باسلام.چه راهی رو برا بیداربودن بین الطلوعین توصیه میکنید خیلی برام مهمه این خصلت رو داشته باشم. باتشکر

با سلام به حضور شما پرسشگر گرامی ای که قصد ارتقاء رتبه معنوی خود را دارید و این جای بسی تبریک و تقدیر است. باید حضورتان عرض نمایم که اگر چه برای بیداری بعد از نماز صبح و مخصوصاً بین دو طلوع یعنی سپیده دم و طلوع آفتاب تاکیدات فراوانی از سوی ائمه علیهم السلام واولیاء الهی صورت گرفته است اما بیداری بعد از نماز صبح از واجبات نیست، بلکه از مستحبات است؛ لذا شما می توانید بعد از خواندن نماز صبح بخوابید؛ اما عدم استفاده از مزایای شگفت آور و زیبای این اوقات خاص که امام جعفر صادق علیه السلام آنرا اوقاتی از اوقات بهشت می خواند که همرنگ با اوقات این دنیا نیست، باعث ایجاد احساس تاسف در انسان می شود. راهکار هایی که ما در این راستا به شما ارائه می‌دهیم به قرار زیر است:1- ابتدا شناخت خود را در مورد مزایای شگفت آور مادی و معنوی و پزشکی بیداری بین الطلوعین تقویت کنید؛ مثلاً با مراجعه به کتب مربوطه و یا جستجوی واژه فوق در سایتهای اینترنتی، تحقیق جامعی در این باره انجام دهید تا جنبه های مختلف آن برای شما هویدا شود. مثلاً در روایتی می خوانیم که هر کس چهل روز در بین الطلوعین برای خداوند مخلصانه بیدار بماند و قرآن بخواند و اعمال عبادی دیگر انجام دهد بعد از چهل روز سرچشمه های حکمت در قلب او جاری می شود.این عمل باعث می شود که انگیزه شما برای بیدار ماندن در بعد از نماز صبح تقویت شود. توضیح اینکه: وقتی شما برای نماز صبح برمی خیزید انگیزه و اشتیاق فراوانی برای برگشتن به رختخواب و ادامه خواب شیرین صبح گاهی دارید؛ پس برای ادامه بیداری باید انگیزه قوی تری برای نخوابید و تحمل سختی بیداری را داشته باشید و چون الان انگیزه شما برای بیدار ماندن به حد مقابله و پیروزی بر انگیزه ادامه خواب نرسیده، لذا بعد از نماز صبح می خوابید. پس باید توجه داشته باشید که گرایش به خواب، دارای یک انگیزه قوی است و برای مقابله با آن باید انگیزه ای قوی ایجاد کنید.2- با خواندن کتابهایی که در باره جنبه های فیزیولوزیک خواب نوشته شده سعی نمایید اطلاعات خود را در مورد فرآیند خواب بالا ببرید تا بتوانید خواب تان را طوری تنظیم نمایید که قسمت سبک خوابتان، مقارن با نماز صبح باشد تا بیداری بعد از نماز صبح برای شما راحت‌تر گردد.3- رعایت اصل تدریج برای عادت کردن به بیدار ماندن بعد از نماز صبح ضروری است؛ چون ساختار زیستی و ساعت فیزیولوژیک بدن شما سالیان سال به خواب شیرین صبحگاهی عادت کرده و سیستم خود را با آن تنظیم کرده است لذا اگر شما بخواهید به یک باره این سیستم را بهم بریزید، به احتمال زیاد شکست خواهید خورد و این شکست باعث می شود که اعتماد به نفس شما نیز آسیب ببیند و به این نتیجه برسید که هیچگاه نخواهید توانست بر خواب خود غلبه کنید. لذا پیشنهاد ما اینست که یک برنامه ریزی بلند مدت برای خود طراحی کنید. مثلاً با خود قرار بگذارید که در هفته اول اجرای طرح، بعد از نماز صبح ده دقیقه بیدار بمانید و بعد بخوابید و سپس این ده دقیقه را به پانزده دقیقه افزایش دهید و همینطور تا وقتی که مثلاً بعد از شش ماه به نتیجه مطلوب که بیداری کامل بین دو طلوع است برسید. 4- با خود قرار بگذارید که وقتی در اجرای مرحله ای از مراحل برنامه موفق می شوید، یک پاداش برای خود در نظر بگیرید. مثلاً با خود عهد کنید که اگر در مرحله اول پیروز شدید، غذای مورد علاقه تان را بخورید. این باعث می شود که نفس حیوانی شما نیز با شما راه بیاید و مقاومت چندانی در برابر نخوابیدن بعد از نماز از خود بروز ندهد؛ زیرا گرایش به امور بدن و تن پروری در حیطه وظایف نفس حیوانی ماست و لذا باید این نفس را هم راضی کرد. یکی از بزرگان برای اینکه طلبه ها برای نماز شب بیدار شوند می فرمود: هر وقت که برای نماز شب برمی‌خیزید ابتدا سر یخچال بروید و یک چیز خوشمزه، مثل یک خوشه انگور بخورید تا نفس حیوانی تان نیز سر به طغیان بر ندارد و با شما راه بیاید.5- باید سعی نمایید آنچه را که موجب تقویت انگیزه خواب بعد از نماز صبح می شود را از بین ببرید. مثلاً بیدار ماندن برای دیدن فیلمها و سریال های تلویزیونی و در نتیجه دیر خوابیدن، باعث می‌شود که ولع نفس حیوانی شما برای خواب بعد از نماز صبح بیشتر شود و انگیزه خواب، بر انگیزه بیداری غلبه کند.اگر اطرافیان شما دیر مى خوابند، شما سعى کنید محل خواب خود را در جائى که سر و صداى کمترى دارد و مزاحمتى براى شما نیست انتخاب کنید و هر چقدر زودتر بخوابید و هرچه خواب شما با آسودگى و در محیطى آرام صورت گیرد، بالطّبع برخاستن شما براى کارهاى صبح، بهتر و و مقدورتر خواهد شد. یکى از عللى که سبب عدم توفیق سحرخیزی و بیدار ماندن در بین الطلوعین مى شود این است که روح و جسم انسان از لحاظ کمى و کیفى از استراحت کافى برخوردار نیست.حداقل 6 ساعت خواب براى یک انسان مورد نیاز است در این مدت زمان، بدن باید طورى به خواب برود که استراحت عمیق احساس شود. اگر انسان بعد از این نوع استراحت، خودانگیز از خواب بیدار شد این نشانگر خواب و استراحت به میزان مطلوب است.6- محیطی را که می خواهید در آن بیدار بمانید را از محیط خواب که گرم و نرم است، بهتر و دلپذیر‌تر بکنید، و یا حداقل از جهت راحتی و آسایش یکی کنید. مثلاً این گونه نباشد که اتاق خواب شما در زمستان بسیار گرم و نرم و اتاقی را که در آن نماز می خوانید و قصد بیدار ماندن در آن را دارید سرد و نامناسب باشد؛ زیرا اگر اینگونه باشد نفس حیوانی شما کشش ناخود‌آگاهی در وجود شما برای خزیدن به رختخواب ایجاد می‌کند.7- محل استراحت خود را طورى طراحى و انتخاب کنید که مُشرف به پنجره و فضاى باز باشد تا تغییرات جوّى (رنگ آسمان و تغییرات نور هوا) براى شما ملموس باشد.8- وسایل مورد نیاز براى برخاستن از خواب را تهیه کنید (مانند ساعت مخصوص و زنگ دار که قابل تنظیم باشد). 9- اگر ساعت یا گوشی موبایلتان را کوک می کنید، آنها را دم دستتان قرار ندهید تا برای خاموش کردن آنها از رختخوابتان بلند شوید.10- شام را کمتر از معمول و حداقل دو ساعت قبل از خواب بخورید.11- در طول روز مراقب باشید هر قدر اعمال و رفتار شما بهتر باشد، توفیقات شما در امور معنوى (از جمله سحر خیزى) بیشتر خواهد بود.12- سعی کنید فعالیت هایی را بعد از نماز صبح قرار دهید که همراه با تحرک باشند مثل ورزش کردن؛ سپس قبل یا بعد از ورزش، دعای عهد بخوانید.13- سعی کنید بعد ار نماز صبح چند قدم در هوای آزاد قدم بزنید.14- اگر می توانید با یکی از اعضای خانواده یا یکی از دوستانتان برنامه ای برای آن زمان بریزید تا به همدیگر انگیزه بدهید و یکدیگر را تشویق کنید.15- در تمام امور خود به اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) توسل داشته باشید و از آن ها کمک بگیرید.علاوه بر همه این کارها باید بدانید معمولاً تنبلی ها و کسالت های ما از ضعف اراده مان سرچشمه می گیرد. باید کاری کنیم که اراده مان تقویت شود. در این جا به برخی راهکارهای تقویت اراده اشاره می کنیم؛ امیدواریم که راهگشا باشد:- یکی از کارهای اساسی برای تقویت اراده، تلقین جملاتی است که به فرد نیرو و انرژی روانی می دهد. یعنی هر روز جملاتی که انرژی مثبت دارند در ذهنش مرور کند و حتی به زبان بیاورد. جملاتی مانند: «من اراده لازم برای انجام کارهایم را دارم»، «هیچ چیز نمی تواند اراده ام را متزلزل کند»، «اراده ام هر روز محکم تر می شود»، «بر من لازم است که موفق شوم؛ زیرا موفقیت از آن نیرومندان است» و... . همچنین در کارهای سخت و دشوار هم تلقین را فراموش نکند.- برای تقویت اراده، باید از پراکنده کاری و آشفتگی در کارهایمان پرهیز کنیم. کارهای متنوع و مختلف علاوه بر این که انرژی ما را پراکنده می سازند، موجب به هم ریختگی فکری هم می شوند. پس بکوشیم به کارها و فعالیت هایمان تمرکز و انسجام ببخشیم.- سعی کنیم کارهایی را که بر عهده می گیریم، ناتمام رها نکنیم و آن‌ها را تا رسیدن به نتیجه مطلوب ادامه دهیم. کارهای نیمه تمام باعث می شوند، فرد خودش را انسانی بی اراده و یا دارای ضعف اراده تصور کند و دیگر قدرت برعهده گرفتن فعالیت‌ها و مسؤولیت‌های مختلف را نداشته باشد. قبل از انجام هر کاری کمی درباره آن کار و توانایی ها و استعدادهای خودمان بیاندیشیم و اگر توانایی اتمام آن کار را نداریم، از اول آن را بر عهده نگیریم.- هرگز در کارها ناامید نشویم و تا جایی که می توانیم تلاش کنیم.- هر روز صبح حداقل بیست دقیقه، به طور مرتب و در ساعتی معین ورزش کنیم.- ترک گناه و مخالفت با وسوسه های شیطان، نقش بسیار مؤثری در تقویت اراده دارد. ویلیام جیمز روان شناس معروف آمریکایی چنین می گوید: «یک نه گفتن به یک عادت بد، موجب می شود شخص برای مدتی تجدید قوا کند و بدین وسیله ضعف اراده خود را به تدریج برطرف سازد.»- مقید باشید هر روز تعدادی معین از آیات قرآن را تلاوت کرده و ترجمه آنها را هم بخوانید.- پس از تدبیر و مشورت از عواقب تصمیم های خود هراسناک نباشید و به خدا توکل کنید همواره بر خدا توکل کرده و در تمام امور از او کمک بخواهید.- باور کنید همانند دیگر انسان ها از توانمندی های بسیار برخوردارید و از دیگران کمتر نیستید. فراموش نکنید نقاط قوت انسان از نقاط ضعفش بیشتر است و نباید خود را دست کم بگیرد. تصمیم خوب، در پرتو تکیه بر قوت ها، جبران ضعف ها و احساس توانمندی ها شکل می گیرد.- هر کاری را آسان تلقی کنید؛ زیرا در برابر اراده پولادین انسان همه سختی ها آسان می گردد. - مدتی برنامه ریزی و تصمیمات خود را با فردی ذی صلاح در میان بگذارید و از وی بخواهید مراقب باشد تا در شما دو دلی پیش نیاید. اجرای تصمیماتتان را به تأخیر نیاندازید.- از خواب زیاد، پرخوری و دیگر اسباب تنبلی و سستی اراده بپرهیزید.- با کسانی که روحیه و اراده ای قوی دارند دوست شوید تا اراده شما نیز قوی گردد.- تصمیمات به جا و پر ارزش گذشته خود را به یاد آورید و توجّه کنید که چون گذشته برای انجام دادن کارهای مهم آمادگی دارید.- با تصمیم های آسان در کارهای ساده، به تدریج خود باوری و توانمندی را در خویش پدید آورید و راه را برای تصمیم گیری در امور پیچیده و مشکل هموار سازید.- از شکست خوردن نهراسید و بدانید که شکست ها پلی هستند به سوی موفقیت و کامیابی.- سرگذشت افراد سخت کوشا و با اراده را مطالعه کنید و از آنها درس بگیرید.دوست عزیز!امیدواریم که با ذکر این راهکارها توانسته باشیم شما را در راستای هدف مقدس و تعالی بخش‌تان یاری نماییم. آرزوی ما ارتقاء معنوی و سعادتمندی شما است و مشتاق یاری شما در این مسیر هستیم. .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه