با سلام وخسته نباشیدببخشید سوال من در مورد سند کتب شیعه بود.اگه ممکنه در مورد سند کتابهای، وسائل الشیعه، مستدرک الوسائل، کافی، تهذیب الاحکام، من لایحضر الفقیه، مناقب آل ابی طالب،عجائب الحکام، ودعائم الاسلام مطالبی رابیان فرماید. که چقدر روایات دراین کتب ارزش دارند واز لحاظ سندی روایت به چه صورتی هستند. باتشکر

درپاسخ به سوال ابتدا لازم است متذکر شویم کتب حدیثی برخی جزو منابع اصلی حدیث هستند و برخی گرد آوری شده از منابع اصلی کتاب وسائل الشیعه و مستدرک الوسائل جزو منابع اصلی نیستند و گرد آوری شده از منابع حدیثی اصلی قبل از خود هستند از باب مثال وسائل حاوی روایات فقهی کافی ، تهذیب و من لایحضر ومنابعی از این دست است و مستدرک علاوه بر منابع یاد شده بیشتر از منابعی  گمنام ترهمچون دعائم الاسلام وجعفریات گرد آوری شده بنا بر این تکلیف منابع این کتب که روشن شود تکلیف این کتب هم روشن است و یا بهتر است بگوییم قضاوت کلی نسبت به این کتاب ها نمی توان کرد و بستگی به منبعی دارد که این کتب از آن نقل می کنند . پس ازتذکراین نکته متذکر می شویم کتب اربعه شیعه که عبارتند از کافی ، من لایحضر، تهذیب و استبصار و دیگر کتب صدوق همچون توحید معانی الاخبار و خصال ازاعتبار بالایی برخوردارند هرچند اعتبار این کتب از دیدگاه اصولیان به معنای صحت تمامی روایات این کتب نیست بلکه هر روایت به صورت مستقل باید موردارزیابی سندی واقع شود اما این کتب معتبر اند ومورد توجه فقهای شیعه اند و مدار عمل و فتوای آنان وسائل الشیعه  نیز به این اعتبار که جامع کتب اربعه و دیگرمنابع موثق است معتبر ومورد توجه فقهای شیعه بوده و هست  . و اما مناقب آل ابو طالب این کتاب هر چند درحداعتبار کتب اربعه نیست اما کتاب معتبری است و از آنجا که موضوع آن فقهی نیست نوع نگاه به این کتاب بیشتر محتوایی باید باشد تا سندی .  در مورد کتاب عجایب الاحکام چیزی نمی دانیم ولی به نظر می رسد از منابع متاخر است وجمع آوری شده از دیگر منابع حدیثی است . دعائم الاسلام  چون بیشتر روایات این کتاب مسند نیست و نویسنده آن نیز محل تامل است از اعتبار زیادی برخوردار نیست و از روایات آن به عنوان موید دیگر روایات استفاده می شود و نه به این عنوان که مبنای یک حکم شرعی باشد . مستدرک الوسائل نیز منابعش بیشتر کتبی است همانند دعائم الاسلام که از نظر سندی قوی نیستند و همان گونه که در باره دعائم الاسلام گفتیم از این منابع بیشتر به عنوان موید استفاده می شود و یا در مستحبات ومکروهات که سخت گیری سندی در آن لازم نیست به آنها استناد می شود . .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه