می خواستم تعداد و نام همسران و فرزندان امام علی(ع) و امام حسن(ع) وامام حسین(ع) را با توجه به اینکه فرزندان از کدام همسران بودند برایم بنویسید،و اینکه لقب ام البنین برای همسر حضرت علی(ع) به چه دلیل است و به چه معنی است؟

امام علی (ع)نخستین همسر امیرالمؤمنین علی علیه السلام که 9 سال تمام، تنها همسر امام به حساب می آمد، حضرت فاطمه زهرا علیهاسلام بود. بعد از شهادت او، امام چند بار دیگر ازدواج فرمود که نام همسرانش از این قرار است: امامة دختر ابوالعاص ؛ اسماء دختر عمیس ؛ فاطمه کلابیه، معروف به ام البنین؛ ام سعید دختر عروة بن مسعود ثقفی؛ خولة دختر جعفر بن قیس ؛ صهباء معروف به ام حبیب دختر ربیعه؛ لیلی دختر مسعود؛ یاة دختر امرء القیس ؛ ام شعیب مخزومیه ؛ هملاء دختر مسروق نهشیله ؛ هنگام شهادت امیرالمؤمنین علیه السلام، چهار تن از همسرانش زنده بودند: امامه، ام البنین، اسماء بنت عمیس، لیلی بنت مسعود. فرزندان امام علی علیه السلام را 25 (و در روایات دیگر، 27، 33، یا 35) نفر دانسته‌اند، که نام برخی از آنان در تاریخ ثبت شده است: از حضرت فاطمه زهرا علیهاسلام: حسن، حسین، محسن، زینب و ام کلثوم از خوله: محمد بن حنفیه از ام البنین: عبدالله، جعفر اکبر ، عباس و عثمان از ام حبیب: رقیه و عمر (دو قلو) از اسماء: یحیی و محمد اصغر از ام سعید: نفیسه، زینب صغری، رقیه صغری از ام شعیب مخزومیه: ام الحسن و رمله از هملاء: ابوبکر و عبدالله از امامه: محمد اوسط و از محیاة: خدیجه، ام هانی، تمیمه، میمونه و فاطمه. منبع: الموسوعة، الامام علی بن ابیطالب، ج1، ص108 امام حسن(ع):همسران امام:1. ام بشیر دختر ابومسعود انصاری، مادر زید و ام الحسن و ام الحسین؛2. خوله دختر منظور بن ریان، مادر حسن مثنی؛3. ام الحق دختر طلحة بن عبیدالله، مادر حسین اترم، طلحه، فاطمه؛4. ام کلثوم دختر فضل بن عباس بن عبدالمطلب؛5. زینب دختر یسبع بن عبدالله بجلی؛6. زنی از بنی ثقیف؛7. جعده دختر اشعث بن قیس کندی که قاتل امام حسن ـ علیه السلام ـ است.همچین ایشان دو کنیز نیز داشتند که عبارتند از: کنیزی به نام صافیه، مادر عبدالرحمن. عبدالرحمن با امام حسین ـ علیه السلام ـ از مدینه تا مکه همراه بود که با لباس احرام در ابواء از دنیا رفت و نتوانست در کربلا حاضر شود.کنیزی به نام نفیله، مادر عمرو، قاسم و عبدالله که هرسه در کربلا در کنار امام حسین ـ علیه السلام ـ شهید شدند؛[1]شیخ مفید عدد فرزندان امام ـ علیه السلام ـ را 15 تن نوشته است.[2]زید و خواهرانش ام الحسن و ام الحسین، از ام بشیر دختر ابی مسعود خزرجی؛حسن مثنی که چون همنام پدر بود به حسن مثنی به معنی حسن دوم معروف شده است، نام مادرش خوله دختر منظور از قبیله فزاریه؛عمرو، قاسم و عبدالله که از مادری کنیز متولد شده بودند؛عبدالرحمن نیز از مادری کنیز متولد شد؛حسین اترم و طلحه و فاطمه از ام الحق دختر طلحة بن عبیدالله قیمی؛و دخترانش ام عبدالله و فاطمه و ام سلمه و رقیه نیز از مادران متعدد بودند که بدین ترتیب آن حضرت 15 فرزند و 9 زن داشته است. بنابر اعتبار شیخ مفید همین عدد درباره آن حضرت معتبر است که مرحوم مجلسی و برخی دیگر از علمای شیعه این عدد را نقل نموده‌اند.[3] امام حسین(ع):بر پایه گزارش منابع تاریخی، امام حسین علیه‌السلام در طول زندگی، با پنج زن ازدواج کرده است. این افراد عبارتند از:1. شهربانو[4] . وی مادر امام سجاد است. وی به هنگام تولد امام سجاد علیه‌السلام از دنیا رفت.[5] لذا در کربلا حضور نداشت. بر اساس برخی گزارش‌ها وی دو فرزند دیگر به نام‌های: زینب و ام‌کلثوم برای امام به‌ دنیا آوردند که در کودکی از دنیا رفتند[6]2. لیلی.[7] مادر علی اکبر. در مورد زندگی این بانو، از جمله تاریخ ولادت و وفات و، مدت عمر، زمان ازدواج و ...، آگاهی معتبری در دست نیست.[8]3. رباب.[9] وی مادر سکینه و عبدالله است.[10] او به همراه فرزندانش در کربلا حضور داشت و به همراه اسرا به شام رفت.[11] رباب پس از شهادت همسرش امام حسین علیه‌السلام یک سال بیشتر زنده نماند و در تمام این مدت به زیر هیچ مکانی که سایه داشته باشد، نرفت تا آن‌که از غم فراق او از دنیا رفت.[12]4. ام اسحاق.[13] وی ابتدا همسر امام مجتبی علیه‌السلام بود. ایشان به هنگام شهادت به امام حسین علیه‌السلام وصیت نمود مراقبت از او را بر عهده گیرد. از این رو امام حسین علیه السلام پس از شهادت برادرش، با ام اسحاق ازدواج کرد[14] و از او صاحب دختری به نام فاطمه شد.5. ام جعفر. وی مادر جعفر بن حسین است.[15] از وی (غیر از این همین مقدار) هیچ‌گونه اطلاعات دیگری در دست نیست. [1] . شیخ مفید، الارشاد، چ اول، قم: آل البیت، 1413، ج2،‌ص26.[2] . شیخ مفید، پیشین، ص20. [3] . علامه مجلسی، محمد تقی، بحار، چاپ سوم، تهران: اسلامیه، 63، ج44، ص163 الی 173.[4] . شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا، ج1،‌ ص41؛ شیخ کلینی، الاصول من الکافی، ج1، ص446؛ شیخ مفید، الارشاد، ج2، ص137.[5] . مسعودی،‌ اثبات الوصیة، ص181.[6] . لباب الانساب، ج1، ص350؛ محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام حسین (ع)، ج1، ص259.[7] . ابن سعد، الطبقات الکبری الطبقه الخامسه، ج1، ص369و 470.[8] . شیخ عباس قمی، نفس المهموم، ص286؛ محمدی ری‌شهری، دانشنامه امام حسین (ع)، ج1، ص281.[9] . ابن سعد، الطبقات الکبری الطبقه الخامسه، ج1، ص370؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج5، ص468؛ ابن حبیب، المحبر، ص396.[10] . ابن سعد، الطبقات الکبری الطبقه الخامسه، ج1، ص479؛ شیخ مفید، الارشاد، ج2، ص135.[11] . ابن سعد، الطبقات الکبری الطبقه الخامسه، ج1، ص479؛ ابن کثیر دمشقی، البدایة و النهایة، ج8، ص210.[12] . ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج69، ص120؛ ابن اثیر،‌ الکامل فی التاریخ، ج2، ص579.[13] . شیخ مفید، الارشاد، ج2، ص135.[14] . ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ج70، ص16؛ المنتخب من ذیل المذیل، ص520؛ ابوالفرج اصفهانی، الاغانی، ج21، ص125.[15] . شیخ مفید، الارشاد، ج2، ص135. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه