اطلاعاتی از زندگی نامه ی شیخ بهایی میخواستم؟

شیخ بهایی از افتخارات عالم اسلام است و در ابعاد مختلف علمی، فقهی، حدیثی، ادبی و ... جزو شایسته‌ترین و برجسته‌ترین دانشمندان عالم اسلام و تشیع محسوب می‌شود زندگی بهاءالدین محمد بن حسین عاملیمعروف به شیخ بهائی (۸ اسفند ۹۲۵ خورشیدی، بعلبک تا ۸ شهریور ۱۰۰۰ خورشیدی، اصفهان) دانشمند نامدار قرن دهم و یازدهم هجری است که در دانش‌های فلسفه، منطق، هیئت و ریاضیات تبحر داشت. در حدود ۹۵ کتاب و رساله از او در سیاست، حدیث، ریاضی، اخلاق، نجوم، عرفان ، فقه ، مهندسی و هنر بر جای مانده است. به پاس خدمات وی به علم ستاره‌شناسی یونسکو سال ۲۰۰۹ را به نام او سال نجوم و شیخ بهایی نامگذاری کرد وی در بعلبک متولد شد. دوران کودکی را در جبل عامل در ناحیه شام و سوریه در روستایی به نام «جبع» یا «جباع» زیست، او از نژاد «حارث بن عبدالله اعور همدانی» بوده‌است (از شخصیت‌های برجسته آغاز اسلام، متوفی به سال ۶۴ خورشیدی). خاندان او از خانواده‌های معروف جبل‌عامل در قرن دهم و یازدهم خورشیدی بوده‌اند. پدر او از شاگردان برجسته شهید ثانی بوده است محمد ۱۳ ساله بود که پدرش عزالدین حسین عاملی به خاطر اذیت شیعیان آن منطقه توسط دولت عثمانی از یک سو و دعوت شاه طهماسب صفوی برای حضور در ایران، به سوی ایران رهسپار گردید و چون به قزوین رسیدند و آن شهر را مرکز دانشمندان شیعه یافتند، در آن سکنا گزیدند و بهاءالدین به شاگردی پدر و دیگر دانشمندان آن عصر مشغول شد. وقتی او ۱۷ ساله بود (۹۷۰ ق)، پدرش به شیخ‌الاسلامی قزوین به توصیه شیخ علی مشار از سوی شاه طهماسب منصوب شد. ۱۴ سال بعد، در ۹۸۴ قمری، پدر شیخ برای زیارت خانه خدا از ایران خارج شد اما در بحرین فوت کرد شخصیت علمی و ادبی و اخلاق و پارسای او باعث شد تا از ۴۳ سالگی شیخ‌الاسلام اصفهان شود و در پی انتقال پایتخت از قزوین به اصفهان (در ۱۰۰۶ قمری)، از ۵۳ سالگی تا آخر عمر (۷۵ سالگی) منصب شیخ‌الاسلامی پایتخت صفوی را در دربار مقتدرترین شاه صفوی، عباس اول برعهده داشته باشد شیخ در فاصلهٔ سال‌های ۹۹۴ ق تا ۱۰۰۸ ق سفرهایی چند به خارج از قلمروی صفویه داشت.این سفرها برای زیارت، سیاحت، دانش‌اندوزی و همچنین به گفته برخی مورخان به سفارت سیاسی بوده است. مکه، مصر و شام از جمله مقصد این سفرها بوده است وی در سال ۱۰۰۰ خورشیدی در اصفهان درگذشت و بنابر وصیت خودش جنازه او را به مشهد بردند و در جوار مقبرهٔ علی پسر موسی (رضا) جنب موزه آستان قدس دفن کردند. هم‌اکنون قبر وی بین مسجد گوهرشاد و صحن آزادی و صحن امام خمینی در یکی از رواق‌ها است شخصیت علمی نام برخی از اساتید شیخ بهایی از این قرار است 1. فقه و اصول، تفسیر، حدیث و ادبیات عرب را نزد پدرش شیخ عزالدین حسین عاملی. 2. منطق و کلام و معانی و بیان و ادبیات عرب را نزد عبدالله بن شهاب الدین حسین یزدی، معروف به ملاعبدالله یزدی. 3. ریاضی، کلام و فلسفه را از مولانا افضل قاینی مدرس سرکار فیض کاشانی فرا گرفت. 4. طب را از حکیم عماد الدین محمود، طبیب ویژه شاه طهماسب و مشهورترین پزشک ایران در آن دوره آموخت. 5. صحیح بخاری را نزد ابی الطیف مقدسی فرا گرفت 6. همچنین نقل است نزد ملا محمد باقر یزدی مؤلف کتاب مطالع الانوار که از ریاضی‌دانان عصر خود بوده نیز درس خوانده‌است. 7 شاگردان تعداد کثیری از دانشوران نامی قرن یازدهم نزد وی تحصیل کرده‌اند. یکی از محققان معاصر ۳۳ تن از شاگردان او را نام برده‌است که در این جا به مشهورترین آن ها اشاره می کنیم: 1. ملا محمد محسن بن مرتضی بن محمود فیض کاشانی، متوفی ۱۰۹۱ ق. 2. سیدمیرزا رفیع الدین محمدبن حیدر حسینی طباطبایی نائینی، متوفی ۱۰۹۹ ق. 3. ملامحمدتقی بن مقصود علی مجلسی، معروف به مجلسی اول، متوفی ۱۰۷۰ ق. 4. صدرالدین محمدبن ابراهیم شیرازی، معروف به ملاصدرا، حکیم مشهور قرن یازدهم، متوفی ۱۰۵۰ ق. 5. ملامحمدباقربن محمد مؤمن خراسانی سبزواری، معروف به محقق سبزواری، شیخ الاسلام اصفهان، متوفی ۱۰۹۰ ق. صدرالدین محمد بن ابراهیم شیرازی، معروف به ملاصدرا، فیلسوف بنیانگذار حکمت متعالیه، متوفی به سال ۱۰۵۰ ق. ملا محمد تقی بن مقصود علی مجلسی، معروف به مجلسی اول، وفات ۱۰۷۰ ق. ملا محمدباقر بن محمد مومن خراسانی سبزواری، معروف به محقق سبزواری، شیخ الاسلام اصفهان، وفات ۱۰۹۰ ق. سید میرزا رفیع الدین محمد بن حیدر حسینی طباطبایی نائینی، وفات ۱۰۹۹ ق. آثار و تالیفات شیخ بهایی(ره) یکى از پر برکت ترین علماى جهان اسلام از نظر تالیف و تنوع در آن بوده است. برخى تعداد تالیفات او را با توجه به رساله ها و تحشیه ها(حاشیه نویسی‌ها) و تعلیقه ها، به عدد 200جلد رسانده اند، ولى تازه ترین تحقیق در این مورد، تلاش و کوشش دانشمند محترم، جناب آقاى دکتر محمدباقر حجتى، از اساتید محترم دانشگاه تهران است که به کنفرانس دمشق (در مورد شیخ بهایى) ارائه داده اند و نشریه «الثقافة الاسلامیة » در شماره پنجم آن را نشر داده است. ایشان بر حسب تتبع و تفحص کاملى که داشته است، تعداد آنها را 123 جلد اعلام مى کند و بر حسب دسته بندى که دارد، مى نویسد: الف- کتاب‌های فقهی (29 جلد): اثنى عشریات خمس: 1- نماز ، 2- زکوة، 3- روزه،‌ 4- حج ، 5- پاسخ سؤال شاه عباس، 6- پاسخ سؤالات شیخ صالح جابرى، 7- اجوبه مسائل جزائریه، 8- احکام سجود و تلاوت، 9- جامع عباسى ، 10- جواب مسائل شیخ جار 11- حاشیه بر ارشاد الاذهان علامه حلى، 12- حاشیه بر قواعد علامه، 13- حاشیه بر قواعد شهید اول 14- حاشیه بر احکام الشریعه علامه حلى، 15- الحبل المتین ، 16- الحریریة ، 17- الذبیحیه ، 18- شرح فرائض نصیریه خواجه نصیر الدین طوسى ، 19- فرائض بهائیه(بخش ارث)، 20- قصر نماز در چهار مکان 21- مسح بر قدمین، 22- مشرق الشمسین و اکسیر السعادتین، 23- رسالة فی مباحث الکر ، 24-رسالة فی القصر و التخییر فی السفر ، 25- شرح رسالة فی الصوم ، 26- شرح من لا یحضره الفقیه 27- رسالة فی فقه الصلوة، 28- رسالة فی معرفة القبلة ، 29- رسالة فی فقه السجود. ب- کتاب‌های در موضوع علوم قرآنى(9 جلد): 30- حاشیه انوار التنزیل قاضى بیضاوى، 31- حل الحروف القرآنیة، 32- حاشیه کشاف زمخشرى ، 33-اساله خواجه ، 34- تفسیر عین الحیوة ، 35- العروة الوثقى ، 36- تفسیر آیه شریفه فاغسلوا وجوهکم و ایدیکم الى الکعبین که در اربعین به تفصیل آمده است. 37- تاویل الآیات ، 38- اکسیر السعادتین (آیات الاحکام) . ج- کتاب‌های در زمینه حدیث (2 جلد): 39- حاشیه کتاب «من لا یحضره الفقیه »،‌ 40- اربعین(که ترجمه آن توسط نگارنده انجام پذیرفته است.) د- کتاب‌های ادعیه و مناجات(6 جلد): .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه