راه رسيدن به مدارج معنوي چيست؟

براي ما و آنان كه در ابتداي راه علم و معنويت قرار دارند، اين پرسش مطرح است كه چگونه مي‎توان راه كمال را طي نمود و به مدارج عالي انساني دست يافت؟ ترديدي نيست كه هر انسان عاقلي به دنبال كمال و سعادت خويش است و لازمه‏ي سلامت روحي و عقلي انسان اين است كه طريق تكامل را بداند، پس جست‏وجوي جوانان براي رسيدن به مدارج معنوي و كمالات انساني امري بديهي و معقول است. و اگر كسي به دنبال چنين پرسشي نباشد جاي تأمل است. علامه‏ طباطبايي (ره) در پاسخ پرسش مزبور به دو نكته‏ي بسيار مهم در اين باره اشاره فرموده‎اند كه هر يك از آن دو، مي‎تواند راه حل خوبي براي جوانان باشد: الف . داشتن عقيده‏ي راسخ و استوار، نسبت به منطق وحي، از تأكيدات ايشان بوده است و زماني كه از مشكلات طريق كمال از ايشان سؤال كردند فرمودند: آن همه مصايب را مشايخ ديدند و حرف‏هاي ناگوار را شنيدند و سنگ حوادث را خوردند؛ ليكن از آن گوهر گران‏بهاي عقيده‎شان و از آن تفسير انفسي آيات و روايات دست برنداشتند و با آن همه شقاوت و رنج، معارف را در دل دفتر‎ها نوشتند؛ بنابراين حق اين است و راه اين است و خودتان را دريابيد و به منطق وحي آشنا شويد تا مؤدب به آداب الهي بشويد.[1] ب . مراقبت از نفس و نگهباني از دل و محافظت باطن از شرور شيطاني، يكي ديگر از تأكيدهاي آن مرد بزرگوار بوده است. در مقام پند و موعظه، به شاگردان مي‎فرمودند: تخم سعادت، مراقبت است. مراقبت يعني؛ كشيك نفس كشيدن. يعني حريم دل را پاسباني كردن. يعني سر را از تصرفات شيطاني حفظ داشتن. پاسبان حرم دل بودن. اين تخم سعادت را بايد در مزرعه‏ي دل كاشت و بعد با اعمال صالحه و آداب و دستورات قرآني، اين نهال سعادت را پروراند.[2] شبيه همين مواعظ را امام خميني(ره) خطاب به طلاب فرموده‎اند كه : اگر خداي ناخواسته در خلال تحصيل، فقط در فكر اين باشيد كه دقايق علمي را ياد بگيريد و در فكر تهذيب نباشيد و خودتان را به آداب مهذب نكنيد، اين علم اثري ندارد. بايد قدمي كه در راه تحصيل برداشته مي‎شود، اگر عرض نكنم دو قدم، لا اقل يك قدم هم در باب تهذيب اخلاق و استقرار ايمان در قلب برداشته شود. اين كار تفكر لازم دارد، مراقبت لازم دارد.[3] پس آنچه كه مورد تأكيد و توصيه‏ي بزرگان دين و ائمه‏ي معصومين(ع) است، تشويق و احياي تفكر در مسائل ديني و تكامل معرفت عقلي (نه احساسي) و عمل به احكام فردي و تعاليم اجتماعي اسلام است كه مؤدب شدن به آداب ديني و متخلّق شدن به اخلاق الهي، در هر انساني مرهون همين دو نكته است. و توصيه‏ي ما به جوانان و نسل كارآمد جامعه‏ي ديني اين است كه بيش از به كارگيري عواطف و احساسات در زندگي، از معرفت عقلي مايه بگيرند كه بهترين راهنما و رسول باطني است. تا زماني كه در جامعه‏ي اسلامي، نسل جوان به علم و معرفت روي آورده و به تعاليم دين پايبند باشند، جامعه‌ي اسلامي رو به ترقي و تكامل و پيشرفت خواهد بود؛ در غير اين صورت ترديدي نيست كه مسير انحطاط را طي خواهد نمود. باشد كه همه‏ي ما با درايت هرچه بيش‌تر و بهتر با پاسداري از دست‏آوردهاي نهضت امام خميني(ره) و حراست از خون پاك شهدا و اطاعت از استوانه‏ي حقيقي نظام و پذيرش مواعظ حكيمانه‏ي آن رهبر حكيم و فرزانه بتوانيم جامعه‎اي پيشرفته و مورد قبول در جوامع انساني به منصه‏ي ظهور رسانده، و جامعه‏ي مترقي ديني را به عنوان الگوي نمونه‏ي جوامع انساني معرفي نماييم. پی نوشتها:[1]. يادها و يادگارها، ص 33، 32. [2]. همان. [3]. نهضت امام خميني (ره)، ص 156. منبع: جوانان و پرسش‌هاي اخلاقی، مصطفي خليلي، ناشر: مركز مطالعات و پژوهش‌‌هاي فرهنگي حوزه‌ علميه) بهار 1381( .

راسخون

مرجع:

ایجاد شده در سه روز پیش

لینک کوتاه