اصطلاح سربازان گمنام امام زمان(عج) به نیروهای مخلص و جان برکف اطلاعاتی و امنیتی کشور و وزارت اطلاعات گفته می شود . در ادامه ابتدا مطالبی در جهت ویژگی های نیروهای اطلاعاتی و امنیتی از منظر اسلام بیان می شود و سپس به صورت مختصر روند شکل گیری وزارت اطلاعات پس از انقلاب اسلامی ارائه می گردد :کار اطلاعاتى ، تجسس ، کسب اخبار سرّى ، کشف مجهولات ، دشمن یابى و و ابـزار و شـیـوه آن نـیز بیشتر اوقات امورى است که به کارگیرى آنها در شرایط عادى براى هر کسى جایز نیست .

اصطلاح سربازان گمنام امام زمان(عج) به نیروهای مخلص و جان برکف اطلاعاتی و امنیتی کشور و وزارت اطلاعات گفته می شود . در ادامه ابتدا مطالبی در جهت ویژگی های نیروهای اطلاعاتی و امنیتی از منظر اسلام بیان می شود و سپس به صورت مختصر روند شکل گیری وزارت اطلاعات پس از انقلاب اسلامی ارائه می گردد :کار اطلاعاتى ، تجسس ، کسب اخبار سرّى ، کشف مجهولات ، دشمن یابى و و ابـزار و شـیـوه آن نـیز بیشتر اوقات امورى است که به کارگیرى آنها در شرایط عادى براى هر کسى جایز نیست . اسـلام بـا جـدیـت تمام بر اخلاق نیک نیروهاى اطلاعاتى در نظام اسلامى تاءکید فراوان دارد و آنـهـا بـه مـنـاسـبـت وظـایف حساسى که در نظام اسلامى به عهده دارند، باید متصف به صفات و ملکات خاصى باشند تا حسن انجام این وظایف را بر آنها ممکن سازد. چنانکه امیر مؤ منان صلوات الله علیه در عهدنامه خویش به مالک اشتر، به این امر سفارش ‍ کرده ، مى فرماید: (فـَوَلِّ عـَل ى اُمـُورِکَ خـَیـْرَهـُمْ، وَ اخـْصـُصْ رَسائِلَکَ الَّتـى تـُدْخِلُ فیها مَکائِدَکَ وَ اَسْرارَکَ بِاَجْمَعِهِمْ لِوُجُودِ صالِحِ الاَْخْلا قِ) کـارهـایـت را بـه بـهـتـریـن مـاءموران خویش بسپار و نامه هاى محرمانه ات را که حاوى طرحها و اسـرارت مـى بـاشـد، در اخـتـیـار کـسـى بـگـذار کـه داراى جـامـعـتـریـن و اسـاسـى تـریـن اصول اخلاقى باشد. اینک به برخى از این صلاحیتهاى اخلاقى اشاره مى کنیم : 1 ـ خدا ترسى و فروتنى : (وَ تـَفـَقَّدْ اُمـُورَ مـَنْ لا یـَصـِلُ اِلَیـْکَ مـِنـْهُمْ مِمَّنْ تَقْتَحِمُهُ الْعُیُونُ، وَ تَحْقِرُهُ الرّجالُ، فَفَرِّغْ لاُِولئِکَ ثِقَتَکَ مِنْ اَهْلِ الْخَشْیَةِ وَ التَّو اضُعِ فَلْیَرْفَعْ اِلَیْکَ اُمُورَهُمْ) در امـور آنـان که به تو دسترسى ندارند و مردم به آنها با دیده تحقیر مى نگرند، بررسى کـن و بـراى ایـن کار نیروهاى مخفى مورد اطمینان که خدا ترس و متواضع باشند، برگزین تا وضع آنان را به تو گزارش دهند. 2 ـ راستگویى و وفادارى : (ثُمَّ تَفَقَّدْ اَعْمالَهُمْ، وَ ابْعَثِ الْعُیُونَ مِنْ اَهْلِ الصِّدْقِ وَ الْوَفاءِ عَلَیْهِمْ) با فرستادن ماءموران مخفى راستگو و با وفا کارهاى آنان را زیر نظر بگیر. 3 ـ امانتدارى و حق گویى : (ثـُمَّ لا تـَدَعْ اَنْ یـَکـُونَ لَکَ عـَلَیـْهـِمْ عـُیـُونٌ مـِنْ اَهـْلِ الاَْمانـَةِ وَ الْقـَوْلِ بـِالْحـَقِّ عـِنـْدَ النّاسِ فَیَثْبُتُونَ بَلاءَ کُلِّ ذى بَلا ءٍ مِنْهُمْ لِیَثِقَ اُولئِکَ بِعِلْمِکَ بِبَلائِهِمْ) مـاءمـورانـى امـیـن و حـقـگـو مـیان مردم بگمار، تا از حسن خدمت ماءموران و کارمندانت براى تو خبر بیاورند و به شکلى عمل کن که مطمئن باشند تو از حسن خدمت آنها خبردارى و قدر دان آنها هستى . به صورت کلی از نظر اسلام و سیره یک نیروی اطلاعاتی لازم است همه خصوصیات و خصلت های پسندیده ای که یک فرد مومن خدا باور و خدا ترس باید داشته باشد در مرتبه و درجه بالاتر و کامل تری باید در یک نیروی اطلاعاتی موجود باشد . کار اطلاعاتی وظیفه ای سنگین و خطیر و در عین حال برای حفظ و دفاع از امنیت و منافع و مصالح کشور و نظام اسلامی بسیار حیاتی و ضروری و ارزشمند است و همین امر می طلبد که نیروی اطلاعاتی از ضریب ایمان و تقوا و احساس مسئولیت بالائی برخورد باشد تا بتواند این رسالت حساس را به خوبی به انجام برساند . علاوه بر خصوصیات فوق یک نیروی اطلاعاتی به دلیل نوع کار و ماموریتش باید به نکات ذیل بیش از دیگران توجه و دقت داشته باشد : 4- نسبت به حیثیت و آبروی افراد حساس باشد و اعتبار آنها را به صرف گمان و توهم و احتمال از بین نبرد . 5- تقوا و خود سازی او در حدی باشد که عدل و انصاف را در هرحال و در مورد همه رعایت کند و اختلافات شخصی و تصفیه حساب های فردی را در حوزه مسئولیت خود از مسائل شغلی و کاری جدا نماید و از موقعیت حساس خود سوء استفاده ننماید . 6- نسبت به دنیا و تعلقات آن دلبستگی نداشته باشد و دنیا طلب نباشد و گر نه با تطمیع و وعده مال و منال و پست و مقام و موقعیت فریب می خورد و در حفظ اسرار و موضوعات محرمانه خیانت میکند و مطالب محرمانه و گاه امنیتی را در اختیار دشمنان و بیگانگان قرار می دهد . 7- باید در کم سخن گفتن تمرین و کوشش داشته باشد و پر گو نباشد تا بی اختیار و نا خواسته چیز هائی را که نباید بگوید بر زبان نیاورد و اسرار را فاش نسازد . 8- چون نوع کار و وظیفه او اقتضاء میکند که گمنام و نا شناخته باشد و خدمات و انجام وظیفه او در معرض دید و نگاه مردم نباشد و به طور طبیعی کسی از خدمات و کارهای خوب او قدر دانی و سپاسگزاری نمی کند ، این موضع او را ناراحت و غمگین نسازد و بداند که همه تلاش و خدمات صادقانانه و خالصانه او در محضر خداوند و امام زمان –عج- است و اجر و پاداش او محفوظ است و ضایع نمی گردد . بـدیـهـى اسـت کـه نـیـروهـاى اطـلاعـاتـى در نـظـام اسـلامـى لازم اسـت هـمـواره به چنین صفتها و صلاحیتهایى آراسته باشند و اگر فاقد یکى یا تعدادى از آنها هستند، در پى کسب آن برآیند، تا در انجام وظایف خطیر خود پر توانتر شده و کار برایشان آسانتر گردد.با پیروزی انقلاب اسلامی ساواک و دستگاهای اطلاعاتی رژیم پهلوی منحل گردید و نیروهای مردمی در محله ها، کلانتری‌ها، مساجد و مراکز پیش‌آهنگی و کانون‌های جوانان کمیته‌های مردمی تشکیل شدند. هر کمیته هم در حد خودش ضمن کارهای امنیتی جاری به جمع‌آوری اطلاعات می‌پرداخت و عمدتا در زمینه اطلاعات داخلی واحدی در هر کمیته به نام واحد اطلاعات شکل گرفته بود. به دلیل عدم تمرکز و هماهنگی ، نهادهای مختلف همچون سپاه پاسداران ، اداره اطلاعات نخست وزیری، کمیته های انقلاب، قضات و... برای خود کار اطلاعاتی می‌کردند. پس از گذشت یکسال از پیروزی انقلاب عملا امور اطلاعاتی و امنیتی گسترده و گسترده‌تر می‌شد؛ و پراکندگی‌ها و تداخل‌هایی که به طور طبیعی از این پراکندگی‌ها نشات می‌گرفت در کارها اخلال ایجاد می‌کرد. از این رو دفتر اطلاعات نخست‌وزیری با ابتکار شهید رجایی شکل گرفت. و امور اطلاعاتی میان سپاه و ارتش و کمیته و شهربانی تقسیم گردید. سرانجام لایحه تشکیل وزارت اطلاعات در سال 1362 دولت میرحسین موسوی، نخست وزیر وقت ایران تهیه و مورد تصویب مجلس قرار گرفت . و حجت الاسلام والمسلمین محمد محمدی ری شهری به عنوان اولین وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی تصدی این وزارتخانه را برعهده گرفت.در ادامه جهت مطالعه و آشنایی بیشتر توصیه می شود به منابع ذیل مراجعه نمایید : 1 . اطلاعات در اسلام , محمدرضا رضوان‌طلب ، نشر زمزم هدایت ، 1384 . (خلاصه کتاب : در کتاب موضوع رازداری و اطلاعات در اسلام ـ به منظور بهره‌برداری در رسته‌های اطلاعاتی و امنیتی نیروهای مسلح ـ مطرح شده است. مباحثی که در کتاب آورده شده عبارت‌اند از: سیستم اطلاعاتی، رازداری، جمع‌آوری اخبار، اهداف کسب خبر، پرورش اخبار و ترفندهای اطلاعاتی، تدابیر حفاظتی و جاسوسی. ) 2. حفاظت اطلاعات ، گروه نویسندگان ، پژوهشکده تحقیقات اسلامی سپاه . 3. اطلاعات نظامی در اسلام ، گروه نویسندگان ، پژوهشکده تحقیقات اسلامی سپاه. 4 . اطلاعات رزمى در جنگهاى صدر اسلام , حسینى شاهرودى ، سیدمحمد ـ آخوندى ، مصطفى ، پژوهشکده تحقیقات اسلامی سپاه. 5 . اخلاق اطلاعاتی ، پژوهشکده تحقیقات اسلامی سپاه لازم به ذکر است متن کتابهای فوق در سایت اینترنتی طوبی پژوهشکده تحقیقات اسلامی ، به نشانی ذیل موجود بوده و قابل دسترسی است: http://www.tooba-ir.org/Guide.asp?Fn=_Book/book.asp (لوح فشرده پرسمان، اداره مشاوره نهاد رهبری، کد: 4/100124330) .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه