آیا فطرت قابل اثبات است؟

اصل «فطرت» در وجود انسان به سه روش قابل اثبات می باشد:الف) روش نقلیب) روش شهودی و وجدانیج) روش عقلانیالف) روش نقلی: خداوند در آیات متعددی از قرآن کریم به وجود «فطرت» در وجود انسان تصریح می نماید به عنوان نمونه: 1 ـ «فطره الله اللتی فطره الناس علیها» (روم/30)2 ـ و نفس و ما تسواها فالهمها فجورها و تقواها (شمس/8و7)3 ـ در روایت های متعدد این معنی از پیامبر اکرم (ص) نقل شده که فرمودند:«کل مولود یولد علی الفطره» (سفینه البحار/ج7 / ص 115)بنابراین اصل گرایش فطری در انسان به وسیله قرآن و سنت اثبات شده است.ب) روش شهودی و وجدانی: هر انسانی با مراجعه به ضمیر و نفس خود با علم حضوری می یابد که یک سری گرایش های فطری در سرشت و نهاد او به ودیعت نهاده شده است؛گرایش هایی مانند: حس پرستش و کرنش و خضوع در برابر موجود کامل، حس زیبایی دوستی، حس حقیقت طلبی، حس کمال جویی و کمال طلبی و ...ج) روش عقلی: با ذکر دو مقدمه به نتیجه گیری می پردازیم:1 ـ یکی از شاخصه ها و معیارهای امر فطری فراگیری و عمومیت آن نسبت به همه انسان هاست اگر امری فطری بود باید در میان همه انسان ها مشترک باشد.2 ـ از سوی دیگر هر انسان عاقلی از اثر پی به موثر می برد؛ زیرا عقلاً می داند که هر بنا و ساختمانی نیازمند بانی و سازنده است.نتیجه: وقتی در کارها و اعمال انسان ها نظری می نماییم می بینیم همه آنها نسبت به اموری خاص واکنش نشان می دهندٰ مثلاً در برابر یک صحنه و نقاشی یا اثر هنری زیبا زبان به ستایش و مدح باز نموده و آن را تحسین می نمایند؛ این کار حاکی و نشانگر از حس عمیق در وجود انسان هاست که به آن فطرت و زیبادوستی گویند؛ همچنین انسان ها در رفتار خود به اشکال مختلف دنبال کشف حقایق و واقعیت ها هستند، و این خود نمایانگر و کاشف از فطرت حقیقت جویی در همه انسان هاست. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه