در آداب دعا، دعای برای معصومین کرارا آمده است. مثلا در صلوات های موجود، دعای فرج و ... . جدای از آثاری که این دعا برای دعا کننده دارد، این دعا چه اثری برای معصوم(ع) دارد؟ آیا مثلا مقام ایشان را افزایش می دهد و یا باعث حمایت بیشتر الهی از ایشان می شود و یا ... ؟

دعا برای معصومین بیانگر ادب دعا کننده و حاکی از ارادت و توجه او به اولیای نعت خود و واسطه های فیض و رحمت الهی است و این خود از بهترین دلیل و انگیزه برای دعا کردن در حق آنها است . مسلما هنگامی که اولیای الهی این ادب و تعبد را در پیرو و محب خود ببینند به او نظر لطف و عنایت خواهند داشت و لطف و عنایت آنها بزرگترین سرمایه سعادت و رستگاری انسان مومن است . اما این که دعا برای آنها آیا در ارتقای درجه و جایگاه آنها موثر است یا خیر ؟ نظر ها در این مورد مختلف است ؛ برخی می گویند اولیا در چنان مرتبه ای از کمال و عظمت قرار دارند که دعای ما که در رتبه بس پست تری نسبت به آنها قرار داریم در ترفیع درجه آنها اثری ندارد و این دعا تنها در رشد و تعالی خود ما موثر است . ولی برخی عقیده دارند که چون ما از خداوند برای آنها کمال و عظمت و جایگه والا تری را در خواست می کنیم و نیز میدان رشد وتعالی انسان بی کرانه و بی انتها است پس خداوند با قدرت مطلقش خواست و دعای ما را در حق آنها مستجاب می کند و با دعاو صلوات ما به آنها درجه و رتبه بالاتری عنایت می کند و این در واقع نه به خاطر ما و دعای ماست بلکه به قدرت خدا و مشیت او است . در پایان مناسب است برخی از فوائد دعا برای امام حی و زنده یعنی وجود نازنین ولی عصر – عج – بیان گردد تا کوشش و همت ما در دعا برای سلا متی و تعجیل در فرجشان بیشتر گردد : 1- نشانگر علاقه و محبت مسلمانان به ایشان است. اگر چه دوستی تمام ائمه معصومین بخشی از ایمان و شرط قبولی اعمال است، در عین حال دعا کردن در حق امام زمان(عج) موجب ازدیاد محبت آن حضرت در دل و در نتیجه موجب تقویت ایمان می گردد.2- اظهار تجدید عهد و پیمان با آن حضرت است و محتوای پیمان با آن حضرت را دین داری و شریعت محوری و تصمیم قلبی بر اطاعت امر امام(ع) و یاری رساندن او با نثار جان و مال تشکیل می دهد.تجدید بیعت با آن حضرت(ع) کاری است که بعد از هر نماز از فرایض پنجگانه، یا در هر روز و یا در هر جمعه انجام می شود مستحب است. هر روز بعد از نماز صبح دعاهایی که مربوط به وجود مبارک امام عصر(عج) است خوانده شود.دعای شریف «اللهم بلغ مولای صاحب الزمان صلوات الله علیه عن جمیع المؤمنین...» و نیز «دعای عهد» (مفاتیح الجنان، ص891 و 892) شاهدی برای این سخن است.3- سبب زنده نگه داشتن یاد امام غایب در دل منتظران می گردد. یاد امام زمان(عج) توجه به ارزش هایدین و اصول اخلاقی را در دلها جوانه می زند و برعکس غفلت از یاد و خاطره امام یکی از دلایل عمده پژمردگی و سستی ارزش های الهی وانسانی در جوامع مسلمان است.دلت گر که یک لحظه غافل نشیندخدنگ بلا بر دل دل نشیند4- کسی که سلامتی امام زمانش برایش مهم است، مسلما آزردن آن حضرت برایش سخت است در نتیجه دعا برای سلامتی آن حضرت، انسان را بر انجام کارهایی وامی دارد که موجب خشنودی آن حضرت و در نتیجه سبب رسیدن به مقام رضوان الهی می گردد.5- دعا بسیار مؤثر است و موجب فرج آن حضرت و نیز فرج و گشایش در زندگی مؤمنان می شود.6- موجب قرب الهی است. امام مهدی (عج) در خصوص زیارت آل یس می فرمایند: «هرگاه خواستید به وسیله ما به خداوند و به ما توجه کنید این زیارت را که از جانب خداوند انشاء شده است بخوانید» (مفاتیح الجنان، ص 863).این زیارت که از جهات مختلف، محتوایی عمیق دارد بسیار مورد تأکید و سفارش قرار گرفته است. از جمله سلام هایی که در این زیارت ادا می شود، از ابتدا تا انتها، دعای برای سلامتی و تندرستی و بهروزی امام زمان(عج) است. «السلام علیک یا خلیفه الله و ناصر حقه... السلام علیک حین تصبح و تمسی، السلام علیک فی الیل اذا یغشی و النهار اذا تجلی ... السلام علیک بجوامع السلام...؛ سلام بر تو ای جانشین خدا و یاری کننده حق... درود و سلام بر تو هنگامی که بامداد و شام کنی، درود و تهیت الهی بر تو در شب که همه جا را فراگیرد و در روز، در وقتی که نور دهد (یعنی سلام بر تو در هر صبح و شام)...، درود بر تو درودی همه جانبه...».در دعای بعد از این زیارت نیز معانی بلندی نهفته است. از جمله عرض می کنیم: خدایا او (امام زمان(عج)) را از شر هر متجاوز و سرکشی و از شر همه خلق خود پناه ده و او را از حوادث یومیه، از پیش رو، و از پشت سر و از طرف چپ، حفظ و نگهداری کن و از این که آسیب و گزندی به او برسد جلوگیری کن و در خصوص او، رسولت و خاندان رسولت را حفظ نما و به دست مبارکش عدل و داد را پدیدار نما! «اللهم اعذه من شر کل باغ و طاغ و من شر جمیع خلقک و احفظه من بین یدیه و من خلقه و عن یمینه و عن شماله و احرسه و امنعه من ان یوصل الیه بسوء واحفظ فیه رسولک و آل رسولک واظهر به العدل...در پایان سخن لازم است یادآور شویم که دعا کردن برای سلامتی و فرج آن حضرت، اطاعت از امر خداوند و نیز اهل بیت پیامبر اکرم(ص) است. «و هر که خدا و رسولش را اطاعت کند و خداترس و پرهیزکار باشد چنین کسی به فوز و سعادت خواهد رسید» (نور، آیه 52).آخرین نکته این است که هر چند طبق وعده الهی حضرت زنده و باقی هستند تا زمانی که پرچم توحید و عدل را در همه جهان به اهتزاز درآورند ولی بالاخره بشر هستند ودر معرض آفات جسمانی و بلاهای طبیعی. مثلا حضرت ممکن است مریض شوند و دچار کسالت گردند و از این نظر دعای ما برای سلامتی حضرت و حفظ ایشان از این آفات و حوادث بدون شک در سلامتی وجود آن عزیز عالم وجود و آخرین در صدف امامت و ولایت مؤثر و مفید است. انسان لحظه به لحظه به سمت بی نهایت می تواند پیش رود و رسول خدا با وجودی که کاملترین بشر هستند ولی باز هم روز به روز به درجات و مقاماتشان افزوده می شود. قرآن می فرماید: «یا ایها الانسان انک کادح الی ربک فملاقیه؛ ای انسان تو به سوی پروردگارت در سیر و حرکتی و به مقام قرب او نائل خواهی آمد» و صلوات های مؤمنین در رفیع تر گردیدن مقام محمد و آل محمد اثر دارد. برای مطالعه بیشتر ر.ک: 1. نجم الثاقب , حسین طبری نوری 2. فلاح السائل , علی بن طاووس , فصل هشتم .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه