پرسش : از آیات ۸ تا ۲۰ سوره بقره گروه هایی معرفی شدند. لطفا مومن از دیدگاه قرآن و سنت را بفرمایید.

پاسخ : برخی از علایم و نشانه های مومنان در قرآن عبارتند از: 1. خشوع در نماز «الَّذِینَ هُمْ فِی صَلاتِهِمْ خاشِعُونَ؛(1) مؤمنین کسانی هستند که در نماز خویش خاشع و فروتن هستند و دیده بر سجده‌گاه خود دارند و به این سو و آن سو نمی‌نگرند و دلشان در گرو مهر و عشق به خداست.» ۲. دوری از گفتار و عملکرد بیهوده «وَ الَّذِینَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ؛(2) مردم با ایمان کسانی هستند که از هر گفتار و نوشتار و عملکرد بیهوده و بی‌ثمر و بی‌اهمیت روی می‌گردانند.» چراکه به باور آنان چنین گفتار و کردار بیهوده و زشت و ناپسند است و باید از آن دوری جست. ۳. پاکدامنی «وَ الَّذِینَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حافِظُونَ؛(3) آنان (مؤمنان) کسانی هستند که دامن خویش را حفظ می‌کنند.» منظور از حفظ دامن خویش، این است که رابطة جنسی آنان تنها در قلمرو خانه و خانواده، و در چهارچوب مقررات شرعی و اخلاقی و انسانی است. و هرگز خود را با پستی و زشتی گناه آلوده نساخته، و دامان به حرام و گناه نمی‌آلایند، و چشم و دل و جسم را از حرام حفظ می‌کنند. ۴. دوری از بدگمانی، غیبت، بدگوئی، تجس «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا کَثِیراً مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَ لا تَجَسَّسُوا وَ لا یَغْتَبْ بَعْضُکُمْ بَعْضاً؛(4) ای کسانی‌که ایمان آورده‌اید دوری گزینید از بعضی گمان‌های (بد)، که آن گمانها گناه است، و تجسس در عیوب دیگران نکنید (از چیزهائی که از بدی ایشان بر شما پنهان است) و غیبت و بدگوئی از یگدیگر نکنید.» ۵. مقام تسلیم مؤمن تمام امور وجودی خود را به اختیار خداوند واگذار می‌کند و در قرآن کریم، حضرت ابراهیم ـ علیه السّلام ـ از خداوند چنین مقامی را می‌طلبد «رَبَّنا وَ اجْعَلْنا مُسْلِمَیْنِ لَکَ وَ مِنْ ذُرِّیَّتِنا أُمَّةً مُسْلِمَةً لَکَ»(5) ۶. مقام یقین «وَالَّذينَ يُؤمِنونَ بِمَا أُنْزِلَ إِلَيكَ وَ مَا أُنزِلَ مِنْ قَبلِكَ وَ بِالأَخِرَةِ هُمْ يُوقِنُون؛(6)و آنان كه به آنچه بر تو نازل شده، و آنچه پيش از تو بر پيامبران پيشين نازل گرديده ايمان مى آورند و به رستاخيز يقين دارند.» ۷. تواضع و فروتنی «الَّذِینَ یَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْناً؛ (7) آنان بر روی زمین متواضعانه راه می‌روند.» ۸. حلم و بردباری «وَ إِذا خاطَبَهُمُ الْجاهِلُونَ قالُوا سَلاماً(8) ؛و زمانی که جاهلان، به آنان خطاب ـ جاهلانه ـ کنند با سلام و بیان خوش جواب دهند.» ۹. شب زنده‌ داری «وَ الَّذِینَ یَبِیتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّداً وَ قِیاماً(9) ؛و آنان که شب را برای پروردگارشان به روز می‌آورند در حالی که سجده کننده و قیام کننده هستند». ۱۰. توحید خالصانه «وَ الَّذِینَ لا یَدْعُونَ مَعَ اللَّهِ إِلهاً آخَرَ؛(10) کسانی هستند که با خدا معبود دیگری را نمی‌پرستند.» ۱۱ .کریمانه از لغو گذشتن «وَ إِذا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا کِراماً؛(11)و چون با لغو مواجه شوند، بزرگوارانه از آن می‌گذرند.» 12. تدّبر در آیات الهی «وَ الَّذِینَ إِذا ذُکِّرُوا بآیاتِ رَبِّهِمْ لَمْ یَخِرُّوا عَلَیْها صُمًّا وَ عُمْیاناً؛(12) و کسانی هستند که چون به آیات پروردگارشان تذکر داده شوند همچون کرها و کورها بر آن آیات نمی‌افتند.». 13. هجرت و جهاد «الَّذِینَ آمَنُوا وَ هاجَرُوا وَ جاهَدُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ أَعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللَّهِ وَ أُولئِکَ هُمُ الْفائِزُونَ؛(13)کسانی که ایمان آ‌وردند مهاجرت کردند و جهاد نمودند در راه خدا با مالها و جانهای خود، بزرگترین درجه را نزد خداوند دارند و آنان خود رستگارانند .» 14.شهادت طلبی «وَ لا تَقُولُوا لِمَنْ یُقْتَلُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ أَمْواتٌ بَلْ أَحْیاءٌ وَ لکِنْ لا تَشعُرُونَ؛(14)و نگوئید دربارة کسانی که در راه خدا کشته شده‌اند مردگانند بلکه زنده‌گانند اما شما نمی‌فهمی.» 15. انتخاب دوست «لا یَتَّخِذِ الْمُؤْمِنُونَ الْکافِرِینَ أَوْلِیاءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِینَ وَ مَنْ یَفْعَلْ ذلِکَ فَلَیْسَ مِنَ اللَّهِ فِی شَیْ‏ءٍ إِلاَّ أَنْ تَتَّقُوا مِنْهُمْ تُقیةً وَ یُحَذِّرُکُمُ اللَّهُ نَفْسَهُ وَ إِلَى اللَّهِ الْمَصِیرُ؛(15)نباید مؤمنان کافران را دوست خود گیرند، و هر کس چنین کرد چیزی پیش خدا ندارد، مگر آنکه از ایشان تقیه کند، یک تقیه مصلحتی و بظاهر، برای مدتی دوستی کنید و خداوند شما را از خود می‌ترساند، و به سوی خداوند است بازگشت.» 16.امر به معروف و نهی از منکر «وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ، بَعْضُهُمْ أَوْلِیاءُ بَعْضٍ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ؛(16) مردان و زنان مؤمن همه یاور و دوستدار یکدیگرند، همدیگر را به کار نیکو امر و از کار زشت باز می‌دارند.» 17. پرداخت زکاة «وَ الَّذِینَ هُمْ لِلزَّکاةِ فاعِلُونَ؛(17)مردم با ایمان کسانی هستند که زکات و حقوق مالی خویش را می‌پردازند.» 18. دوری از ربا «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَأْکُلُوا الرِّبا أَضْعافاً مُضاعَفَةً وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ؛(18)ای مؤمنان ربا را چند برابر نخورید و تقوای الهی داشته باشید، شاید رستگار شوید. .» 19. امانت‌ داری «وَ الَّذِینَ هُمْ لِأَماناتِهِمْ وَ عَهْدِهِمْ راعُونَ؛(19)مردم با ایمان کسانی هستند که رعایت‌گر امانت‌های مردم و عهد و پیمانهای خود با دیگران‌اند. .» از این روهم به ویژگی امانت و امانت‌ داری آراسته‌ اند و هرگز دست و دل و دیده به خیانت باز نمی‌کنند و هم در زندگی خویش از عهد شکنی به دوراند و به پیمان‌های خود وفا می‌ کنند.» و.... در روایات اسلامی نیز برخی از نشانه ها و سیمای مومنان اشاره شده است از جمله : پیامبر (صلی الله علیه وآله) می فرمایند: «إن الرجل لایکون مومنا حتی یکون قلبه مع لسانه سواء و یکون لسانه مع قلبه سواء ولایخالف قوله عمله؛(20) انسان مؤمن نیست مگر آن که دلش با زبانش یکی باشد و زبانش با دلش و گفتارش با کردارش ناسازگار نباشد.» همچنین پیامبر اکرم ( صلی الله علیه و آله) می فرماید: « ثلاث من کنّ فیه ذاق طعم الایمان من کان لاشیء أحبّ الیه من الله و رسوله ومن کان لإن یعرق بالنّار أحب إلیه من أن یرتدّ عن دین هو من کان یحب لله ویبخض لله؛(21) سه چیز است که هرکس داشته باشد طعم ایمان را چشیده است. کسی که هیچ چیز را بیشتر از خدا وپیامبر او دوست نداشته باشد. کسی که اگر او را با آتش بسوزانند برایش بهتر است تا اینکه از دینش دست بشوید وکسی که به خاطر خدا دوستی ودشمنی ورزد.» .

كانون گفتگوی قرآنی

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/27

لینک کوتاه