با سلام؛ منظور از این جمله که حقیقت خدا است چیست؟

حق در لغت«حقیقت»، مصدر صناعی و بر گرفته از ریشه «حق» است. واژه «حق»، در معانی متعدد به کار رفته است؛ مانند: «مطلق ثبوت و وجود»، «وجود دائم»، «وجود واجب»، «اهلیت و صلاحیت داشتن»، «رسیدن به غایت و هدف»، «داشتن غایت عقلی و صحیح»؛ چنان‌که یکی از کاربرد واژه «حق»، گزاره و قضایای مطابق با واقع است؛ یعنی قضیه را به لحاظ این‌که واقع و مطابَق با آن تطابق دارد «حق» گفته می‌شود؛ همان‌گونه که به لحاظ تطابق قضیه با واقع به آن «صادق» گفته می‌شود.[1] و در معانى دیگر؛ مانند عدل، یقین، راستى، درستى ...، نیز به کار می‌رود.[2]به نظر می‌رسد واژه «حق»، در اصل به معنای «ثبوت» و «نقیض باطل» آمده است؛[3] و کاربردهای دیگر به نوعی مصادیق و مرتبط با این معنای اصلی هستند. نکته‌ای که در فهم معانی واژه‌ها به ما کمک می‌کند توجه واژه‌های مخالف و مقابل است. [4] واژۀ مقابلِ حق، «باطل» است. واژه «باطل» به معنای ناچیز و چیزی است که فاسد شده و حکم آن از بین رفته است.[5] و نیز به معنای بی‌اثر، پوچ، بیهوده و ناحق آمده است.[6] قهراً چیزی که فاسد، تو خالی و پوچ باشد، از وجود و ثبوت برخوردار نیست. بنابر این روشن شد که بین حق و باطل تقابل وجود دارد. برخی از اهل تحقیق با استفاده از این تقابل به تبیین واژه حق پرداخته و می‌گوید: حق نقطۀ مقابل باطل است و حق مطلق، موجودی است که هیچ‌گونه باطلی در آن راه نیافته باشد.[7]حق در اصطلاح علم کلام«حق» در اصطلاح فلسفه به معنای «ثبوت»، «وجود»، «وجود دائم»، «وجود واجب»، به کار رفته است.[8] اندیشمندان دانش کلام، نیز بر این باورند که معنای اصلی کلمه «حق» ثبوت و وجود است؛ نهایت این‌که ثبوت و وجود وقتی به صورت مطلق و بدون قید در نظر گرفته شود، منحصر در ذات متعالی خداوند و واجب الوجود است.[9] خداوند اصل و اساس ثبوت و وجود است؛ و ثبوت و وجود هر موجودی از وجود او نشأت گرفته است و به همین جهت، حق مطلق، فقط خداوند است؛ و از هرکس و هر چیز سزاوارتر به نامیده شدن به اسم «حق» است. بر این اساس، اشیاء و امور در صورتی متصف به «حق» می‌شوند که وجود و ثبوتی از سوی خداوند دریافت کرده باشند و به نوعی مرتبط با خداوند باشند؛ و درجات حقانیت هر چیز به اندازه ارتباط او با خداوند است. با این بیان مقصود از این جمله که «حقیقت خدا است» روشن شده ‌است. .

اسلام کوئست

مرجع:

ایجاد شده در 1400/12/23

لینک کوتاه