در آیه مبارکه «ذلک الکتاب لا ریب فیه هدی للمتقین»۱. در این آیه چرا اشاره به دور می کند و ذلک می گوید. مگر کتاب این و آن دارد؟۲. ایا از نظر اعرابی و دستوی جملات این آیه به این صورت است ؟ ذلک الکتاب هدی للمتقین: آن کتاب هدایتی برای متقین است. آیا فعل در این جمله حذف شده است؟ کتاب الذی لا ریب فیه : کتاب را توصیف کرده و گفته کتابی است که در آن هیچ شکب نیست.متشکرم والسلام

در پاسخ به مطالب زیر توجه کنید . 1.       مى دانیم کلمه ذلک در لغت عرب اسم اشاره بعید است، بنا بر این ذلِکَ الْکِتابُ مفهومش آن کتاب است، در حالى که در اینجا باید از اشاره به نزدیک استفاده مى شد، و هذا الکتاب مى گفت چرا که قرآن در دسترسى مردم قرار گرفته بود. این به خاطر آن است که گاهى از اسم اشاره بعید براى بیان عظمت چیز یا شخصى استفاده مى شود، یعنى آن قدر مقام آن بالا است که گویى در نقطه دور دستى در اوج آسمانها، قرار گرفته است، در تعبیرات فارسى نیز نظیر آن را داریم فى المثل در حضور افراد بزرگ مى گوئیم: اگر آن سرور اجازه دهند چنین کار را مى کنیم. در حالى که باید این سرور گفته شود، این تنها براى بیان عظمت و بلندى مقام است. در بعضى دیگر از آیات قرآن تعبیر به تلک شده که آنهم اشاره بعید است مانند تِلْکَ آیاتُ الْکِتابِ الْحَکِیمِ (لقمان آیه 2). تفسیر نمونه، ج 1، ص: 66   2.     «ذلک الکتاب لا ریب فیه هدی للمتقین» ترکیب های نحوی مختلفی دارد  که به برخی اشاره می شود . الف. ذلک مبتدا و الکتاب عطف بیان آن و لا ریب فیه و هدی للعالمین دو خبر برای ذلک می باشند . ب. ذلک مبتدا  و هدی للعالمین خبر ان و جمله لا ریب فیه جمله حالیه است . ج . ذلک مبتدا و لا ریب فیه خبر ان و هدی للمتقین جمله حالیه است .   .

پرسمان دانشگاهیان

مرجع:

ایجاد شده در 1401/03/25

لینک کوتاه