وجود امام غائب چه فایده‌ای دارد؟

متکلّمان امامیّه، در اثبات ضرورت وجود امام در هر زمان ،به ادله ی عقلی و نقلی استناد می کنند که یکی از آنها (قاعده ی لطف) است. بر اساس دلائل عقلی، وجود امام، زمینه را برای اطاعت انسان ها مهّیا کرده و آنان را از گناه دور می سازد. بنابراین، وجود امام، لطف است و چون لطف بر خداوند واجب است، باید در هر زمان، امامی برای هدایت انسان ها وجود داشته باشد.[1] طبق این توضیح، وجود امام در هر عصر و زمانی، لازم و ضروری می شود، امّا نحوه ی حضور امام(علیه السلام) بستگی تام به اوضاع و احوال جامعه ی انسانی دارد؛ زیرا، اگر شرایط لازم برای حضور امام مهیّا باشد، امام در میان جامعه، حضوری آشکار خواهد داشت، ولی اگر چنین شرایطی آماده نبود، امام(علیه السلام) مستور خواهد شد. حضرت علی(علیه السلام) درباره ی ضرورت وجود امام در میان انسان ها و چگونگی این حضور، می فرماید: هرگز، روی زمین، از قیام کننده ای با حجت و دلیل، خالی نمی ماند، خواه ظاهر و آشکار باشد، خواه بیم ناک و پنهان. -این چنین است- تا دلائل و اسناد روشن الهی از بین نرود و به فراموشی نگراید.[2] بنابراین، نقش امام، حفظ دین و احکام الهی است و این نقش، از سوی امام در هر زمانی ایفا می شود، حال، امام حاضر باشد یا غائب. هم چنین از امام سجاد(علیه السلام) نقل شده است که درباره ی فوائد وجود ائمه(علیهم السلام) فرمود: در پرتو وجود ما است که خداوند، آسمان را از فروپاشی، زمین را از لرزش و سلب آرامش ساکنانش، نگه می دارد؛ به واسطه ی ما است که خداوند باران نازل می کند و رحمت خود را می گستراند و برکات و نعمت های زمین را بیرون می آورد. و اگر از ما، کسی در زمین نباشد، زمین، اهل خود را فرو می برد.[3] طبق این حدیث، امامان، علاوه بر نقش تشریعی، نقش تکوینی دارند و در صورت غیبت، هر چند نقش تشریعی آنان در پس پرده می ماند، امّا آنان به نقش تکوینی خود عمل می کنند و وجودشان باعث استمرار حیات و زندگی و اتمام حجّت الهی بر روی زمین می شود. امام صادق(علیه السلام) در بیان ضرورت وجود امام بر روی زمین، می فرماید: اگر زمین، بدون وجود امام بماند، ساکنان خود را در کام خود فرو می برد.[4] بنابراین، نقش تکوینی امام، منحصر در حضور نیست و در دوره ی غیبت نیز این تأثیر ادامه دارد و ساکنان زمین از وجود امام بهره مند می شوند. با بررسی این احادیث، می توان نتیجه گرفت که وجود امام بر روی زمین، فوائد زیر را دارد و فرقی نمی کند که حضور امام به صورت آشکار باشد یا به صورت پنهانی و مستور: 1. وجود امام، موجب ارتباط میان خالق و مخلوق و زنده بودن حجّت ها و دلائل الهی در جامعه ی انسانی می شود. 2. وجود امام، امن و امان برای مردم است و خداوند، به خاطر آنان، زمین و آسمان را از فروپاشیدن باز می دارد. 3. وجود امام در زمین، موجب فرستاده شدن نعمت های الهی می شود. 4. وجود امام، موجب امیدواری مؤمنان برای تحقّق عدل الهی بر جوامع انسانی می شود. 5. وجود امام در حیات انسان، دو نقش تشریعی و تکوینی دارد. در زمان غیبت، نقش تشریعی او در پس پرده، مستور می ماند، امّا نقش تکوینی او، موجب استمرار و ادامه ی حیات می شود. .

موتور جستجوی پرسش و پاسخ دینی امین

مرجع:

ایجاد شده در 1401/04/03

لینک کوتاه