دختر را محصول ازدواج‌های مسلم علیه السلام می دانند. ابن‌قتیبه نام فرزندان مسلم علیه السلام را چنین آورده است: «عبداللّه و علی که مادرشان رقیه دختر علی‌بن‌ابیطالب بود و مسلم و عبدالعزیز» . اما نامی از مادر این دو به میان نیاورده است. ابوالفرج اصفهانی نام یکی از پسران مسلم به نام محمد را که مادرش کنیز بود به میان آورده است. برخی دختری به نام حمیده را هم فرزند دیگر مسلم‌بن‌عقیل گزارش کرده اند. به نوشته برخی از معاصران، تعداد فرزندان مسلم پنج پسر و یک دختر می باشد. از این پنج پسر دو تن به نامهای محمد و عبداللّه در پیکار خونین کربلا به شهادت رسیدند، دو تن در کوفه شهید شدند و از نفر پنجم خبری در تاریخ نقل نشده است. عبدالله‌بن‌مسلم‌بن‌عقیلعبدالله یکی از شهدای کربلا است نام مادرش را رُقیّه دختر امام علی(علیه السلام) گزارش کرده‌اند . او در سنّ بیست و شش سالگی در روز عاشورا به بدست عَمرو‌بن‌صُبَیح صَیداوِی به شهادت رسید. محمّد‌بن‌مسلم‌بن‌عقیلمحمد از فرزندان مسلم شمرده شده است . مادر او کنیز بود . وی در روز عاشورا در سن بیست و هفت سالگی به شهادت رسید .--------------------------------1 . ابن‌قتیبه، المعارف، ص118. 2. ابن‌حبیب، المحبّر، ص 56. 3. ر.ک: ابن سعد، الطبقات الکبری،‌ ج3،‌ ص20؛ تاریخ اهل‌البیت، تحقیق محمدرضا حسینى، ص93-101. 4. ابن‌قتیبه، المعارف، ص118. 5. ابوالفرج اصفهانى، مقاتل‌الطلبین، ص94. 6. ابن‌عنبه، عمدة‌الطالب فی انساب آل‌ابى طالب، ص 32. 7. عبدالرزاق مقرّم، الشهید مسلم‌بن‌عقیل، ص262. 8. طبری، تاریخ الأمم و الملوک، ج5، ص469؛فُضَیْل‌بن‌زَبیر، تَسْمِیَةُ مَنْ قُتِلَ مَع الحسین،‌ فصلنامه تراثنا، ش2، ص151؛ شیخ طوسی، رجال‌الطوسی، ص103؛ ابوالفرج اصفهانی، مقاتل‌الطالبیین، ص94؛ تمیمی مغربی، شرح الأخبار، ج3، ص 195. 9. ابن‌فندق، لباب الانساب، ج1، ص 399. 10. ابن شهراشوب، مناقب آل ابی‌طالب،‌ ج4، ص114؛ ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج2، ص582؛ طبری وی را صُدائی معرفی کرده (تاریخ الأمم و الملوک، ج5، ص469) و ‌دینوری نام او را عمرو بن‌صبَح صَیداوِی ثبت کرده است (الاخبارالطوال، ص379). در مورد نام قاتلش اسامی دیگری نیز ذکر شده است. 11 . ابن‌فندق، لباب الانساب، ج1، ص402. 12. ابوالفرج اصفهانی، مقاتل‌الطالبیین، ص94؛ سبط‌بن‌جوزی، تذکرة‌الخواص، ص255. البته ابن‌فندق با قول ضعیفی مادر محمد را رقیه دختر امیرالمؤمنین علی علیه السلام نقل می کند (لباب الانساب، ج1، ص335).13 . ابن‌فندق، لباب الانساب، ج1، ص402. گفتنی است مرحوم مامقانی این قول را که او در سن دوازده یا سیزده سالگی به شهادت رسیده نقل کرده است. (مامقانی، تنقیح المقال، ج3، باب میم، ص187.) لکن ما مستندی درمیان منابع متقدم برای این قول نیافتیم.14 . ابوالفرج اصفهانی، مقاتل‌الطالبیین، ص94؛ ابن‌فندق، لباب الانساب، ج1، ص402؛ ابن‌شهرآشوب، مناقب آل‌ابی‌طالب، ج4، ص115و122. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه