بنده دانشجو هستم و دوستاني دارم که نماز نمي خوانند. چند بار خواستم که به آنها بگويم نماز بخوانند، ولي ترسيدم که نتوانم خوب توجيه شان کنم و نتيجه عکس حاصل شود. لذا از شما کمک و راهنمايي مي خواهم.

قبل از پاسخ به سؤال مناسب است كلماتي به عنوان مقدمه بيان شود. 1. هدف از ارسال رسل و انزال كتب آسماني اين است كه انسانها به سوي حقيقت رهنمون گشته و با بيداري فطرت، آنها به ارزشهاي الهي روي آورند، تا با تحقق چنين اصلي هم افراد در سلامتي معنوي به سر برده و هم روابط اجتماعي آنها عاري از هرگونه فساد و ناگواري باشد. 2. انسانها مخصوصا مسلمانان در روابط اجتماعي نسبت به همديگر وظايفي دارند و بايد مراقب اعمال يكديگر باشند و سعي كنند همديگر را به صلاح و رستگاري دعوت كنند. قرآن كريم مي فرمايد: و المؤمنونَ و المؤمنات بعضُهُم أولياءُ بعض يأمُرون بالمعروف و ينهون عن المُنكر؛ «مؤمنين و مؤمنات هر كدام نسبت به همديگر وليّ هستند و به همديگر حق دارند و همديگر را امر به معروف و نهي از منكر مي كنند». 3. يكي از وظايف ديني مسلمان فريضه امر به معروف و نهي از منكر است و اين فريضه با اهميت از شئون پيامبران الهي و اولياي الهي و پرهيزكاران است و هيچ موقع اين فريضه از كسي ساقط نمي شود مگر اين كه در جهان منكري باقي نماند. البته انجام اين وظيفه بايد به گونه اي اجرا شود که انسان را از ساير وظايفي که بر عهده دارد غافل نکند. 4. تذكر و ارشاد اگر اصولي و منطقي باشد، نتايج خوبي در پي دارد و باعث اصلاح جامعه مي شود. 5. با توجه به اينکه در سني قرار داريد که مهمترين وظيفه شما تحصيل است، بنابراين بيشترين تلاش خود را در اين زمينه صرف کنيد، زيرا در صورتي که در زمينه تحصيل موفق باشيد قطعاً اثرگذاري شما در دوستان و آشنايان بيشتر مي شود. تجربه نشان مي دهد جوانان از کساني که در زمينه تحصيل موفق هستند بيشتر استقبال و پيروي مي کنند. با توجه به مقدمات فوق بايد عرض كنم كه شما برادر گرامي و يا هر مسلمان ديگر در شرايط فعلي وظيفه دارد ديگران را امر به خوبيها بكند و آنان را از زشتيها و پليديها برحذر بدارد. ولي بايد مواظب باشد كه با حفظ شرايط و اصول باشد و در اينجا تعدادي از راه كارهاي امر به معروف بيان مي گردد: 1. برقراري ارتباط صميمي: اولين گام براي هدايت و راهنمايي يک جوان، برقراري ارتباط صميمانه مي باشد. جوان در اين دوره به دنبال همزبان و همدلي مي گردد تا رازهاي خود را با او در ميان بگذارد. در سن جواني دوستي با همسالان جاي روابط با پدر و مادر را مي گيرد و جوان بيشتر از دوستان خود اثر مي پذيرد. بنابراين اولين شرط براي تأثيرگذاري مثبت بر جوان ايجاد رابطه دوستانه است. بايد در قالب دوستي شفيق با او ارتباط برقرار کنيد تا در سايه اين ارتباط بتوانيد او را هدايت کنيد. 2. برخورد خوش: مي توان گفت که رکن اصيل و اساسي و تأثير در افراد مختلف به خصوص جوانان برخورد خوش و رفتاري منطبق بر سيره ائمه اطهار علیهم السلام مي باشد. اين عامل به قدري مهم است که خداوند عامل موفقيت رسول مکرم اسلام را اخلاق خوش و مهربانانه آن حضرت معرفي مي کند. خداوند در سوره آل عمران آيه 59 در اين مورد مي فرمايد: «لو کنت فظاً غليظ القلب لانفضوا من حولک». 3. تبليغ غير مستقيم: از بهترين شيوه هاي تبليغي، تبليغ غير مستقيم است. در اين روش انسان مفاهيم و ارزش هاي اخلاقي را با اعمال و رفتار و شخصيت خود به طور غير مستقيم به ديگران آموزش مي دهد، در اين زمينه از امام صادق ـ عليه السلام ـ نقل شده که فرموده اند: «کونوا دعاة الناس باعمالکم ولا تکونوا دعاه بالسنتکم؛ مردم را با رفتار خود هدايت کنيد نه با گفتار خويش». بديهي است فردي در اين روش موفق است که داراي شخصيت قوي، کمالات انساني، صبر و حوصله باشد. 4. اعطاي شخصيت: براي هدايت و راهنمايي افراد نبايد از طريق توهين، به شخصيت آنها لطمه وارد كرد. بلكه بايد اگر انحرافي از جواني مشاهده شده، با او با متانت و ادب برخورد نمود و از توهين پرهيز كرد. مثلاً با جملاتي مانند (اين عمل در شأن شما نيست) و (شأن شما بالاتر از اينهاست). 5. جلب اعتماد: مولا علي ـ عليه السّلام ـ مي فرمايد: «قلوبُ الرّجال وَحْشية فَمنْ تألّفها اقْبَلتْ عليه؛ دلهاي مردم وحشي است پس اگر كسي كه آن قلوب را جذب كند، به او روي خواهند آورد.» منظور كلام علي ـ عليه السّلام ـ اين است كه دلها در ابتدا از انسان رو گردان هستند، ولي اگر در جذب آنها مهارت داشته باشيد، به آن شخص روي آورده، او را پذيرا مي شوند، و به همين جهت پس از جلب اعتماد مي توان در آنها نفوذ كرد. 6. بيان جلوه هاي زيباي ديني: گاهي افرادي پيدا مي شوند که خود به اسم دين کارهايي انجام مي دهند که از سيره اهلبيت ـ عليهم السلام ـ فاصله دارند. جوانان نيز گمان مي کنند که اين کارها طبق دستورات شرع است. بنابراين لازم است آنها را با سيره اهلبيت ـ عليهم السلام ـ و اسلام حقيقي آشنا کنيد. براي موفقيت در اين امر لازم است مطالعات ديني خود را افزايش دهيد و با مراکز ديني ارتباط داشته باشيد. 7. بيان فوايد و آثار نماز: در اکثر موارد، بيان فوايد و آثار يک امر موجب تشويق افراد به اين امر مي گردد. اگر جوانان فوايد نماز را درک کنند، نسبت به نماز تشويق مي گردند. نماز موجب ارتباط انسان با خالق هستي مي گردد، انسانها را از زشتي ها دور مي نمايد و انسان خاکي را به معراج مي برد. 8. اصل تدريج: تغيير در رفتار تدريجي حاصل مي شود. از دعوت به کارهاي مثبت خسته نشويد، بايد مثل قطرات آهسته و پيوسته حرکت کرد تا در قلب جوان رسوخ کرد و آهسته آهسته زمينه حرکت او به سوي خيرات را فراهم کرد. هميشه اين نکته را به ياد داشته باشيد: همان گونه که عادت به کار بد به تدريج شکل مي گيرد، عادت به کارهاي خوب نيز بايد آهسته آهسته شکل بگيرد. 9. بيان نکات مثبت شخصيت: روان شناسان معتقدند که اگر در برخورد با افراد ابتدا روي جنبه هاي مثبت آنان انگشت بگذاريم و تشويقشان کنيم، آن گاه از کار ناشايست آنها انتقاد کنيم، آن تقدير و ستايش قبلي زمينه پذيرش انتقاد را فراهم مي کند. پس در ارتباط با افراد نبايد تنها بر عيوب افراد تکيه کرد. 10. با زبان طرف صحبت كردن: سعي كنيم به گونه اي صحبت كنيم كه او آنها را درك كند و هدف فضل فروشي و يا خودنمايي نباشد، بلكه منظور فهميدن و مؤثر واقع شدن سخن باشد. 11. در نظر گرفتن وضعيت روحي و رواني افراد: بايد در امر به معروف، موقعيت و شرايط فرد مورد نصيحت را در نظر گرفت و زمان اقبال و ادبار آن شخص را شناخت، پس از زمان آمادگي، پند و اندرز و غيره را بيان كرد. مثلا اگر جواني مشغول بازي فوتبال است، در همان وقت نمي توان او را نصيحت كرد و يا حتي شخصي كه سخت مشغول عشق بازي است در همان حال آمادگي كافي براي پذيرش را ندارد. علي ـ عليه السّلام ـ مي فرمايد: «انّ للقُلوبِ شهوَة و اقبالاً و اِدباراً فأتوها من قبلِ شهوتِها و اِقْبالها فانّ القَلْبِ اِذا اكره عمي؛ همانا قلوب نسبت براي قبول نصيحت، روي آوردني و پشت كردني دارند، پس در مواقع پذيرش آنها را دريابيد، زيرا اگر قلوب نسبت به چيزي اكراه داشته باشند، در آن مورد كور بوده ، چيزي را نمي بينند». 12. رعايت احترام و ادب در برخورد: سعي كنيم با مراعات عفت كلام و با آرايش و با الفاظ زيبا برخورد كنيم. 13. خودمان معروف و منكر را بشناسيم و آراسته به آن باشيم و با التزام به آن ديگران را الگو دهي كنيم. 14. حوصله و بردباري داشته باشيم و از ميدان به در نرويم. 15. براي رضاي خدا اقدام كنيم. .

مرجع:

ایجاد شده در 1400/10/19

لینک کوتاه